Met Dentacoin willen tandartsen verzekeraars buitenspel zetten

De gekte rondom alles wat met bitcoin, ethereum en de achterliggende blockchain-technologie te maken heeft, is vergelijkbaar met de internetbubbel van eind jaren 90. Toen wisten investeerders niet hoe snel ze moesten investeren in de vele jonge internetbedrijfjes die de beurs op gingen en vervolgens explosief in waarde stegen. Naar omzet of winst werd echter nauwelijks gekeken. In het voorjaar van 2000 barstte de bubbel en gingen veel bedrijven failliet, met een lichte recessie als gevolg.

Fast forward naar 2017 en investeerders hebben een nieuwe bestemming voor hun kapitaal: start-ups die slimme toepassingen voor de blockchain bedenken. Met zogeheten Initial Coin Offerings (ICO) halen dit soort bedrijfjes miljoenen op. Investeerders krijgen geen aandelen in ruil voor hun geld, maar cryptomunten waarmee ze diensten of producten van de onderneming kunnen kopen. Vaak worden de munten echter gebruikt om op de groei van het bedrijf te speculeren. Verdubbelt de waarde, dan kun je snel cashen door je coins door te verkopen.

Op Wall Street zeggen steeds meer bankiers hun baan op om een slaatje te slaan uit de cryptokoorts. Goldman Sachs berekende dat ICO's dit jaar al 1 miljard euro hebben opgebracht, veel meer dan start-ups via de 'traditionele kanalen' ophaalden. Maar er is veel kritiek: er is geen garantie, geen regulering en de kans om opgelicht te worden is groot. De anonieme aard van de transacties leent zich bovendien perfect voor duistere zaken als het financieren van terroristische activiteiten en het witwassen van geld. In China geldt sinds begin september een (tijdelijk) verbod op ICO's, omdat ze de stabiliteit van de financiële markt zouden bedreigen.

Daarvan is in Europa nog geen sprake. De Autoriteit Financiële Markten vindt de blockchaintechnologie weliswaar veelbelovend, omdat het kosten en het risico op fouten kan verlagen. Maar de toezichthouder kan niet inschatten welke toepassingen daadwerkelijk de moeite waard zijn om te 'backen'. Bovendien is de technologie jong en lastig te begrijpen, zelfs voor experts. Veel mensen stappen desondanks in, niet geremd door een gebrek aan kennis. En daarmee lopen ze volgens het AFM kans slachtoffer te worden van fraude, koersmanipulatie en de instabiliteit van cryptocoins.

Volgende maand gaat Dentacoin 'publiek'. De cryptomunt volgt in de voetsporen van onder meer Potcoin, dat de flamboyante oud-basketballer Dennis Rodman in juni bij wijze van reclamestunt naar Noord-Korea stuurde. Waar Potcoin is gericht op het legaal kopen van wiet, wil Dentacoin wil het contact tussen tandartsen en patiënten gemakkelijker én goedkoper maken door tussenpersonen (bijvoorbeeld verzekeraars) buitenspel te zetten. Je betaalt je behandeling met cryptocoins en verdient extra munten door enquêtes en reviews in te vullen. Daarmee kun je je volgende tandartsbezoek bekostigen. Het voordeel van de achterliggende blockchain-technologie is dat elke transactie decentraal worden vastgelegd. Is een wijziging doorgevoerd en goedgekeurd door alle deelnemers van de blockchain, dan kan deze niet meer worden gewijzigd of verwijderd. Fraude is bijna onmogelijk.

Het mes snijdt van twee kanten, zo betogen de bedenkers van Dentacoin. Enerzijds bespaar je op je tandartsbezoek en anderzijds krijgt je tandarts waardevolle feedback die hij voor bijvoorbeeld marktonderzoek kan gebruiken. Dat klinkt aantrekkelijk, maar net als veel andere cryptocoins lost Dentacoin een probleem op dat niet lijkt te bestaan. Recensies van tandartsen zijn nu ook al relatief gemakkelijk op internet vindbaar, en voor een loyaliteitsprogramma heb je niet per se de blockchain nodig.

Daar komt nog eens bij dat de toepassing van Dentacoin - net als veel andere cryptomunten - beperkt is. Het is dan ook niet verrassend dat er slechts 6000 gebruikers zijn en maar twee praktijken in Europa die de coin accepteren. Dat beperkte marktaandeel zorgt ervoor dat een relatief kleine groep mensen van grote invloed kan zijn op de waarde van de munt. Iemand met kwaad in de zin kan al zijn cryptocoins dumpen en daarmee in één klap de marktprijs omlaag drijven.

En dat is het probleem van het gros van de 1100+ cryptomunten die in omloop zijn. Op coins als bitcoin, ethereum en ripple na hebben ze beperkte toepassingen en er valt niets over hun toekomstige waarde te zeggen. Veel coins zijn zo instabiel, dat het slechts een kwestie van tijd is voordat ze verdwijnen. Ondertussen wordt er wel volop geld in gepompt, omdat iedereen hoopt op het succes van de volgende bitcoin. Ben je er vroeg bij, dan kan een slimme investering je namelijk miljoenen opleveren.