Eens in de zoveel tijd laait de maatschappelijke discussie over slachten weer op. Uit het rapport van Wakker Dier blijkt dat veel mensen vallen over het feit dat een overgroot deel van de meer dan 500.000 schapen en 125.000 geiten onverdoofd wordt geslacht.
Bij Anoxia Europe in Putten zijn ze bezig met het ontwikkelen van een methode om dieren voorafgaand aan de slacht te verdoven met stikstofschuim en ze zouden graag zien dat die manier in 2016, in plaats van het schietmasker en de stroomstoot, de standaard wordt op de slachtmarkt.
Videos by VICE
Ik belde met de directeur van het bedrijf, Michiel van Mil, om wat meer te weten te komen over stikstofverdoving.
MUNCHIES: Ha Michiel, hoe werkt jullie verdoving precies? Michiel van Mil: Het gebeurt door ‘anoxia’, wat betekent dat wij de dieren naar een omgeving brengen waar vrijwel geen zuurstof is. Deze manier van verdoven bestaat al met koolzuurgas. Maar wanneer je koolzuurgas gebruikt om de dieren te bedwelmen, zullen ze last krijgen van prikkels in het ademhalingsreflex waardoor ze stikken. Dat brengt weer onnodige stres met zich mee voor de dieren.
Wij gebruiken stikstofgasschuim dat we in een ruimte kunnen spuiten. Het schuim zal rond het dier een soort zuurstofloze ruimte creëren, hierbij moet je je voorstellen dat je in een kamer vol schuim staat. Stikstofgas, dat al voor ongeveer tachtig procent in de lucht zit die wordt ingeademd, wordt door het lichaam van een dier niet als gevaarlijk gezien zoals met koolzuurgas wel het geval is, en hierdoor raakt het dier rustig in een soort coma.
Waarom is dit pas in 2014 uitgevonden? De stikstofschuimmethode bouwt voort op een methode die tien jaar geleden is ingezet, we wilden deze vorm van euthanaseren verder ontwikkelen en hebben daarom in 2013 ons bedrijf opgericht.
Maar voordat we verder konden moesten we uitzoeken of de schuimmethode met stikstof daadwerkelijk zo werkt als we voor ogen hadden. In 2013 werd hierover een onderzoek door de universiteiten van Glasgow en Wageningen, en het Royal Veterinary College in London vrijgegeven. Het onderzoek valideerde de schuimmethode en bewees dat het stikstofschuim dieren daadwerkelijk verdooft, en vanuit daar zijn we verder gaan werken.
Welke methodes zijn er nog meer? Er bestaan een aantal gruwelijke methodes: je hebt ‘de pin’, die ook wel het schietmasker wordt genoemd. Hierbij wordt er een pin in het de schedel van het dier geschoten waardoor het dier hersendood raakt, het hart blijft nog wel kloppen. Dit gaat meestal goed, maar direct na het schieten van de pin dient er wel verbloeding plaats te vinden door middel van het doorsnijden van de halsslagaders. Naast dat het een inhumane methode is, omdat het wel eens mis gaat en veel stress bij dieren kan veroorzaken, is het ook niet voor elk dier geschikt. Neem bijvoorbeeld een klein biggetje, daar is de schedel nog veel te zacht voor, de pin schiet daar veel te ver door.
Dan heb je ook nog elektrocutie, dat gebeurt veel in de pluimveeslachterijen. Daarbij wordt pluimvee eerst op de kop gehangen, waarna de dieren een waterbad in gaan waar stroom opstaat. Die stroom loopt niet overal gelijk door het water heen, waardoor sommige dieren veel te veel stroom krijgen en anderen te weinig. Sommige dieren brengen het slachtproces daardoor in bewustzijn mee.
Kan het stikstofschuim ook voor ritueel slachten worden gebruikt? Volgens de islamitische voorschriften is het belangrijk dat de bedwelming van een dier terug te draaien is, omdat het dier niet dood mag zijn voor het wordt geslacht. Deze bedwelming is omkeerbaar. Als je het dier binnen een aantal minuten uit de stikstof haalt en weer in de normale atmosfeer brengt, zal-ie binnen twee minuten weer bij bewustzijn komen. Dus het beest is niet dood maar alleen verdoofd en kan vervolgens op een andere manier gedood worden. Bijvoorbeeld door een halsnede waarbij met een scherp mes in één beweging de halsslagader en de luchtpijp worden doorgesneden.
De anoxia-methode met stikstof is nu klaar voor gebruik en kan door klanten die willen bijdragen aan de verdere ontwikkeling ervan besteld worden. In 2016 hopen we dat het een van de standaardmethodes op de slachtmarkt gaat zijn.
Bedankt voor de uitleg, Michiel.