Het kan tot wel 7,36 graden warmer zijn aan het einde van deze eeuw

Vorige week verscheen een wetenschappelijk onderzoek waaruit blijkt dat de aarde tegen het einde van de eeuw onder een business-as-usual-scenario 7,36 graden warmer kan zijn dan nu het geval is.

De kern van het onderzoek in Science Advances is dat het broeikaseffect sterker is als de temperatuur hoger ligt. Hoe warmer het is op aarde, hoe meer warmte blijft hangen door CO2 – dat heet een positieve feedbackloop. Een internationaal team van experts heeft de klimaatdata van de laatste 800 duizend jaar vergeleken. Uit deze data blijkt dat we het broeikaseffect tot nu toe enorm hebben onderschat.

Volgens een eerdere schatting van het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) zou de aarde tussen de 2,6 en 4,8 graden warmer zijn aan het einde aan de eeuw, mits we gewoon door blijven stoken. Dat getal ligt volgens deze nieuwe inzichten eerder tussen de 4,78 en 7,36 graden.

In het afgelopen jaar zijn landen voor het eerst in de geschiedenis effectief gaan samenwerken om dit probleem op te lossen, dus de kans dat we nog 84 jaar fossiele brandstoffen blijven verstoken alsof er niets aan de hand is, lijkt klein. De kans dat de aarde tegen het einde van de eeuw daadwerkelijk 7,36 graden warmer is dus ook.

Maar de mens is onverstandig, en lijkt af en toe aan collectieve verstandsverbijstering te lijden. Ik schreef vorige week al over de aanstaande president van de VS Donald Trump, en zijn voornemen zich uit het klimaatakkoord terug te trekken.

De kans dat hij dat daadwerkelijk doet, is volgens Europarlementariërer Bas Eickhout ook niet erg groot – het is waarschijnlijker dat hij zich gewoon niet aan de beloftes houdt. Zo kan de klimaatagenda gemakkelijk nog eens acht jaar vertraging oplopen, omdat andere landen zich bij een rechtse overwinning misschien ook bedenken.

Ondertussen vertelde professor Michael Mann van Penn State University dit weekend aan The Independent dat de conclusies uit het nieuwe klimaatonderzoek van Science Advances "gedegen en verdedigbaar" zijn. Het presidentschap van Donald Trump zou in dit geval "game over" betekenen voor het klimaat. "Game over voor het klimaat" is een ietwat rare zin, maar wat hij daarmee bedoelt is dat er geen kans meer is om het klimaat te stabiliseren onder de twee graden opwarming, het belangrijkste doel van het klimaatakkoord.

Maar even terug naar de resultaten van het nieuwe onderzoek. Hoe moeten we die interpreteren?

Ten eerste moeten de bevindingen nog worden herhaald door andere wetenschappers. Het feit dat de conclusies vooralsnog controversieel zijn omdat het veel verder gaat dan alle eerdere bevindingen, wordt eveneens in de paper besproken. Het is volgens de auteurs "in ons onderzoeksgebied niet mogelijk om dingen met honderd procent zekerheid te zeggen. Er zijn altijd onzekerheden."

En dat is zo. Wetenschap biedt geen honderd procent zekerheid. Het is theoretisch mogelijk dat klimaatverandering en het broeikaseffect niet bestaan. Maar als bijna alle wetenschap dezelfde kant op wijst (volgens zeven meta-onderzoeken van de laatste twaalf jaar ligt de consensus tussen de 93 en de 100 procent), is het dan echt de meest logische reactie om te doen alsof er niets aan de hand is?

Deze nieuwe bevindingen maken een probleem dat we allemaal al kennen potentieel nog groter. Ze schetsen een toekomst die zo apocalyptisch is dat het moeilijk is voor te stellen: zeven graden warmer. De laatste keer dat temperatuur in relatief korte tijd zes graden steeg was 251 miljoen jaar geleden, aan het einde van het Perm, toen grote hoeveelheden bevroren methaan in de atmosfeer terecht kwamen doordat de poolkappen smolten (klinkt bekend?), een moment dat ook wel The Great Dying wordt genoemd omdat 95 procent van al het leven op aarde toen uitstierf.

Laten we dit kwade vooruitzicht vooral zien als nog een signaal om te stemmen op de juiste partij, een kleine aanpassing te maken in ons dieet en vooral het nieuws zo veel mogelijk te verspreiden. Want, zo concludeert dit onderzoek opnieuw: "Het is technisch nog mogelijk hier iets tegen te doen."