FYI.

This story is over 5 years old.

reizen

Een Albanese vakantie vol wiet en wapens

Twee Nederlandse jongens filmden in 2010 in het Albanese cannabisdorp Lazarat. Nu houden veel Albaniërs hen er verantwoordelijk voor dat de wiet in het land zo duur is geworden.
Foto met dank aan Daan Vonk en Theo Roelofs

Plotseling slaat de stemming bij onze hostelbaas Erion volledig om. We slapen in zijn Trip'n'Hostel in Tirana en we kletsten met hem over wiet. Albanezen blowen graag, maar volgens Erion is de wiet in Albanië tegenwoordig onbetaalbaar. Voor die plotselinge en extreme prijsstijging houdt hij twee Nederlandse jongens verantwoordelijk – Daan Vonk en Theo Roelofs.

Lees ook: Er zijn tienduizenden wietplanten gezaaid in Amsterdamse parken en perken

Advertentie

Een Albanese hostelgast laat ons een filmpje uit 2012 zien. De twee enthousiaste Nederlandse boys rijden op een brommer het Albanese dorp Lazarat in. Het is een blowersparadijs: tienduizenden metershoge wietplanten, overal waar je kijkt. Dan zien we Albanese ministers die zich opwinden over de Lazarat-video van Daan en Theo, en zeggen dat het zo niet langer kan. Het duurde nog twee jaar, vertelt Erion, voordat een massale politiemacht het Zuid-Albanese plaatsje introk om de hennepteelt met wortel en tak uit te roeien. Als de Nederlandse brommerrijders het filmpje niet hadden gemaakt, was de wietteelt in Lazarat nog springlevend geweest, en wiet nog betaalbaar, concludeert de hosteleigenaar. En hij is daar niet alleen in: overal waar we tijdens onze vakantie in Albanië kwamen vertelden Albanese blowers dat ze de Nederlanders verantwoordelijk houden voor de wietprijzen.

Foto door de auteurs

De voormalige openluchtcannabisfabriek Lazarat ontstond in de jaren negentig, toen een paar gezinnen in het dorpje besloten wat wiet te verbouwen. Niet veel later doet haast elke familie eraan mee. Alle tuinen en akkers staan vol, de hele vallei kleurt wietgroen – zo is te zien op oude Google Earth-foto's. In de hoogtijjaren produceert Lazarat honderden tonnen wiet per jaar, waarmee de dorpsbewoners tientallen miljoenen euro's verdienen. Het gros van het geld gaat trouwens naar georganiseerde misdaadbendes die de uitvoer voor hun rekening nemen. Al die tijd durft de politie het dorp niet in, aangezien het er vergeven is van de wapens en de Lazarati regelmatig hebben bewezen nogal schietgraat te zijn. Bovendien profiteert de politie mee van de wietwinst, in de vorm van steekpenningen.

Advertentie

Google Earth-foto's van Lazarat in 2011 (boven) en in 2014 (onder)

In juni 2014, twee jaar nadat Daan en Theo op hun brommer door het dorp scheurden, stopt dat alles plotsklaps. Met pantservoertuigen en legerhelikopters trekt een leger van achthonderd politieagenten het dorp in, waarop ze worden belaagd met machinegeweren en raketwerpers. De slag duurt vijf dagen, dan is het dorp schoongeveegd en uitgekamd. De politie neemt tachtig ton wiet in beslag en vernietigt 130.000 wietplanten en stekjes. De bewoners steken duizenden kilo's cannabis in de fik, waarna een gigantische wietwolk over de nabijgelegen stad Gjirokaster drijft.

Sindsdien is er niets meer gaande in het dorp en is het er hartstikke veilig, zweren alle Albanezen ons. Door al die verhalen besluiten we op een zonovergoten vrijdag zelf om een vakantiestop te maken in Lazarat, exact een jaar na de politie-inval. We drinken koffie op het dorpsplein, kletsen met wat locals, sjokken wat rond en maken een hoop foto's. Tuinen en akkers die ooit volstonden met metershoge planten, liggen nu braak. De straten zijn verlaten en de mensen díe we zien, zijn allemaal oud.

Voor Albanese begrippen staan er veel villa's in Lazarat. Foto's door de auteur

Terug in Nederland nemen we contact op met de brommerboys, Daan Vonk en Theo Roelofs. Daan: "Een rechtenstudent leidde ons rond in Lazarat. Vanaf een balkon zagen we dat alle tuinen en akkers vol stonden met wietplanten. Daarna nam hij ons mee naar een enorme wietboomgaard, waar een hele familie wiet zat te knippen."

Bij terugkomst monteert Daan een video over de brommertrip, die hij op YouTube zet en nogal wat vaker wordt gekeken dan de gemiddelde vakantie-aftermovie. Dagenlang publiceren Albanese kranten en nieuwsshows over het Lazarat-stukje uit de video, aangezien het de eerste bewegende beelden van het dorp zijn in vijftien jaar. Ministers en zelfs de premier hebben het erover. Niet lang daarna ontvangt Daan ook doodsbedreigingen – van blaffende stoners, maar de serieuzere bedreigingen komen waarschijnlijk uit de hoek van de Albanese georganiseerde misdaad.

Advertentie

Lees ook: Fruitwiet is dikke onzin

Daan en Theo vinden het een nogal lachwekkend idee dat Albanezen denken dat zij verantwoordelijk zijn voor het einde van Lazarat. Waarschijnlijker is dat Albanië het dorp moest opschonen om kandidaatlid van de EU te kunnen worden. Toch heeft de video wel invloed gehad, denkt Theo: "Het was al bekend wat er gebeurde in Lazarat, maar door ons is het aan het rollen geraakt. Ik blijf er maar uit de buurt, nu ik weet dat ze ons ervoor verantwoordelijk houden en heb gezien hoeveel wapens ze daar hadden."

Foto door de auteurs

Dat die wapens niet zomaar verdwenen waren, blijkt een paar dagen na ons eigen bedaarde bezoekje aan Lazarat, als er een nieuwe veldslag om het dorp uitbreekt. Het begint met de vondst van een stel wapens in een busje dat op weg is naar Lazarat. Dat busje is de aanleiding om het dorp weer uit te kammen. Als op 24 juni 400 agenten het dorp intrekken, worden ze langs alle kanten bestookt met zware wapens. Eén agent komt om, twee raken gewond.

Volgens het Albanese OM was het busje vol wapens een valstrik om de politie het dorp in te lokken. Het doel: de politie verjagen en de vrijstaat die het ooit was herstellen. Helaas voor Erion en zijn medestoners zullen ze hun portemonnee voorlopig moeten blijven uitkloppen voor een zakje wiet, de vermeende bendeleiders zijn namelijk ingerekend.

Attentie: we zijn verhuisd naar een andere facebookpagina! Like als de wiedeweerga VICE Nederland om niks te missen van alles wat we maken: