Er is niets zo griezelig als een insect dat voor eeuwig in barnsteen gevangen zit. Maar door een toevallige ontdekking weten we nu dat ze ook vast kunnen zitten in opaal, een melkachtig witte halfedelsteen.
In een blogpost voor Entomology Today, een nieuwswebsite van de Entomological Society of America, deelde gemmoloog Brian Berger foto’s van een opaal dat hij kocht tijdens een reis naar het Indonesische eiland Java. In het iriserende kristal vond Berger het silhouet van een insect dat bevroren was in een dramatische pose, met zijn voorpoten uitgestrekt en z’n kaken wagenwijd open.
Videos by VICE
Het exemplaar werd onderzocht door het Gemological Institute of America, dat het bevestigde dat het om een echte opaal ging met een fossiele insluiting.
Dus hoe kwam dit beestje in deze fel gekleurde steen terecht? Het is mogelijk begonnen met precies hetzelfde proces waardoor ongelukkige insecten in barnsteen vast komen te zitten, zegt Berger.
Sommige bomen scheiden een kleverig sap uit wat insecten, bladeren, zaden en andere oude levensvormen vangt. Als deze opgeslokte organismen worden begraven in de juiste sedimentaire omstandigheden, transformeert het sap in een zacht materiaal dat kopal heet. Gedurende miljoenen jaren van ondergrondse hitte en druk polymeriseert het kopal in hard barnsteen. Volgens Berger werd nadat het barnsteen het insect had geconserveerd, het ‘geopaliseerd.
Opalisatie vindt plaats wanneer opgeloste silicaten in scheuren en holtes terechtkomen door water, waar ze uitharden tot opalen. Volgens ScienceAlert ontstaan Indonesische opalen normaal door vulkanische processen, dus kan deze barnsteen een opaal zijn geworden door de aanwezigheid van hete kiezelhoudende vloeistoffen.
Berger benadrukt dat dit slechts één mogelijke theorie is, en hij hoopt samen te werken met andere experts om uit te vogelen hoe oud het steentje is, waar het vandaan komt en hoe deze zeldzame kijk in het verleden is ontstaan.