Ik voel me enigszins ongemakkelijk in het appartement van Défano Holwijn. Dit ligt niet aan hem. Integendeel zelfs: ik ontmoet weinig mensen die zo ontspannen zijn terwijl er vreemden op de bank zitten. Er staat een SWV-playlist op, hij danst bescheiden voor de camera van de fotograaf en elk woord wat hij zegt klinkt weloverwogen en bedachtzaam – wellicht omdat hij de afgelopen dagen zoveel interviews heeft gegeven dat hij inmiddels precies weet wat hij wel en niet wil vertellen.
En dat is de oorzaak van mijn ongemak: het voelt opportunistisch om hem nu ineens te spreken terwijl hij de afgelopen jaren al een van de meest indrukwekkende mediamakers – hij acteert, rapt, presenteert, is onderdeel van team Convo – van het land is. Maar goed, zijn laatste ‘project’ FC Avondklok is zo’n immens succes dat het ook gek voelt om er helemaal geen aandacht aan te besteden – en daarnaast is het ook gewoon oprecht heel sick.
Het concept van FC Avondklok is simpel. Ongeveer sinds het begin van de avondklok gaat Défano praktisch elke avond live op Instagram, en wat er dan gebeurt is aan het publiek. Hij nodigt verschillende mensen uit om… tja, eigenlijk om te doen wat ze willen. Een kleine 50.000 mensen zagen live hoe een moeder melk over haar eigen dochter goot tijdens een #BussItChallenge. En vorige week groeide door de support van Défano de tienjarige Savio uit tot een online fenomeen, nadat zijn wens om rapper te worden direct werd opgepakt door praktisch de hele rapscene. Hij werd overladen met beloftes van gratis clips, beats en studiosessies, en groeide in een avond uit tot een ster.
Videos by VICE
Verspreid over een hele avond schakelen honderd- tot tweehonderdduizend mensen in, en hoe positief dat ook is, soms is het publiek keihard en onverbiddelijk: zodra er iets van vertraging of verveling optreedt moet de gast eigenlijk onmiddellijk vertrekken. Daarmee is het ook direct een soort vooruitstrevend en mega-interessant media-experiment; alsof je naar een talkshow zit te kijken maar gewoon een virtuele rotte tomaat kan gooien op het moment dat je denkt dat je liever naar bed wil dan te blijven kijken.
Een fascinerende ontwikkeling, waar ik Défano graag over wilde spreken.
VICE: Vind je het zelf ironisch dat er nu ineens zoveel media-aandacht is voor jou?
Défano Holwijn: Aan de ene kant wel, aan de andere kant niet. Ik ben al zo lang bezig, en ik heb al zoveel mooie dingen gemaakt dat het een beetje ironisch voelt. Maar aan de andere kant: dit is gewoon superactueel, dus ik snap ook heel goed dat bepaalde media er nu wel op willen zitten. Maar het steekt niet, of zo. Ik ben hier zelf heel simpel in: wat moet komen, komt sowieso wel.
Wringt het ook niet een beetje dat dit simpele concept het plots wel heel goed doet?
Je hebt wel gelijk dat het minimale middelen zijn, maar de uitkomst is wel maximaal. Wat ik doe is spontaan, maar het zit wel goed in elkaar. Het boeit mensen. De diversiteit en onvoorspelbaarheid van de show maakt het uniek.
Dit is niet de eerste keer dat je zo’n liveshow maakt.
Nee, ik ben hier begin vorig jaar mee begonnen. De eerste show had ongeveer 300 kijkers, waarvan ik dacht: ah, nou, het is meer dan ik had verwacht. De tweede show keken er 800 mensen, en dat heb ik weten te ontwikkelen tot er op een gegeven moment 40.000 mensen keken. Dus het is zeker niet nieuw, wat je nu ziet is vooral een comeback season.
Ik was er live bij toen het vorig jaar nogal fout ging in de stream. Kun je vertellen wat daar precies gebeurde?
Op een gegeven moment kwam er in de uitzending een jongen, maar z’n beeld was zwart. We konden hem niet zien. Rond die tijd ging het erg over BLM en Zwarte Piet, dus het moet in juni zijn geweest. Eerst gaf hij op een redelijk normale toon zijn mening. Die mening stond lijnrecht tegenover die van mij — wat oké is, want iedereen is in principe welkom. Maar kort daarna begon hij me uit te schelden op een manier die het herhalen niet waard is.
Ik vond het heel indrukwekkend hoe kalm je bleef.
Er ging wel veel door me heen, maar vooral dat ik het een mooi moment vond om lessen uit te halen. Bijvoorbeeld: racisme op deze manier is voor niemand een ver-van-mijn-bedshow. Wat ik vaak hoor is dat mensen het gevoel hebben dat bekende mensen immuun zijn voor racisme. Dan zeggen ze: “Maar Défano, het gaat hartstikke goed met jou! Hoezo heb jij last van racisme? Jij maakt dit toch niet mee?” Er bestaat een beeld dat racisme je niet kan aantasten op het moment dat je geld en status hebt.
Bedoel je dat mensen denken dat het onderdrukkende element van racisme wegvalt op het moment dat je het “hebt gemaakt”?
Ja, zoiets, denk ik. Terwijl het in andere vormen nog steeds voorkomt. Kijk hoe weinig zwarte rappers in bepaalde kranten te zien zijn, of op televisie, ondanks hoe groot ze zijn. En dat is slechts een van de voorbeelden van hoe een donkere BN’er nog steeds last kan hebben.
Ja, die ene foto van het Nederlandse voetbalelftal staat iedereen ook nog op het netvlies denk ik.
Dat was ook een bizar moment, inderdaad. En een goed voorbeeld van dat status je niet beschermt tegen racisme. Dit is waarom ik ook niet echt schrok van het moment in m’n show. Dit was heel direct en live, maar je zou eens moeten zien wat voor dm’s ik soms krijg. Ik wil niet zeggen dat het me blij maakte, maar mensen konden eindelijk wel zien dat het echt gebeurt en hiervan leren. Er waren bijvoorbeeld ook witte jongens van 18 uit Twente in de uitzending, die niet geloofden dat racisme bestaat omdat ze het zelf nooit meemaken. Pas na talloze voorbeelden gaan ze er een beetje bij stilstaan.
Vermoeit dit je niet?
Ja, man. Jawel. Deze mensen hebben ook gewoon toegang tot Google. Hoezo moet ik jou dit uitleggen? Dus vaak denk ik ook: laat maar gaan.
De afgelopen jaren is er door partijen als Ziggo en RTL heel veel geld gepompt in ‘online creators’, en de talenten die er echt uitspringen hebben op een gegeven moment vrijwel allemaal de stap gezet naar televisie. Jij hebt even met Humberto Tan gewerkt, maar verder is het nooit echt gekomen heb ik het idee.
Naar mijn mening ook niet, nee. Ik heb best een aantal televisiedingen gedaan, maar ik kan zeker niet zeggen dat ik doorgebroken ben of dat er een kwartje gevallen is. Ik had daar ook niet per se op gehoopt. Ik ben heel overtuigd van wat ik kan, en van wat er ontbreekt. En ik denk dat ik daar geplaatst moet worden, vroeg of laat. Relax, het komt.
Hangt John de Mol niet gewoon aan de lijn nu?
Nog niet. Er bellen genoeg mensen, maar hij nog niet. Ik wil ook niet doen alsof ik niet word benaderd. Ik weiger ook een hoop dingen, omdat ik heel goed weet wat ik waard ben. Er wordt vaak gedacht dat mensen die het leuk doen op het internet wel voor een appel en een ei televisie willen gaan maken, omdat dat het hoogst haalbare is.
Wat je doet is enorm veelzijdig. Ik zie een gouden plaat aan de muur, je acteert, je presenteert. Leuk, maar werkt dat niet ook tegen je?
Dat kan zeker tegen je werken. Mensen die me aankondigen weten sowieso niet zo goed wat ze moeten zeggen. En ik denk ook dat je ergens meer uit kan halen als je je ergens 100 procent op focust. Maar ik wil pas op een paard wedden als ik zeker weet dat het me de jackpot oplevert. En daarnaast: ik haal energie uit al die verschillende dingen, ik zou verveeld raken als ik het bij een ding zou laten.
Toen ik vorig jaar naar 101Barz ging, wist ik dat er een hele grote groep kijkers zou zijn die denkt dat ik niet achter die microfoon moet staan omdat ze me zien als youtuber. Het prikkelt me zo erg, dat ik kan laten zien dat ik ook kan rappen – dat heb ik echt nodig.
Ik heb het een tijd geleden met Chivv gehad over zijn succes, en hij vertelde dat er juist in z’n eigen buurt in de Bijlmer cynisch of slecht over hem werd gesproken. Herken jij dat?
Ik ken dit wel van m’n beginjaren. Ik begon juist als rapper, waar ik een beetje bekend mee werd, en ging daarna pas filmpjes maken op Facebook en YouTube. En eigenlijk toen ik dat begon te doen kreeg ik te horen dat ik moest stoppen met die filmpjes en me gewoon op één ding moest richten. Dat is de eerste keer dat ik te maken kreeg met tegengas. Maar zulke dingen kun je niet in je hoofd laten zitten als je iets wil bereiken.
Ik probeer die gedachte wel over te brengen. In 2013 ben ik begonnen met die filmpjes, en door de jaren heen heb ik wel steeds meer het gevoel gehad dat ik de rol moet vervullen van de man die ik nooit zag toen ik jong was. Ik heb nooit iemand die op mij lijkt horen praten over media en maatschappelijke onderwerpen. Ik wil dat zelf graag, maar ik heb nu ook het gevoel dat dit van mij wordt verwacht door mijn publiek. Op het moment dat er rellen uitbreken, krijg ik dm’s met de vraag of ik iets van me wil laten horen.
Wat zijn nu de volgende plannen?
Vrijdag komt m’n nieuwe single, en volgende week kom ik met een nieuw concept op YouTube. De week erop begint het nieuwe seizoen van Wat Weet Jij.
Je hebt de bal aan je voet.
Ja, de timing is echt heerlijk. Hopelijk kunnen we doorrammen nu. Convo komt ook gewoon terug na een pauze. Veel YouTube, veel televisie. Ik ben veel aan het praten met verschillende partijen – en wanneer je zo’n momentum hebt gaat alles ineens zoveel makkelijker. Ik leer ook veel; over de mediawereld maar vooral over mezelf en over wat ik waard ben.
Wil je nog iets meegeven aan jonge mensen die misschien in dezelfde situatie als jij terechtkomen?
Weet dat een contract er ook is om jou te helpen, en dat je gewoon dingen toe kunt voegen als je dat wil. Neem een goede jurist. Maar ook: je bent als presentator of youtuber niet alleen meer jezelf, maar je neemt ook een doelgroep mee die anderen niet kunnen bereiken. En als mensen gaan weten hoeveel dat waard is, bro… dan gaat het pas echt goed.