Een Amsterdamse straatdealer vertelt over veertig jaar drugsscene

Al maanden schreeuwen grote matrixborden in Amsterdam: 'IGNORE STREET DEALERS'. Er is namelijk iemand die in de hoofdstad witte heroïne verkoopt als coke, waardoor er al drie toeristen zijn overleden. Ongeveer een meter verwijderd van zo'n bord probeerde Dennis me laatst "coca, coca" te verkopen.

Ik negeerde hem niet en raakte met hem aan de praat over de huidige drugsmarkt op de straten. Al snel hadden we het over zijn persoonlijke leven. Dat ging met pieken (die meestal te danken waren aan de coke) en door diepe dalen. Dennis heeft vaker in de cel gezeten dan ik in de tram en heeft de cocaïnewereld de afgelopen veertig jaar sterk zien veranderen.

VICE: Wat vind je ervan dat één van je collega's heroïne verkoopt alsof het coke is?
Dealer Dennis: Ik vind het onmenselijk om zo'n vieze streek uit te halen. Je kan daar kapot van gaan. Ik snap niet waarom hij het doet. Maar goed, ik kan nog steeds wel verkopen hoor. Toeristen luisteren niet echt naar die waarschuwingsborden, dus ik merk er eigenlijk niks van. Er zijn ook dealers die testsetjes verkopen bij hun cocaïne, maar dat doe ik niet.

Hoe ben je ooit de cokewereld ingerold?
Toen ik zeventien was kon ik heel erg goed voetballen. Het ging toen heel goed met me, totdat ik een meisje zwanger maakte. Daarna ging het eigenlijk snel. Ik kon die verantwoordelijkheid helemaal niet aan en ik accepteerde het kind niet. Ondertussen ging ik steeds meer gebruiken en verkopen op straat.

Hoe ging dat verkopen in z'n werk?
Ik kende de mensen die kilo's drugs in huis hadden, voor een goede prijs. Dat verkocht ik op de Zeedijk en ik verdiende er bakken met geld aan. Een gram coke kostte toen nog driehonderd gulden. Het geld was heel makkelijk te verdienen, de hele dag door had je doorstroom. Amsterdam was echt een drugsstad toen eind jaren tachtig, het was zo makkelijk.

Nog steeds toch?
Veel minder, vergeleken met toen. Het is nu echt vreselijk op straat. Er wordt nu van alles verkocht. Lidocaïne bijvoorbeeld. Als je dat op je tandvlees doet verdooft het, net als cocaïne. Het is echt een tovermiddel. Die dronken Engelsen doen altijd alsof ze iets voelen, maar het is echt niks.

Hoe lang duurde het voordat je voor het eerst gepakt werd?
Hoe meer je verkoopt en hoe meer winst je maakt, hoe meer je het idee krijgt dat je ongrijpbaar bent. Tot er opeens een undercoveragent me op me schouder tikte en ik naar de gevangenis moest. Ik vond het ontzettend meevallen; ik dacht: oh, is dit het? Die gevangenis was net een hotel! En zoveel drugs daar, nog meer dan buiten. Hoe dan ook, toen ik weer vrij was ging ik manieren verzinnen ervoor te zorgen dat ik niet nog eens gepakt zou worden.

Dus hoe veranderde je tactiek?
In het begin had ik gewoon altijd alle drugs bij me en verkocht ik het gewoon. Daarna had ik mensen voor me werken: één iemand had de drugs bij zich, iemand anders ging naar klanten op zoek en ik nam het geld aan. Als ze me dan pakten konden ze me dus niks maken, want ik had niks bij me. Maar ik was goed voor de mensen hoor. Niet zoals die lui die misbruik maakten van hun gebruikers. Ik betaalde soms een hotelkamertje voor ze als ze geen onderdak hadden of gaf ze te eten als ze het moeilijk hadden. Ik deed ook niet heel moeilijk over geld lenen.

Hoe gingen de zaken toen?
Ik verdiende soms vijftienhonderd tot tweeduizend gulden op een dag. Ik snoepte er zelf ook wel een beetje van. Soms zat ik wel eens in de cel, maar nooit langer dan twee – hooguit vier maandjes. Op een bepaald moment zat heel Nederland opeens vol met de cocaïne, waardoor de prijs omlaag dook. Op een gegeven moment kostte een gram coke nog maar 25 gulden. Toch ging alles nog steeds redelijk goed. Totdat de euro kwam.

De euro?
Ja! Niemand had meer geld na de euro. Ook werd opeens de politie strenger en kwamen er overal camera's te hangen. Voordat je het wist zat je weer in de cel. Ik ging opeens veel vaker de bak in. Het was helemaal afgelopen na de euro, echt waar.

Hoe ging het ondertussen met je gebruik?
Ik was negen jaar met een meisje dat ik op straat was tegen gekomen. Ik had gezegd: "luister, ik ga voor je zorgen, maar ik kom net uit de gevangenis en ik gebruik." Dus alsjeblieft: ik wil geen kinderen." Kom ik op een gegeven moment thuis, is ze toch zwanger. Toen ben ik echt helemaal door het lint gegaan. Ik accepteerde het kind niet en toen ging ze bij me weg.

Voelde je je daar schuldig over?
Ja ontzettend! Ik schaamde me dood voor mijn gebruik. Ik wilde mijn kinderen niet laten opgroeien met een verslaafde vader. Toen zij bij me weg ging ben ik echt door m'n allerdiepste dal uit mijn leven gegaan. Ik zat letterlijk iedere dag de coke te roken. Het was wakker worden en roken, roken, roken. Ik wilde met niemand meer omgaan, stopte met rekeningen betalen, kwam diep in de schulden. In die problemen zit ik nu nog steeds.

Gebruik je nu nog steeds veel drugs?
Nee, sinds twee jaar helemaal niet meer. M'n moeder werd ziek en had hulp nodig. Ze is half verlamd en ze kan niet zelfstandig staan of zitten, of naar het toilet gaan. Ik kon mezelf nuttig maken als mantelzorger. Nu zorg ik dagelijks voor haar; dan maak ik bijvoorbeeld een Surinaams potje voor haar – dat vindt ze veel lekkerder dan al dat Hollandse. In 2007 was ik al eens met haar naar Suriname gegaan en toen heb ik ook een week niet gebruikt. Ik kwam daar helemaal tot rust, terwijl het er stikt van de drugs. Iemand in het hotel waar we sliepen vroeg zelfs nog of ik drugs wilde meenemen naar Nederland. Ik zeg: "Ik ben met m'n moeder, kom nou!"

Heb je sinds de invoering van de euro de handel zien veranderen?
Mensen zijn alleen maar meer gaan versnijden, versnijden, versnijden. Als er in de haven een container werd gepakt, dan werd er een nieuwe gestuurd die voor de helft versneden was, om de kosten te dekken. De kwaliteit werd steeds minder. Voorheen hadden de Surinamers de beste cocaïne, maar dat is voorbij. De Marokkanen hebben nu de handel in handen en daar haal ik het ook vandaan. En soms verkoop ik ook bakmeel.

Bakmeel? Je bood mij 'coca, coca' aan op straat. Zou je me nepshit hebben verkocht?
Nee nee, dat niet! Ik verkoop dat alleen aan Engelsmannen. Jou kom ik misschien nog een keer tegen. Kijk jij bent een aardige jongen, maar de volgende kan zomaar een pistool bij zich hebben. Ik heb zowel coke als bakpoeder bij me en op het moment dat ik naar je kijk beslis ik wat je van me krijgt. Een Hans Kazan-trucje, haha.

Ik zie het zelf als een soort drugspreventie. Veel toeristen komen hier alleen maar op vakantie om drugs te gebruiken – niet om te kijken hoe mooi Nederland is, of om een lekker kaasje te eten. Nou, ik voorkom dat ze alleen maar drugs gebruiken door ze nepdrugs te verkopen. En aan bakpoeder kan je niet dood gaan, dus ik vind het wel een mooie oplossing.

Waarom zoek je niet gewoon werk?
Dat wil ik wel, maar de sociale dienst vond dat ik uitkeringsfraude had gepleegd, omdat ik naast mijn uitkering nepdope verkocht. Daardoor moet ik veertigduizend euro terugbetalen. Ik moet alleen eerst nog Waternet, het ziekenfonds en de woningbouw afbetalen, allemaal nog uit de tijd dat ik zo verslaafd was. Dus ik zit krap bij kas. Ik krijg een uitkering en hou iets van zestig euro per week over voor eten en bijvoorbeeld een paar schoenen. Ik gebruik al twee jaar niet meer, maar die schulden zullen blijven.

Hoe gaat het ondertussen met je kinderen?
Het gaat heel goed gelukkig. Ik heb er vier, van drie verschillende vrouwen. Deze week was de verjaardag van m'n jongste dochter; dat was heel leuk. Alleen m'n oudste zoon weet van m'n verleden. Het gaat ontzettend goed met hem en met z'n opleiding en zo. Ik vind het erg dat ik er zo lang niet voor hem ben geweest, maar ik ben erg trots op hem.

Heb je nooit nagedacht over een koeriersdienst, zoals de meeste dealers?
Ik ben erg bang dat ik weer ga gebruiken als ik te lang met spul rondloop, dus ik wil niks groots meer doen. Het is heel erg kleinschalig nu. Ik verkoop een of twee grammetjes in het weekend, en dan heb ik weer een tientje.