Elektronische muziek heeft geen probleem met vrouwen, maar met blanke heteromannen

Toen Krewella van de week hun nieuwe single Somewhere to Run postten, ontstond er direct een discussie in de youtubecomments – er werd getwijfeld aan de geloofwaardigheid van de groep als producers – deze twijfel kwam voort uit het vertrek van (mannelijk) bandlid Kris Trindl afgelopen jaar. Het commentaar was al eerder voorbij gekomen voorbijgekomen: de haters claimen dat Kris de producer was geweest, en dat de meisjes er alleen maar bij waren voor de show. Wat een manier om de laatste week van Women's History Month in te luiden zeg.

Binnen de elektronische muziek is Krewella niet het enige doelwit van seksisme. In een opiniestuk op Pitchfork sprak Philip Sherburne afgelopen week verontwaardigd over wat hij het "probleem van EDM met vrouwen" noemde. Als voorbeeld van hoe in de mainstream dancewereld vrouwenlichamen worden geobjectiveerd, verwees hij naar de anatomisch uitgeklede torso's van de covermodellen op de nieuwste compilatie van OWSLA.

Terwijl Skrillex als hoofd van OWSLA verantwoordelijk is voor de beelden van zijn label, gaat hij, helemaal in vergelijking met zijn Jack Ü-partner en bff Diplo, maar een klein beetje over de grenzen van vrouwenrechten heen. Behalve met zijn monsterproducties heeft Diplo vooral naam gemaakt door de manier waarop hij vrouwenbillen betrekt bij zijn werk. Neem bijvoorbeeld de Pon de Floor-video of die van Dat a freak (de track die de basis vormde voor J.Lo's Booty): Diplo heeft vrouwenkonten, en in het bijzonder die van donkere vrouwen, tot een centraal onderdeel van zijn publieke imago gemaakt (net als het online pesten van vrouwen, Taylor Swift en gewone burgers).

Niet alleen de representatie van het vrouwelijk lichaam is hier het probleem, er is ook een schrijnend gebrek aan vrouwen in de dancewereld an sich. Vrouwen zijn extreem in de minderheid, zowel op festivalpodia als line-ups van clubs – maar vooral ook in invloedrijke machtsposities waarin wordt bepaald waar mensen naar luisteren en hoeveel geld je met je muziek kunt verdienen. Behalve de lijstjes met 'vrouwelijke dj's die je moet horen' die af en toe opduiken, levert deze discrepantie niets positiefs op voor de industrie. Het feit dat gekleurde vrouwen door heteroseksuele, witte mannen gezien worden als consumptie-objecten en – met hier en daar een uitzondering – als ongeschikt voor een plek achter de draaitafels op een mainstage, zegt genoeg over de enorme kloof tussen het oorspronkelijke idee van acceptatie in de elektronische muziek, en de huidige realiteit.

Een deel van de kritiek van Sherburne op Skrillex leek vooral een overdreven ongenoegen over de representatie van het naakte vrouwenlichaam. De regels van het feminisme dicteren echter dat er niets mis is met een vrouw die ervoor kiest om uit de kleren te gaan en met haar lichaam pronkt. Dat is waarom ik elektronische muzikanten prijs die dit zo doen, op hun eigen voorwaarden. Nina Kraviz, Scarlett Etienne en Jessie Andrews zijn allemaal bekritiseerd omdat ze met hun lichaam het visuele aspect van hun kunst benadrukken, soms in impliciet seksuele poses (of in expliciete, in Andrews' geval). Tegenstanders zeggen dat ze hiermee de waarde van hun werk ondermijnen, het zou te veel afleiden van hun muziek – maar niemand zei dit toen Calvin Harris uit te kleren ging voor een onderbroekencampagne. Zijn geloofwaardigheid bleef net zo onomstreden als altijd.

De poortwachters van de dance – met inbegrip van de heteroseksuele, witte jongens van YourEDM.com die vorige maand een bijna geheel mannelijke lijst publiceerden van upcoming artiesten – gaan tot het uiterste om de mannen-onder-elkaar-mentaliteit te behouden, en ze houden allemaal een hand boven elkaars hoofd; je reinste vriendjespolitiek.

Het is waarschijnlijk niet eens een bewuste poging om seksistisch, homofobisch of racistisch te zijn (want er is geen reden om te denken dat dat wel zo is), maar de gewoonte om mensen van dezelfde soort te supporten heeft geleid tot een verraderlijk homogene samenstelling van de industrie. Een zwaargewicht uit de dancewereld vatte dit al mooi samen in zijn facebookcommentaar op de lijst van YourEDM: "Eigenlijk is het wel schattig, ze hebben alleen hun eigen vriendjes uitgenodigd voor in de boomhut!" Misschien is een boomhutlidmaatschap niet superveel waard, het snelst groeiende muziekgenre levert zo'n 5,7 miljard euro per jaar op. Er valt een hoop te verdienen in deze wereld, en op dit moment – zoals Derrick Carter al betoogde in een recente blog – verdienen de blanke heteromannen er het meest. Een programmeur voor een prominente club (die anoniem wil blijven) vertelde dat het management een boeking had gecanceld omdat de twee vrouwen van de act er "niet lekker genoeg" uitzagen. Die groep heeft nu een single in de top 10. Hoewel sommige mannelijke dj's vast ook wel eens alleen om hun knappe verschijning kansen krijgen (hallo meneer Harris), is Hardwell waarschijnlijk nog nooit afgewezen voor een gig omdat ze hem niet lekker genoeg vonden.

Een andere promoter, die ook anoniem wil blijven, vertelde dat ras of seksuele geaardheid nooit de doorslag geeft voor een line-up – de focus ligt voornamelijk op de muziek en op de winstmarge. Op zich is dat hoe het zou moeten zijn. De kern van de elektronische muziek is de muziek zelf, en het leveren van kwaliteit op een economisch voordelige manier – de identiteit van iemand zou daar los van moeten staan. Toch vindt de oorspronkelijke dansmuziek zijn basis bij zwarte, Latino en homoseksuele artiesten, die een veilige plek wilden creëren voor mensen die geen aansluiting vonden in de maatschappij. Op deze plekken vonden ze acceptatie, saamhorigheid en een goede tijd, en ontsnapten ze aan het patriarchaat van blanke heteromannen. Ironisch genoeg is datzelfde patriarchaat nu de heersende klasse in deze ooit zo undergroundcultuur.

Van de vierentwintig headliners op Ultra aankomende week, is geen enkele een vrouw. En slechts vijf ervan zouden kunnen doorgaan als niet-blank. Geen ervan is openlijk gay. Larry Levan en Frankie Knuckles zouden zich omdraaien in hun graf als ze wisten dat hun muziek, en de bijbehorende tegencultuur, nu door dezelfde klasse is overgenomen die ook al de rest van de wereld bestiert.

Natuurlijk is de dance-industrie niet de enige wereld waarin blanke heteromannen de heersende klasse zijn. VICE heeft onlangs zijn eerste vrouwelijke hoofdredactrice benoemd, deze lente wordt er een vrouwenkanaal gelanceerd en er is een nieuwe vrouwelijke COO, maar zover ik weet ben ik de enige homoseksuele platformleider (van THUMP dus) bij VICE, waar ik op werd gewezen door een aantal trotse homoseksuele collega's. Of je nou kijkt naar het parlement in Washington, Silicon Valley of de filmindustrie in Hollywood (of gewoon naar het Nederlandse politieke landschap, red.), er is een stuk minder plek voor vrouwen, raciale minderheden en homo's.

Daar is in principe niet zo heel veel mis mee, persoonlijk hou ik van blanke heteromannen. Mijn vader en mijn stiefvader zijn blanke heteromannen en ik heb een aantal neven die op vrouwen vallen en die zijn ook hartstikke leuk. Een paar van mijn beste vrienden en collega's zijn blanke heteromannen en ook die zijn geweldig. Toch weet ik juist doordat ik tijd met hen doorbreng, dat er maar weinig plekken zijn in de maatschappij waar blanke heteromannen niet welkom zijn. Hetzelfde kan niet gezegd worden voor raciale minderheden en vrouwen. Maar als wij onze veilige omgeving verliezen – wat de oorspronkelijke dansmuziek ooit was voor gekleurde mensen en aanhangers van de LGBT-gemeenschap – verliezen we de essentie van wat die muziek eigenlijk zou moeten zijn: een plek voor iedereen. Bovendien laat de Amerikaanse belofte juist zien dat ons land rijker, beter en vitaler is geworden dankzij die diversiteit in ras, sekse en seksuele voorkeur.

Wie dit weekend op Ultra staat kan de pracht van de rave-generatie aanschouwen. Die weerspiegelt de diversiteit waar millennials inmiddels gewend aan zijn geraakt: multicultureel, multilinguaal, niet alleen tolerant maar ook volledig open en accepterend naar alle niet-hetero's, en steeds meer uitgesproken en waakzaam over gelijkheid tussen de seksen. Statistieken wijzen keer op keer uit dat de vrouw-manverhouding van het EDM-publiek ongeveer fifty-fifty is, en Ultra vormt hierop geen uitzondering.

Door de ontwikkeling van de dans- en elektronische muziek, van de Loft party's en Frankie at the Warehouse tot nu, zijn er meer mensen dan ooit naar de dansvloer getrokken. Het zou fijn zijn als de mensen aan de top van wat ooit die tegencultuur was, niet dezelfde blanke heteromannen zijn die ook al de dienst uitmaken in de rest van de wereld.

Zel McCarthy is de hoofdredacteur van THUMP. Hij zit op Twitter.