Het is absurd makkelijk om via Facebook Marketplace lipfillers te kopen

Op Facebook Marketplace kom je van alles tegen. Van een tot woning omgebouwde kerk ter waarde van ruim 500.000 euro tot lampen gemaakt van wodkaflessen met kerstverlichting erin.

Wat dat betreft is het niet eens zo gek dat je er ook je lippen kunt laten vergroten. En hoe! Op het moment van schrijven krijg ik alleen al in Londen meer dan vijftig resultaten als ik op ‘lipfiller’ zoek. Ook in Nederland is het een dingetje.

Er worden ook huidproducten verkocht zoals hyaluronanpreparaten, die gebruikt wordt om rimpels te verwijderen of lippen op te spuiten. Er staat geen waarschuwing bij dat deze preparaten alleen gebruikt mogen worden door professionals. Dat is jammer, want als lipfillers verkeerd worden geplaatst, kan dat vergaande gevolgen hebben, waaronder blindheid of necrose (afgestorven weefsel).

In tegenstelling tot klinieken die daadwerkelijk medisch gekwalificeerd zijn om dit soort producten aan te bieden, kunnen maar weinig Marketplace-verkopers meer kwijt over hun kwalificaties, behalve dan dat ze schoonheidsspecialist zijn.

Wat het lastig maakt om een onderscheid tussen die twee te maken, is dat traditionele aanbieders van lipfillers vaak afhankelijk zijn van stockfoto’s, en de verkopers op Marketplace foto’s gebruiken die daar erg op lijken, maar dan met hun naam en een injectiespuit-emoji erbij.

Om te zien of deze verkopers zich wat van de veiligheidsvoorschriften aantrekken, deed ik me voor als potentiële klant en stuurde ik berichtjes naar twintig aanbieders van lipfillers. Ik vertelde ze via Facebook Messenger dat ik nog nooit lipfillers had gebruikt, en dat ik twee milliliter wilde kopen – vier keer de aanbevolen startdosering.

80 procent van de mensen die ik sprak verkocht het me meteen. 15 procent zei dat ik maximaal één milliliter kon krijgen – nog steeds twee keer zoveel als zou mogen – bij mijn eerste afspraak, en twee weken later de resterende milliliter.

Er was slechts één verkoper die zei nooit voor een eerste keer twee milliliter te verkopen: “Dat is gewoon niet veilig.”

Eén verkoper zei dat ze eerst naar mijn lippen wilde kijken als we een afspraak hadden gemaakt, maar dat de hoeveelheid uiteindelijk helemaal “aan mij was, en aan mijn budget.” Vier mensen vroegen of ik een foto van mijn lippen kon sturen, zodat ze konden bepalen of twee milliliter wel zin zou hebben. Ze zeiden allemaal van wel – volgens eentje was het zelfs de perfecte hoeveelheid.

Ik nam contact op met Ashton Collins, de directeur van Save Face – een nationaal register van erkende artsen die niet-chirurgische cosmetische behandelingen aanbieden – om te vragen hoe deze gesprekken eigenlijk hadden moeten verlopen.

“Iedereen die een afspraak voor 2 milliliter lipfiller wil maken zou direct geweigerd moeten worden,” zegt ze. “En je zou ook geen cosmetische behandeling moeten kunnen krijgen zonder eerst op afspraak te zijn geweest. Artsen moeten kunnen beoordelen of de patiënt de behandeling daadwerkelijk mag krijgen, en zo ja, hoeveel lipfiller ze nodig hebben om binnen een realistische termijn het gewenste resultaat te krijgen.”

Ash Mosahebi, van de Britse Vereniging voor Esthetische Plastische Chirurgie, is het daarmee eens. “Als je de eerste keer te veel gebruikt, loop je een hoger risico op infecties, dat er knobbels ontstaan en je lippen vervormd raken,” liet hij eerder al aan VICE weten.

Collins voegt toe dat mensen ook duidelijke waarschuwingen moeten krijgen, zodat ze “begrijpen wat de behandeling inhoudt, hoe het werkt en welke effecten of complicaties er kunnen optreden. Het is heel belangrijk dat patiënten weten wat ze in die gevallen moeten doen.” Geen van de twintig verkopers die ik benaderde gaven me deze informatie, of zeiden dat te gaan geven bij onze afspraak.

Ik heb niet daadwerkelijk afgesproken met de verkopers, maar dat neemt niet weg dat het erg makkelijk was om onder onveilige omstandigheden aan dit soort producten te komen.

Collins is niet verbaasd. “Het is zorgelijk hoe vaak dit voorkomt,” zegt ze. Van de 934 klachten die Save Face vorig jaar heeft binnengekregen was 62 procent afkomstig van mensen die er via social media aan waren gekomen.

Op Facebook Marketplace liggen de prijzen over het algemeen veel lager dan gebruikelijk. Twee milliliter kostte tussen de 180 en 338 euro, wat volgens Collins enorm goedkoop is. “De meeste erkende artsen rekenen ruim 300 euro voor maar één milliliter,” zegt ze.

64 procent van de patiënten die na een mislukte behandeling hulp zochten bij Save Face, zei dat ze vooral waren aangetrokken door deze goedkope deals. En de manier waarop deze aanbieders hun ‘merk’ verkopen, zegt Collins.

“Mensen gaan af op namen die professioneel ogen,” zegt ze. “Verkopers hebben bijvoorbeeld het woord ‘Aesthetics’ in hun naam, waardoor mensen denken dat het wel goed zit, maar dat zit het dus niet.” Op Facebook Marketplace is het niet verplicht om je adres te vermelden, waardoor het in de praktijk vaak onmogelijk in te schatten is of deze verkopers voor een echte kliniek werken of gewoon vanuit hun woonkamer. Want dat is waar deze verkopers vaak opereren, bleek uit een onderzoek van VICE: hun eigen huis, maar ook recreatiecentra of zelfs de sportschool.

In principe mag iedereen gewoon lipfillers aanbieden. Volgens gegevens van Save Face is 83 procent van de geregistreerde aanbieders normaal gesproken bijvoorbeeld schoonheidsspecialist of kapper. Collins zegt dat er ook veel mensen zijn die nauwelijks verstand hebben van dit soort zaken, maar het alsnog doen om een extra zakcentje te verdienen.

In de voorwaarden van Facebook staat dat je geen “medische, cosmetische of persoonlijke wellness-services inclusief kappers of wellnesscentra” mag aanbieden op de site, maar met dit soort aanbiedingen krijg je niet de indruk dat daar streng op wordt toegezien.

Een woordvoerder van Facebook liet VICE weten dat ze op dit moment niet inhoudelijk willen reageren, maar wel gaan onderzoeken hoe het allemaal precies zit. Zodra ze meer opheldering geven, zullen we dit stuk updaten.