Deze professor schreef een heel boek over de rol van de anus in onze cultuur

Anussen zijn net als meningen: iedereen heeft er één – maar niemand heeft meer meningen over anussen dan Jonathan Allan.

Voor de Canadese academicus is de anus de sleutel tot het ontcijferen van cultuur, taal, sociale angsten, humor, politiek en mogelijk zelfs de zin van het leven. Aangezien billen genderneutraal zijn en ze een scala aan positieve en negatieve connotaties hebben, zijn ze een boeiend studieonderwerp. Allan bracht 2,5 jaar door met het onderzoeken van en filosoferen over de anus, en schreef uiteindelijk Reading from Behind: A Cultural Analysis of the Anus. Het boek komt begin maart uit en gaat over de rol van de anus in de literatuurwetenschap en in de samenleving.

Het boek begint met een bespreking van Karakter en anale erotiek, een werk van Sigmund Freud uit 1908, waarmee Allan laat zien dat het toekennen van een "anale persoonlijkheid" aan iemand mogelijk een uiting is van onze behoefte om de anus, met "al zijn genoegens en ongemakken", te "onderdrukken". Daarna onderzoekt de auteur alles van films als Brokeback Mountain tot het maagdelijkheidscomplex, anaal plezier en geweld, en zelfs hoe konten betrekking hebben op het koloniale verleden van Canada.

Ik sprak de professor en hoogleraar in queer theory van de Brandon Universiteit in Winnipeg over allerlei kontgerelateerde zaken, zoals twerken en hoe de anus zich verhoudt tot sociaaleconomische ongelijkheid en gender.

VICE: Wat bedoel je met de "democratisering van de anus"?
Professor Jonathan Allan: Een van de dingen die me het meest interesseert is hoe we gender definiëren op basis van verschil. En gender wordt natuurlijk altijd met geslacht verward. Als je een overheidsdocument moet tekenen, moet je je geslacht invullen – man of vrouw. Maar dat gaat dan alleen over je biologische geslacht, niet je gender, want dat is hoe je van dag tot dag leeft. Alles draait om het verschil. Het enige dat ons verenigt is de anus. We hebben er allemaal een, hebben er allemaal toegang tot, en we zitten er voor het grootse gedeelte van de dag op. Dat maakt het zo interessant voor mij.

Dat kan wel wezen, maar billen zijn vies. In bepaalde gezelschappen is het onbeschaafd om erover te praten.
Dat is waar. Ik kan me niet voorstellen dat de meesten van ons het tijdens het avondeten over konten hebben. Maar tegelijkertijd, let er eens op als je televisie kijkt. Je zal in de media de hele tijd verwijzingen naar de anus tegenkomen. Ik keek naar een van die medische programma's op TLC, en ja hoor, er dook een vent op die iets in zijn anus had zitten dat hij er niet meer uitkreeg. In The Big Bang Theory zit een geweldig stukje over de "anale handtekening" en het "visitekaartje van de endeldarm". In de film Sisters zit een scène waarin een ballerinapopje vast komt te zitten in de kont van een of andere vent. In de tien minuten daarna worden er voortdurend grappen gemaakt over de muziek die uit zijn anus komt. We praten wel degelijk over onze anussen, maar we praten eromheen. We hinten ernaar, omdat het vies is.

Kunnen we het even over twerken hebben?
Het is iets schaamtevols maar toch begeerlijks. Twerken tart de regels van de zwaartekracht en het is recht voor z'n raap. Het is niet de eerste keer dat we billen in de populaire cultuur zien – we hadden eerder al Shake Your Bon Bon van Ricky Martin, Honky Tonk Badonkadonk, Fat-Bottomed Girls, Thong Song van Sisqo en meer – maar twerken bracht het naar een geheel nieuw niveau.

Had je voor je onderzoek een prikbord vol met foto's van billen aan de muur hangen? Ik stel me een soort A Beautiful Mind-achtig scenario voor.
[Lacht] Er zijn allemaal verbanden die voortdurend worden gelegd. Iets dat ik interessant vind is hoe de kont wordt aangehaald in het politieke discours. De metaforen die we gebruiken – "achterkamertjespolitiek" bijvoorbeeld – en termen als "draaikont". Of Donald Trump die het woord "schlonged" gebruikte om de vermeende nederlaag van Hillary te beschrijven. Dat betekent eigenlijk gewoon geswaffeld worden, toch? En dat zegt een presidentskandidaat dan gewoon. En de Canadese politicus Doug Ford zei na de provinciale verkiezingen in Ontario dat de Progressief-Conservatieve Partij een "klysma" nodig had.

En de erotische aantrekkingskracht van de kont?
Voor een deel van het lichaam dat zo'n taboe is, steken we er veel energie in. Of het nou gaat om het krijgen van een perfecte kont, een minder dikke kont als je dikke billen hebt, of een grotere kont als je geen billen hebt. Ik zag in een mannenblad – misschien GQ of Men's Health, een van die tijdschriften – dat 2015 het jaar van de mannenkont was. In de eerste bladzijden van mijn boek wijs ik erop dat [MTV News] 2014 uitriep tot het jaar van de kont in het algemeen. We zijn geobsedeerd. We willen onze billen vormen tot het perfecte paar; we dragen dunne strakke broeken waarin onze kont goed uitkomt.

Kun je het probleem van geweld en de anus uitleggen?
In het boek praat ik over [de scène waarin een vrouw een man anaal verkracht] in Myra Breckinridge van Gore Vidal. De scène is vrij expliciet. Er zit een element van geweld in en het draait allemaal om macht. Ik denk dat macht altijd overdraagbaar en altijd in beweging is. De anus is er altijd. We hebben allemaal weleens pijn aan onze kont gehad, en we hebben allemaal weleens bijzondere aangename stoelgangen gehad. Als we het in die termen inkaderen, wordt het iets anders. Ik denk dat we ons nooit zullen ontdoen van de schaamte over anussen, maar we zijn er duidelijk in geïnteresseerd.

Je ziet ook een verband tussen de anus en wat je "de grensmythe en kolonialisme" noemt.
Toen ik dit werk op conferenties begon te presenteren, vroeg iemand me naar kolonialisme. Ik werd gewezen op [de kunstenaar] Kent Monkman. Monkman keert het koloniale narratief om. We zien een inheemse man, die een blanke kolonist billenkoek geeft. Het gebruikelijke narratief wordt omgedraaid. Waarom deze beelden? Ik koppelde ze aan de roman Song of the Loon uit 1966, dat gaat over de erotische avonturen van een kolonist met inheemse mensen. Er zit zoveel in de taal van het kolonialisme – we zeggen "het land werd verkracht" enzovoort – wat zou het betekenen als we dat verhaal omdraaien?

Is er iets te zeggen over sociale klasse en de anus?
De kont is het proletariaat van het lichaam. Maar als we het over rijkdom hebben, lijken de Kardashians het prima te doen. Er kunnen inderdaad uitspraken met betrekking tot klasse worden gedaan. Ik citeer de Colombiaanse schrijver Gabriel García Márquez: "De dag dat schijt geld waard wordt, worden arme mensen geboren zonder anus."