Ik ben plotsklaps in de bedenkelijke fase beland waar mensen om me heen in de voortplantingsgame zijn gestapt. ‘Het kind’ stelden vrienden en ik ons de afgelopen jaren zo’n beetje voor als de mopshond van Satan, ver aan de horizon, die ooit in een verre toekomst onze partylevens zou komen verpesten, met z’n gejank en gekak in z’n broek. Tot een van mijn vrienden toch opeens de deuren bleek te hebben opengezet voor dit lang verguisde addergebroed, dat nu opeens onder ons is, en dat we zelfs hebben verwelkomd met shit als “KOEEEETSIEKOETSIEKOEEEEETS” en “wajo dit hoofdje is zóóó zacht” en “help ik heb nog nooit zoiets vreselijk schattigs gezien”. Want oi oi oi baby’s zijn me toch een schattige dingen.
Goed, ik heb dus één iemand in mijn vriendenkring die een baby heeft gekregen, wat in principe een doodnormale gang van zaken is als je de twintig bent gepasseerd – een leeftijd waarop je een paar generaties geleden al tegen je zilveren huwelijk en je zesde kleinkind aan zat. Toch bleek de paniek over hoe hiermee om te gaan er niet minder om. Nog los van de scheet die volwassenheid in onze gezichten heeft gelaten, blijken er ook allemaal regeltjes en dingen die je fout kan doen te zijn, bij mensen die zwanger zijn of net een kind hebben geworpen.
Laat mijn onwetendheid en de adviezen die ik eraan heb overgehouden jouw bron van kennis zijn, voor als je binnenkort ook in de barre situatie van een zwangere vriend zit. In chronologische volgorde van het hele proces.
Videos by VICE
Reageren op het “Jongens ik ben zwanger!!!”-bericht
Als je zwangere vriend in je gezicht vertelt dat er een nieuw mens in haar groeit, is het prima om een ontroerde traan van blijdschap te laten, maar hou het binnen de perken. In een ugly cry verzeild raken en over je rug geaaid moeten worden omdat er liters traan en snot uit je hyperventilerende gezicht druipen, is voor haar ook gewoon een beetje ongemakkelijk. Bovendien hoef jij je de komende tijd geen zorgen te maken over misselijkheidsbuien, lekkende tieten en een centrifugerende hormoonhuishouding, dus ernstige aanstellerij kan ongepast overkomen.
Ook te lomp reageren behoort tot de opties. Als je het nieuws via Whatsapp te horen krijgt kun je natuurlijk iets lolligs als “Ah, eindelijk weer eens geneukt?!” terugsturen, maar alleen als het zijn van een loepzuivere lul iets is wat je ambieert.
Toon respect voor het leven als je de eerste echo-foto’s te zien krijgt
Een echofoto is niet zo sick: een extreem vage zwart-witfoto van de contouren van een kleine alien. Gaap desalniettemin niet te opzichtig als je vriendin een foto als hierboven laat zien. Zij is er namelijk waarschijnlijk nogal hysterisch over, aangezien dit het eerste zichtbare bewijs is dat er een fucking wezentje in haar groeit.
Vermijd een ‘babyshower’, maar niet een aanleiding voor feest
Ik stelde me een ‘babyshower’ altijd voor als een soort Pickwick-reclame van een woensdagmiddag, met giebelende vriendinnen, mokken muntthee en gesprekken over zwangerschapsjurken, maar dat hoeft het natuurlijk niet te zijn. Je uitbuikende vriend is een perfect excuus om een party te geven, waarbij er een legitieme reden is om het nog één keer op een gênant drankgelach te zetten, aangezien het waarschijnlijk de laatste keer is dat je als kinderloze vriendengroep onder mekaar bent. De zwangere zelf mag bovendien niet drinken, waardoor er nog meer voor jou en de rest is, en je haar vast kan laten wennen aan omgaan met iemand zonder enig besef van waardigheid.
Maak je niet te veel zorgen om cadeaus maar geef ze gewoon
Voor we verder gaan eerst even een quiz. Hierna volgen vier woorden en één daarvan is iets dat daadwerkelijk bestaat en iets dat mensen cadeau doen aan een zwangere vriend. Is dat: a) Erwtensoep-puist. b) Darmsaté. c) Luiertaart. d) Pusnavel. De tijd loopt, net als de kots over je toetsenbord waarschijnlijk maar ‘luiertaart’ is dus blijkbaar iets dat echt bestaat, en iets wat mensen aan de zwangere geven tijdens een babyshower. Ik weet niet precies wat het nou is, aangezien ik nog liever Liveleak-filmpjes van exploderende walvislijken kijk dan dat ik dit gore woord googel, maar geef dit gewoon niet aan iemand ooit, oké?
Wat in het hele proces precies een cadeaumoment is (zodra het nieuws bekend is, of pas als het geboren is), en voor wie je dan een cadeau moet kopen (de moeder of het kind) en wat dan, was voor mij een bron van gillende onzekerheid. Onnodig, zo bleek, want het enige wat je écht fout kunt doen aan cadeaus is het niet geven ervan, dus geef gul.
Voor de baby kun je eigenlijk alles wel kopen. Een baby’tje is immers al zielsgelukkig wanneer-ie op een dag opeens ontdekt dat-ie een hand heeft, laat staan met een pluche konijn. Een rompertje met in gouden letters VERY IMPORTANT BABY erop is ook prima, aangezien iemand van een paar dagen oud net zoveel smaak heeft als een kamerplant of een Qmusic-luisteraar, maar wees op je hoede als de moeder je daarna een boterham met wel erg smeuïg ogende pindakaas aanbiedt.
Dingen om niet te zeggen in iemands laatste zwangerschapsweken
- “En? Heb je de Kesbeke al leeg gekocht? Lolllllllll!!!”
- “Pff, is-ie er nou nog niet?!”
- “Nou, ik zal de dweil maar vast klaarzetten.”
- “Zitten er twee in of zo?”
- “SODEKNETTER WAT EEN TOETER JOH”
- “Als dat straks maar weer goedkomt!”
Dingen om niet te doen in iemands laatste zwangerschapsweken
Blijf met je vieze vette vingers van die buik af.
Respecteer de prioriteiten van een bevallende vrouw
Het zou kunnen dat je geen antwoord hebt gekregen op de drie whatsappjes die je naar je hoogzwangere maat hebt gestuurd over of dat kind er nou al eens is, en je opeens van iemand anders te horen krijgt dat het kind in goede staat ter wereld is gekomen. Ga dan niet de gepikeerde zak uithangen en passief-agressieve whatsappjes sturen (“Oh nvm, ik hoorde via een blijkbaar iets betere vriendin dat het blijkbaar al geluk is.”) Je maat lag namelijk in zeven kronkels te puffen en fucking LEVEN te baren, toen jij leunend tegen een pilaar in de club die whatsappjes typte, vlak voor je in je gin-tonic kotste. Wat ook niet hoeft is het stellen van een overbodige hoeveelheid vragen om geïnteresseerd over te komen – “Hoe lang duurde het” “Alles goed gegaan?” “Kwam er een drol uit je reet tijdens het persen?” Een kersverse moeder heeft immers al genoeg aan haar hoofd, zoals zorgen voor een mens dat nog amper snapt hoe ‘ademen’ werkt.
Reageren op de eerste baby-foto’s
Waarschijnlijk krijg je als goede vriend na de bevalling foto’s toegestuurd van het pasgeboren mens. Hier dient zich een dilemma aan, omdat pasgeboren mensen over het algemeen – ja het is lullig om te zeggen en ik zag er zelf in mijn eerste dagen waarschijnlijk ook uit als een verrimpelde leverworst – niet zo héél knap zijn. Alleen, omdat je zojuist bevallen vriend vermoedelijk dagenlang amper heeft geslapen en een flinke prestatie heeft geleverd, kan te veel eerlijkheid – “Wow ze lijkt op Poetin!” – verkeerd vallen.
Om risico’s te vermijden dat je óf moet liegen óf moet vertellen dat het uiterlijk van haar kind je alles behalve meevalt, is het slim om zoveel mogelijk complimenten te geven over andere dingen, zodat het niet opvalt als je niks over de baby’s uiterlijk zegt. Voorbeelden zijn: “Schitterende naam zeg: Hans!” “Uitstekend gekozen instagramfilter zeg!” “Kan echt niet wachten op de beschuit met muisjes, love anijs man!”
Een ander dilemma dat zich aandient is of het oké is om grapjes te maken over het kind:
Dit is niet uitgelopen op een ontvriending, dus mits gepast is een grapje mogelijk.
Ga op kraambezoek, niet op visite bij je jarige oom
Oké even opletten nu want hier kan veel misgaan. Ten eerste is het zaak om, net als bij alles in het leven, een beetje je plek te kennen en bijvoorbeeld niet één dag na de geboorte met een doos zeebanket voor de deur te staan. Ten tweede: een afspraak als “Hey ik kom volgende week woensdag om 16.45 langs dus zet het bier maar vast koud!” werkt niet. ‘Tijd’ en Google Calendar zijn namelijk irrelevante begrippen, als je net een week wakker bent geweest om een baby te baren die vervolgens zeven keer per nacht tiet wil, en op willekeurige momenten de boel onder kakt, zoals volgende week woensdag om 16.44.
Verder is het goed te beseffen dat kraamvisite niet hetzelfde is als op visite gaan bij de kringverjaardag van Oom Ruurd. Daar kun je lekker plaatsnemen op een stoel naast tante Joke en wachten tot de mokka- of slagroomtaart geserveerd wordt, maar een vrouw die een uitputtingsslag heeft gestreden om een nieuw mens op aarde te zetten heeft daar waarschijnlijk iets minder zin in. Blijf ook niet nodeloos lang hangen zodat het arme uitgeputte moedertje wel moet vragen of je misschien mee-eet. Kook of neem voedsel mee voor iedereen, of hoepel na een half uurtje weer lekker op, is het devies.
Laat de baby niet op de grond vallen!
Ten eerste: vraag nooit of je de baby effe mag vasthouden, want daarmee zet je de moeder voor het blok als ze daar begrijpelijkerwijs geen trek in heeft. Ten tweede: het kan juist gebeuren dat de ze plotseling vraagt of jij de baby niet wil vasthouden. ‘Nee hoor bedankt’ zeggen kan worden opgevat als een belediging, dus eigenlijk heb je geen andere keus dan gelukkig kijken en ja knikken. Hopelijk heb je bij binnenkomst je handen gewassen, zodat je de baby niet trakteert op een zwerm urinebacteriën die je even daarvoor in de McDonald’s hebt verzameld.
Een mens van een paar dagen in je armen voelt magisch, maar je beseft vooral wat er allemaal mis kan gaan. ‘Wat als ik de baby laat vallen’ ‘Wat als ik te hard knijp’ of ‘Wat als het precies nu begint te kotsen over mijn gloednieuwe ASOS-trui heen’, zijn normale paniekgedachten om op dit moment te hebben. Het allerergste wat kan gebeuren is echter dat het kind begint te huilen. Je kunt tien blauwtjes lopen op een avond, of op je bruiloft een luid scheetje laten tijdens het ja-woord, maar niets in de wereld is zo vernederend als een mens dat begint te janken om de simpele reden dat het te dicht bij jou in de buurt is. Gebeurt dit toch dan zit er niets anders op dan ongemakkelijk te glimlachen, het kind terug te geven en razendsnel naar huis te gaan om je falen als mens te laten indalen.
Tot slot: maak van ‘een moeder’ weer ‘een vriendin’
Nadat je vriend maandenlang bezig is geweest met het scheppen en verzorgen van nieuw leven, en jij met het wennen aan deze idiote situatie, is het een paar weken na de bevalling hoog tijd om weer de maten te worden die jullie waren. Zonder ingewikkelde regeltjes en dingen die je fout kan doen, maar met een nieuw lief mensje op aarde waar jullie allebei zo vreselijk je best voor hebben gedaan.