Eten

Ik plande een maand al m’n maaltijden en redde m’n geweten, lichaam en banksaldo

meniu planificat pe o luna

Ik ben nooit een gematigde man geweest. Sparen, minderen, rantsoeneren – ik heb geen idee hoe het werkt. Maar mijn gebrek aan discipline komt vooral duidelijk naar voren bij een specifiek onderwerp: eten.

Het komt regelmatig voor dat ik een heel pak spaghetti voor mezelf kook als avondeten, drie cappuccino’s drink bij het ontbijt of in een middagje een heel pak koekjes verorber. Ik weet zo slecht maat te houden dat ik een paar seizoenen geleden meer dan 20 kilo aankwam. 

Videos by VICE

Ik heb niet alleen het eten zelf niet onder controle, maar ook het kopen van eten. Ik sla altijd meer in dan ik daadwerkelijk eet – ook al is dat al heel veel. Het is vaker voorgekomen dan me lief is dat ik met mijn ene hand beschimmeld eten uit mijn koelkast haal, terwijl ik met mijn andere hand Deliveroo op mijn mobiel opstart. De hele situatie is slecht voor mijn geweten, mijn lichaam en mijn banksaldo.

Ik heb diëten geprobeerd. Dat werkte altijd goed, maar elke keer als het dieet voorbij was, ging ik direct weer impulsaankopen doen. Als ik nergens over nadenk, loop ik makkelijk een supermarkt uit met een paar flessen cola en twee kilo kaas. Kortom: er moest wat veranderen.

Daarom besloot ik te kijken of ik met behulp van spreadsheets en grafieken geld kon besparen en mijn geweten wat rust kon geven. Dertig dagen lang plande ik vijf maaltijden per dag: ontbijt, lunch, avondeten en twee snacks. Dit is wat ik leerde.

Gemak eruit, afwisseling erin

Allereerst schreef ik bij elke dag van de maand een recept. Ik besloot geen enkele keer naar een restaurant te gaan of iets te bestellen, zodat iedereen  dit experiment kan nadoen. Door te plannen wat ik daadwerkelijk nodig had op het gebied van fruit, groente, vlees, eieren en vis – in plaats van gewoon alles in bulk te kopen – bespaarde ik al snel veel geld op mijn boodschappen.

A photo of a weekly shop of bread, vegetables, meat and eggs.
Boodschappen voor een week

Ik eet normaal twee tot vier keer per week vlees. Maar toen ik mijn maaltijden ging inplannen en naar het overzicht keek, merkte ik dat ik de hele maand maar vijf keer vlees zou eten. Het was niet per se een bewuste keuze; er waren gewoon zoveel andere dingen die ik wilde eten, waar ik normaal gesproken nooit aan denk als ik boodschappen doe. Dingen als bonen, aardappelen, ricotta, tempeh, champignons, pompoen, tortellini en sla. Als je je maaltijden inplant, kook je ineens niet meer elke avond dezelfde ouwe meuk.

Betere maaltijden voor minder geld

De maaltijdplanning heeft me veel geld bespaard. In plaats van dat ik hele zakken vulde, haalde ik ineens nog maar een paar courgettes of tomaten per keer. Ik ging ook weer naar de groenteboer en de slager in plaats van de supermarkt, en betaalde daar redelijke prijzen voor mooie kwaliteitsproducten. Een stuk verse tonijn van 200 gram kost bij mijn lokale visboer ongeveer 5 euro – hetzelfde als twee blikken tonijn van slechte kwaliteit in de supermarkt.

Ook impulsaankopen waren ineens verleden tijd. Geen chips, blikjes cola of pizzapunten meer op weg naar huis, of hele bakken gerookt vlees in de bonus die half opgegeten in mijn koelkast achterbleven. In plaats daarvan snackte ik met fruit, noten en avocadotoast.

A photo of a weekly shop of tomatoes, fruit, eggs, fennel and pumpkin.
Meer boodschappen.

Aanvankelijk was het mijn doel om ongeveer 100 euro te besparen op mijn maandelijkse boodschappenbudget van 300 euro. En ondanks dat ik eten van betere kwaliteit kocht, heb ik uiteindelijk in totaal ongeveer 150 euro uitgegeven – de helft van mijn normale uitgaven dus. Het is zelfs zo dat ik misschien wel tijd heb bespaard, ondanks al het planningswerk vooraf. Toen ik nog zonder plan naar de supermarkt ging, liep ik maar wat doelloos rond en raakte ik door alle lekkere dingen afgeleid. Met mijn nieuwe methode stond ik zo weer buiten.

De voor- en nadelen van gepland eten

Na de eerste week begon ik wat nadelen te ervaren. Veel mensen, waaronder ik, zijn emotionele eters. We vinden het moeilijk om niet op basis van ons gevoel te eten. Een avond had ik bijvoorbeeld gepland dat ik een pompoen zou roosteren, maar ik kon alleen maar aan afhaalpizza denken. Je weet nooit hoe je je op een bepaalde dag zult voelen, en het was niet gemakkelijk om daar weerstand aan te bieden.

Er waren ook veel momenten waarop de potjes en flesjes die ik eigenlijk wilde kopen niet op zouden komen, omdat ik maar een beetje nodig had. Een heel potje tartaarsaus is bijvoorbeeld nogal onnodig als ik eigenlijk maar een klein likje nodig had voor de maaltijd met platbrood die ik gepland had staan, dus ik schrapte dat soort luxeproducten uit mijn dieet. En dan te bedenken dat ik echt van tartaarsaus houd.

A photo of chicken curry.
Een curry die minder karig smaakte dan-ie eruitziet

Aan de andere kant zorgde mijn planning er ook voor dat ik alle bereidingstijden van tevoren beter kon incalculeren. Ik maakte echt meer tijd vrij voor koken en bereidde veel smakelijkere en voedzamere maaltijden dan ik normaal gesproken zou doen, zoals tortellini in zelfgemaakte bouillon, gevulde paprika’s en gebakken kippendijen met aardappeltjes.

Mijn vriendin wist dat dit een tijdelijk experiment was; het was overduidelijk dat het moeilijk zou zijn om zo’n maaltijdplanning vol te houden met twee of meer personen. Hetzelfde gold voor etentjes met vrienden: het was echt moeilijk om nee te zeggen tegen een spontaan diner met vrienden, puur en alleen omdat ik een maand geleden al had gepland om een aubergine te roosteren.

Maar naarmate het experiment vorderde, werden de lichamelijke en mentale voordelen duidelijk. Ik at veel minder suiker (dankzij het gebrek aan lekkernijen in mijn kast), bestelde geen junkfood meer en voelde me minder schuldig over etensrestjes.

Het klinkt misschien cheesy, maar het experiment deed me echt nadenken over mijn eetgewoonten. Ik kreeg de controle erover terug. Ik blijf doorgaan met mijn planning, maar heb me voorgenomen om mezelf er niet altijd even streng aan te houden. Als jij vergelijkbare problemen hebt als ik, zou ik je het absoluut aanraden om dit ook eens te proberen – zelfs als je de tartaarsaus ervoor moet opgeven.

Dit artikel verscheen oorspronkelijk bij VICE Italië

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram