Deze supermarkt op wielen rekent af met de verlaten ‘voedselwoestijn’ in Kansas City

Ik sta op de hoek van 54th street en Troost met Natasha, een van de oprichters van Rollin' Grocer, de eerste rijdende supermarkt in Kansas City. Ze legt het verschil uit tussen de producten die je vindt in een normale supermarkt in de buitenwijken en de supermarkt bij ons in de buurt. Supermarkten in het stadscentrum worden vaak bevoorraad met spullen van slechte kwaliteit of producten die bijna over datum zijn.

Over het algemeen is er genoeg te doen in Kansas City: een levendige kunstgemeenschap, meerdere grote universiteiten en volop keuze uit lokaal en gezond eten – mits je in het juiste gedeelte van de stad woont of een auto hebt om je te verplaatsen. Helaas heeft de, net als veel anderen in de VS, ook te kampen met zogenaamde 'voedselwoestijnen' in het stadscentrum.

Voedselwoestijnen zijn het gevolg van veranderende markttrends van de afgelopen decennia, waarbij de vraag naar grotere winkels stijgt en de bevolkingsdichtheid verschuift.

"Momenteel is er meer supermarktoppervlak in ons land dan zestig jaar geleden, maar er zijn minder winkels. De winkels zijn verhuisd naar de gebieden waar de meeste mensen wonen, in de buitenwijken of de rijke buurten," legt Beth Low uit, vicepresident van KC Healthy Kids.

"Supermarkten in arme gebieden en op plekken met minder inwoners hebben moeite om rond te komen. Ze missen de middelen om in hun winkel te investeren en zo te kunnen concurreren. Veel van hun klanten gaan in andere winkels op zoek naar betere kwaliteit en een betere winkelervaring. Supermarkten in het centrum hebben het hierdoor moeilijk en maken verlies, waardoor ze hun deuren moeten sluiten."

Dit is precies het probleem dat Rollin' Grocer probeert aan te pakken als mobiele supermarkt. In januari 2015 bedachten Jessica Royer en Ria El-Scarfi het plan van de rijdende supermarkt, en een jaar later openden ze hun deuren.

De ochtend dat ik met ze heb afgesproken kijk ik toe hoe Jay Kelso en Ian Priest de wagen klaar maken voor hun eerste stop. Ze halen de klemmen van de koelkastdeuren af die bedoeld zijn om de deuren gesloten te houden als ze van plek naar plek rijden.

"Zo voorkomen we dat de producten eruit vallen," zegt Jay, terwijl hij een zwarte plank van een van de schappen afhaalt. "De grootste uitdaging is om alles op z'n plek te houden."

Vervolgens zetten ze de flessen ketchup en dozen macaroni recht die tijdens de rit zijn omgevallen. Jay kijkt tussen de groenten en het fruit en haalt een stronk verpieterde selderij uit een bak, terwijl hij vertelt dat de hele bus is ingericht op zo min mogelijk verspilling. Al het eten dat over datum is wordt gedoneerd aan de voedselbank, en oud fruit wordt omgezet tot compost en aan lokale tuinders gegeven.

Als al het werk in de truck gedaan is komt Natasha aan. "Ik heb cadeautjes," roept ze, terwijl ze naambordjes voor alle medewerkers tevoorschijn haalt. Rollin' Grocer heeft tien medewerkers, die allemaal in loondienst zijn. Ze staan open voor vrijwilligers, maar hebben nog geen tijd gehad om door alle aanmeldingen heen te gaan; ze zijn nog druk met de logistiek van de rijdende winkel en het vinden van goede locaties om te stoppen.

Terwijl Natasha de boel achter de toonbank opruimt, vertelt ze over de grootste uitdaging van het managen en op de markt zetten van de mobiele supermarkt.

"Omdat het een gloednieuw concept is zeggen mensen snel: 'Oh, jullie zijn zus en zo," en dan moeten vertellen dat we dat niet zijn." Dus wat is Rollin Grocers dan niet en wat wel? Het is geen voedselbank of liefdadigheidsorganisatie – dat begrepen veel mensen eerst niet.

"Toen we net begonnen, kregen we twee verschillende soorten reacties. Liefdadigheidsorganisaties vroegen ons waarom we het eten niet weggaven aan arme mensen, en commerciële bedrijven vroegen ons waarom ons businessplan gebaseerd was op arme mensen en dunbevolkte gebieden."

Wat is het wel? Rollin' Grocer is een supermarkt op wielen die ervoor zorgt dat verse groenten en fruit, vlees, ander eten en huishoudartikelen verkrijgbaar zijn voor de mensen die het meeste moeite hebben met het vinden van dit soort spullen. Je kan met cash, creditcard of pin betalen, waardoor de winkel toegankelijk is voor mensen uit alle inkomensklassen.

Je vindt de truck bij bejaardentehuizen in het centrum en in de buurt van grote universiteiten, voor studenten die geen supermarkt op loopafstand hebben. Ook staat de wagen weleens buiten bij een kerk, zodat mensen na de mis wat spulletjes kunnen kopen.

"Het centrum heeft wel kleine supermarktjes, maar dat zijn eigenlijk gewoon drankwinkels die soms ook wat chips verkopen," vertelt Natasha. "Het zijn geen echte supermarkten waar je genoeg ingrediënten voor een gezonde maaltijd kan kopen."

Ik ben verbaasd over de hoeveelheid producten die er te koop zijn. Een grote vriezer staat vol bevroren groenten, vlees en ijs. Er is een koelkast met verse groenten, zuivel, kaas en vleeswaren. Er is een schap gevuld met een verschillend aanbod van vers fruit. De rest van de truck bestaat uit schappen met rijst, blikken eten, pasta en kruiden.

"We hebben ook ongezonde dingen hoor," zegt Natasha terwijl ze naar het snoep wijst. "We hebben het in beperkte hoeveelheden op voorraad."

Omdat Rollin' Grocer veel producten in kleine hoeveelheden inkoopt, is een concurrerende prijs hanteren moeilijk.

"We waren eerst van plan om vergelijkbare prijzen als grote supermarkten te hanteren, maar omdat we kleine hoeveelheden inkopen is dat moeilijk," legt Natasha uit. "Het is iets waar we aan moeten werken om een gezond bedrijf te blijven."

Het kiezen van de juiste inventaris is daarentegen helemaal niet moeilijk – Natasha wil precies aanbieden waar de gemeenschap om vraagt, met wat nieuwe dingen als extra's. Ze hebben een enquête gehouden om duidelijk te krijgen waar behoefte aan is, en om diezelfde reden werd er een evenement georganiseerd.

Nu de winkel open is, hangt er achter de toonbank een bord met post-its, met daarop verzoeken van klanten. "Mensen uit bejaardentehuizen hebben gevraagd of we Smac en knakworsten willen verkopen, terwijl we juist bedacht hadden dat we die niet in onze winkel wilden hebben."

"We hebben afgesproken niet pretentieus over ons aanbod te doen, dus als iemand een product aanvraagt dat we zelf nooit zouden verkopen, kopen we het toch."

Sinds maart heeft Rollin Grocer vijftien vaste stopplekken, en daar willen ze er nog tien aan toevoegen. De eisen voor een plek zijn simpel: het mag het verkeer niet blokkeren, het moet in de buurt van een bushalte zijn, en er moet ruimte zijn om te parkeren voor klanten die met de auto komen.

De plek waar we nu staan, 54th en Troost, is nieuw en vlakbij twee universiteiten. In de eerste twee uur dat we er staan zijn er nog geen klanten binnen geweest, maar Natasha vertelt dat dat normaal is bij een nieuwe locatie. Een paar minuten voordat de bus weer vertrekt, komt er iemand binnen die vraagt om flyers voor in het buurthuis.

In de toekomst wil Natasha meerdere trucks om de hele stad te kunnen voorzien van gezond eten, maar eerst wil ze zeker weten dat het met deze allemaal op rolletjes loopt.

"We willen iets bijzonders zijn," zegt Natasha terwijl ze naar de wagen wijst. "We willen een winkel zijn waar mensen niet uit noodzaak komen winkelen, maar omdat ze er zelf voor kiezen."