Iedereen speelt mee in de nieuwe interactieve theatervoorstelling 'Dr. Strangelove'

Bijna tweeduizend mensen hebben de afgelopen maand een nieuwe identiteit aangemeten gekregen in het Department of Cultural Surveillance (D.O.C.S.), een organisatie met een immens nucleair wapenarsenaal die op het punt staat een allesvernietigende aanval op de Sovjet-Unie te lanceren. De aanval zal onvermijdelijk het einde van de wereld tot gevolg hebben, en er is maar één gestoorde generaal voor nodig om op de rode knop te drukken. Met deze beangstigende gedachte in hun achterhoofd kropen doodgewone bezoekers van 17 februari tot 20 maart in de rol van militair personeel, diplomaten, wereldleiders en spionnen, om vervolgens af te dalen naar de War Room van het D.O.C.S, waar ze actief meespeelde in een voorstelling van de klassieker van regisseur Stanley Kubrick. Nee, het hoofdkantoor van D.O.C.S. ligt dit keer niet in het Amerika ten tijde van de Koude Oorlog, maar in een afgelegen loods in het zuiden van Londen. De ruimte met een oppervlak van 75.000 vierkante meter vormt het imposante decor voor de nieuwste productie van Secret Cinema, een Britse organisatie die van films interactieve theaterstukken maakt waarin het publiek zelf een actieve rol vervult.

“In principe is alles aan het concept geheim,” vertelt oprichter Fabien Riggal, die al sinds 2007 dergelijke avonden organiseert rondom filmklassiekers, van One Flew Over the Cuckoo’s Nest tot Back to the Future. Secret Cinema doet aan ‘immersive storytelling’, door gebruik te maken van filmspecifieke sets, en door de bezoekers tot actieve personages te maken in het verhaal van een theaterstuk dat volledig is geïnspireerd op de film van de avond. Een kleine cast van acteurs brengt het verhaal op gang, waarna de film uiteindelijk binnen de nieuwe context bekeken wordt, als onderdeel van een grote avond. De locatie is altijd geheim, en wordt pas op het laatste moment bekend gemaakt. “Je komt er als publiek al snel achter dat je de loop van de avond zelf kan beïnvloeden,” zegt Riggal. De avonden zelf kunnen wel acht uur of langer duren. De voorstelling rondom Dr. Strangelove houdt het midden tussen een filmtheaterstuk en een politiek discussie. “We wilden iets maken waarbij de toeschouwers wereldleiders konden worden. Het idee was om een politieke top na te spelen.”

Niet iedereen is fan van Secret Cinema. De laatste jaren kwam de club onder vuur te liggen vanwege afgelaste producties en over-the-top recreaties rondom Hollywoodhits, maar met Dr. Strangelove keert het collectief terug naar de basis van haar succes: cultureel protest.

“De huidige situatie in de wereld is ongelofelijk onzeker en als burgers zien we het vaak maar gewoon een beetje gebeuren allemaal,” zegt Riggal. “Ik vind dat we cultureel gezien de verantwoordelijkheid hebben om over actuele ontwikkelingen te discussiëren. Dit is een film die dat ook doet, denk ik. Het is een van Kubricks moedigste en meest uitgesproken films, en hij is vandaag nog net zo relevant als toen-ie uitkwam.” Als je Dr. Strangelove nog nooit gezien hebt zullen veel culturele referenties je ontgaan. Maar Riggal heeft gelijk, de film is iconisch. Hij gebruikt satire om de spanningen van de Koude Oorlog en de vrees voor een nucleaire apocalypse te doorgronden: een lichtelijk paranoïde Amerikaanse generaal geeft het bevel tot een aanval op de Sovjet-Unie, zonder toestemming van zijn overste. Hilarische situaties en dialogen volgen, maar zou je Dr. Strangelove tekort doen als je het een lachfilm noemt. De film is namelijk een toonbeeld geworden van de kracht van cinema om op een relevante manier commentaar te leveren op juist zeer sombere onderwerpen, zoals oorlog.

“Cultuur zou iets moeten zijn dat de politiek definieert,” zegt Riggal. “Het moet het aanvoeren.” De organisatoren van Secret Cinema zijn zelf geen vreemden op het gebied van politieke situaties; ze organiseerden screenings op moeilijke plekken als Kaboel, en onlangs nog in het vluchtelingenkamp in Calais. Tijdens het Dr. Strangelove-evenement reizen bezoekers door een tot legerbasis omgetoverde fabriek, om vervolgens samen te komen in de War Room — een indrukwekkende ode aan het origineel van Ken Adams — waar ze om de beurt en afgewisseld door de acteurs speeches geven over waarom het bombarderen van Rusland wel of niet een goed idee is.

“Al die betogen zijn gelinkt aan het verhaal van Dr. Strangelove’s voornemen een bom op Rusland te gooien,” legt Riggal uit. In de War Room worden op zes grote schermen ondertussen beelden van het Manhattan Project en Joseph Oppenheimer getoond, voor nog een extra laag realisme.

Een deel van de opbrengsten van de in totaal 24 voorstellingen van Dr. Strangelove wordt geschonken aan War Child UK. In de volgende voorstelling die Secret Cinema organiseert zal Danny Boyle’s zombiefilm 28 Days Later . Het zal ongetwijfeld een beangstigende avond worden. Klik hier voor meer informatie over Secret Cinema.