Flessen sterke drank worden verhuld door sigarettenrook, terwijl het concertzweet van de muzikanten gutst. Dit is hoe een typische foto achter de schermen van een optreden er uit ziet. In de foto’s van Matthijs en Margot, het duo achter Atelier Jùnn, ontdek je echter een andere kant van je favoriete muzikant. Ze maken intieme glasplaatfoto’s – een vergeten techniek uit 1850 – van muzikanten. Het resultaat zijn indringende portretten van onder andere Tame Impala, Sigur Rós, The Kills en Warpaint, waarop het net lijkt alsof ze leefden in de tijd van Woodstock.
Het duo was altijd al geboeid door analoge fotografie. “Je bent veel tijd kwijt, je moet over elke handeling nadenken en omdat alles langzamer gaat, kan er veel meer fout gaan. Dat maakt het ook spannend: alles is minder voorspelbaar,” zegt Matthijs. Na het zien van een tentoonstelling van de beroemde fotografe Sally Mann werd het duo gegrepen door collodiumfotografie. Deze techniek werkt met een stroperig mengsel van chemicaliën op een glasplaat. Als de plaat wordt blootgesteld aan licht, ontstaat na een tijdje een afdruk. “Eigenlijk is het een hele trage polaroid,” vertellen Margot en Matthijs.
Videos by VICE
Maar terwijl Sally Mann foto’s maakte van haar kinderen, focust het duo op indringende portretten van muzikanten. “Ik maakte altijd al foto’s van bands in Paradiso en de Melkweg,” vertelt Matthijs. “Op die manier rolden we in glasplaatportretten van bands.” Zo maakte het duo onder andere foto’s in Paradiso, de Melkweg en festivals zoals Pukkelpop en Lowlands. Dit jaar maakten ook portretten op Down The Rabbit Hole.
Omdat de techniek zo oud is als de weg naar Rome en de wereld gedomineerd wordt door digitale ontwikkelingen, stootte het duo geregeld tegen enkele obstakels. Ze moesten de camera laten maken door een speciaalzaak in Frankrijk en maken hun chemisch goedje helemaal zelf. “In het begin ging er natuurlijk veel mis, maar we hebben al doende veel geleerd,” vertelt Matthijs. Of de foto geslaagd is of niet, hangt af van verschillende factoren, zoals hoeveel licht er is, de temperatuur en vochtigheid van de ruimte, de samenstelling van het chemisch goedje en natuurlijk of de muzikanten goed stil kunnen zitten.
Maar niet enkel het technische hoogstandje gooit soms roet in het eten. Na een uurtje optreden, hebben de meeste muzikanten vooral zin in een fris biertje of napraten met de bandleden. Iedereen begrijpt dat als de adrenaline nog door je lijf giert, vijf minuten stilzitten voor een mastodont van een camera niet het meest aanlokkelijke idee is. “Soms gaat het inderdaad gewoon mis. Bijvoorbeeld omdat de muzikanten zich uiteindelijk niet goed genoeg voelden om zo lang voor een camera te zitten. Als we voelen dat ze er eigenlijk geen zin in hebben, dan doen we gewoon het niet,” vertelt Matthijs.
Toch is collodiumfotografie voor het duo veel meer dan een technisch hoogstandje. Terwijl veel foto’s digitaal reproduceerbaar zijn en inwisselbaar zijn, is er van dit portret maar één. De foto’s zijn intiem, indringend en hebben – ondanks het feit dat ze in zwartwit zijn – een gevoel van zachtheid. Enkel de ogen priemen tot diep in je ziel. En ook de fotografen laten in hun ziel kijken. Ze luisteren altijd eerst naar de muziek van de band, waardoor ze een portret maken dat op het lijf geschreven is van de band. Het is dus onvermijdelijk dat er een chemie ontstaat met de groep. En die band kan soms groeien tot ware vriendschap.
“Vaak hebben we een goed gesprek met de bandleden en het gebeurt ook geregeld dat we iemand een beetje moeten opbeuren. Eigenlijk is het een soort therapeutische sessie,” vertelt Margot. “De meest legendarische fotosessie voor ons is die van Young Fathers. We hadden de band ontmoet in de Melkweg in Amsterdam. Ze waren heel erg vriendelijk en de foto is ook leuk geworden. Enkele jaren later moesten we ze opnieuw fotograferen: we herkenden elkaar en de band werd meteen veel sterker. Nu is hier een mooie vriendschap uit gekomen. En dat is een terugkerend ding: onze favoriete foto’s zijn die waar een vriendschap uit ontstond.”
Bekijk hier alle foto’s:
Ontdek hier meer foto’s van Atelier Jùnn of volg ze op Instagram om op de hoogte te blijven.