Ik dook in de wereld van een Indiase crypto-wonderboy en zijn Nederlandse volgelingen

De headerfoto is een bewerking. Portret via Twitter. Lobby van het Okura-hotel via Wikimedia Commons. Bitcoin via Pexels.

Het is crisis op de cryptomarkt, zoals op alle markten eigenlijk. De beurzen crashen en de zeepbellen spatten. Maar er is één fonds dat nog altijd stabiele winsten maakt: het fonds van Rohan Rathod. De mythe van de 21-jarige Indiase wonderboy gonst rond in de chatgroepjes en prikborden van de cryptoscene. Rohan zou een uitzonderlijk rekenbrein hebben, waarmee hij de cryptokoersen met bijna magische precisie kan voorspellen. Door te speculeren op koersvallen haalt hij hoge rendementen, en wist hij zijn fonds als één van de weinigen door de grote dip van de afgelopen weken te loodsen. Ook nu pakt hij goede winsten. Via groepen in de chat-app Telegram trok Rohan driehonderd toegewijde volgelingen aan, waarvan sommigen in blind vertrouwen het crypto-equivalent van anderhalve ton in zijn fonds stortten. De laatste investeringsronde in zijn eigen fonds RCF (Rohan’s Crypto Fund), was binnen een halfuurtje geregeld. Rohan wil van zijn fonds één van de grootste ter wereld maken.

Het verhaal is bijna te mooi om waar te zijn. Iederéén belooft de heilige graal te hebben voor het handelen in cryptocurrencies, en lang niet allemaal maken ze hun beloftes waar. Het populaire fonds Bitconnect werd zelfs opgedoekt nadat ze werden ontmaskerd als piramidespel-fraude. Waarom zou Rohans fonds anders zijn?

De wonderboy zelf is omgeven door mysterie. Online is er niet veel meer van hem te vinden dan een Linkedin-profiel en wat foto’s, onder andere een fanpic waarop hij poseert met de oprichter van Ethereum. Maar is de jongen op deze foto wel echt de Rohan die achter het fonds zit?

Onder de leden van het investeringsfonds doen allerlei legendarische verhalen over hem de ronde. Wie is Rohan, het cryptomysterie dat bijna niemand ooit in het echt gezien heeft? Bestaat hij wel echt? Is hij een heel team van mensen, of zelfs een robot? Is het stiekem iemand van de 300 investeerders? Afgelopen weekend kreeg ik de kans om daarachter te komen. Rohan nodigde met een royaal gebaar de hele groep uit voor een zakendiner in het exclusieve Okura-hotel.

Eén van Rohans investeerders is Felix (32). Felix wilde het spannende avontuur waarin hij verwikkeld is geraakt graag delen, en was daarom zo attent om mij namens VICE Moneyuit te nodigen voor het diner van vanavond. Felix is een ondernemer die het even rustig aan doet en afleiding zoekt in crypto. “Het is voor mij echt onmogelijk om niet afgeleid te raken.”

Felix kwam in de ban van Rohan toen hij tijdens een dispuutsfeest crypto-investeringsadvies vroeg aan zijn vriend Chiel, die het crypto-beleggen uitbesteedde aan gespecialiseerde crypto-fondsen. “Hij zei tegen me: Ik heb beetje Combicoin, ik heb een beetje Taas, en de rest heb ik toevertrouwd aan één of andere gozer uit India. Ik ga geld uit die andere fondsen halen om dat aan hem te geven.”

“We begonnen allebei keihard te lachen, omdat het zo’n bizar verhaal was. Ik zeg: ‘Chiel, je bent toch een risicomijdende gast, en nu stuur je ineens je geld naar een dude die je nog nooit ontmoet hebt, aan de andere kant van de wereld!’” Chiel nodigde Felix daarna uit voor de Telegramgroep waarin alle investeerders zitten, zodat hij de wonderlijke resultaten van Rohan met eigen ogen kon zien. “Ik dacht eerst: dit is één groot piramidespel.” Maar hoe langer Felix in de Telegram-groep zat, hoe meer hij ervan overtuigd raakte dat Rohan een briljante crypto-goochelaar is.

“Hij deelt precies screenshots van wat hij doet, van zijn analyses. Hij is hartstikke open en transparant, en op de één of andere manier ziet hij alles aankomen wat de rest helemaal niet ziet. Die gast is gewoon heel goed in wat hij doet.” En elke maand keert hij het bewijs van zijn investeringskunde uit in RCF, bij wijze van dividend. Genoeg reden om te investeren, maar het maakt de persoon van Rohan niet minder mysterieus. Door zijn timing houdt hij het bovendien altijd spannend. Juist op de meest cruciale momenten, zoals tijdens de investeringsronde in zijn munt, zit hij ineens in het vliegtuig, zonder wifi. Mensen maken dan zenuwachtige opmerkingen in de Telegram-chat: nu is hij er met het geld vandoor. Maar tot nu toe volgden op zijn radiostiltes altijd de verlossende updates en het dividend. Felix en zijn mede-investeerders zitten “continu in wisselspanning”. Het etentje van vanavond zal de grote ontrafeling van het mysterie zijn, want dan kunnen ze Rohan eindelijk ontmoeten, zegt Felix.

Zelf twijfel ik er alleen nog steeds een beetje aan of Rohan echt gaat komen. Het verhaal heeft alle ingrediënten van een massale catfish. Volgens Felix hoef ik me niet druk te maken: “Als hij niet komt, is het echt een slecht teken, ook voor zijn fonds. Dat fonds betekent echt superveel voor hem. De groep is megahecht en hij is echt heel erg dankbaar dat iedereen zijn geld aan hem geeft, en dat hij die kans heeft weten te creeëren. Het kan gewoon niet dat hij niet komt. Ik zou niet weten waarom niet. Als iemand hem bedacht heeft, zou dat te zot voor woorden zijn.”

Voor mij kan er in ieder geval niks misgaan: óf ik ga één van de meest gehypete cryptohandelaren ter wereld ontmoeten, óf ik zie twintig toegewijde investeerders die hun hoop gevestigd bleken te hebben op een droombeeld, in complete wanhoop omdat ze hun spaargeld zijn kwijtgeraakt. Dat laatste scenario is minder leuk, maar een niet minder interessant verhaal.

Als ik ‘s middags onderweg ben naar Brouwerij Troost, krijg ik een appje van Felix: “Raad eens wie er niet is…” Rohan’s vader zou een hartaanval hebben gekregen, waarop Rohan teruggevlogen is naar India. Dit is wel een heel vreemd toeval. Het lijkt bijna of ze mij in de maling willen nemen, om te kijken hoe ver ik wil gaan voor een sensationeel artikel.

Als ik binnenloop bij de brouwerij, ben ik dan ook steeds bang dat er iemand van Banana-split vanachter een pilaar gesprongen komt. Maar vlak na mij komt de eerste groep Rohan-adepten onder leiding van webmaster en communitymanager Jelle toch echt binnengelopen. Jelle, een ex-pokeraar die er met zijn kale hoofd, joint en hoodie niet echt uitziet als een manager, is als één van de weinigen op de hoogte gesteld van de situatie. Hij zou gisteren eigenlijk al met Rohan wat gaan drinken, maar die had afgebeld omdat hij “dronken en niet in de mood” was. Misschien wist Rohan toen al dat het niet zo goed ging met zijn vader, maar dan had hij het toch gewoon kunnen zeggen?

Jelle moet nu het slechte nieuws aan iedereen gaan vertellen, maar is eerst nog druk met zijn telefoon. De “Symmetry”-coin is net gekelderd, en wat hij precies aan het doen is, weet ik niet, maar hij is druk met screenshots en Telegramgroepen. Als Jelle iedereen die binnendruppelt vervolgens op de hoogte stelt van Rohans vermeende terugkeer naar India roepen sommigen: “Exit-scam!”. Semi-gekscherend, maar niet helemaal ontspannen. Als Rohan er niet is, hoe betrouwbaar is het fonds dan nog?

Max, een jonge Belg die scheikundeleraar was en zich nu laat omscholen tot informaticus, blijft nogal onderkoeld onder het nieuws. Hij zit naast me, en hij vindt het natuurlijk jammer, zo jammer als je het vindt voor iemand die naar de andere kant van de wereld moet vliegen om zijn zieke vader bij te staan. Het lijkt alsof de situatie het hem niet echt aan het twijfelen brengt, en eigenlijk maakt het ook niet zo superveel uit. Daarin verschilt deze situatie ook zo van de klassieke Catfish-situatie. Rohan kan net zo goed een oud vrouwtje zijn, een goed voorspellende inktvis of een hele fabriek vol met rekenwonders: uiteindelijk gaat het er gewoon om dat het fonds stabiel blijft, en dat er dividend binnenkomt. Het gaat niet om liefde, het gaat om geld.

Toch is de band met Rohan emotioneler dan je zou denken. “Als dit een scam zou zijn, zou ik bozer worden dan bij een willekeurig anoniem fonds,” zegt Rutger, een ondernemer die van rally-racen houdt, later tijdens het eten. Het is niet alléén maar investeren: het fonds van Rohan is gebouwd op kameraadschap en een gedeelde passie. Volgens Felix heeft de Telegramgroep alles wat een goede online community moet hebben. Het is heel hecht, en juist nu de de cryptowereld lijkt in te storten presteert hun fonds, onder de bezielende leiding van Rohan, juist heel goed. “Het voelt een beetje alsof we de harde kern van de cryptowereld zijn.”

Offline is het dan ook erg gezellig. Ik zit met onder andere Felix en Jasper, de broer van Chiel, die ook heeft geïnvesteerd, aan een biertje te praten over het avontuur dat dit fonds ze brengt. Dat Rohan niet is komen opdagen, maakt Jasper nog niet meteen bang. Hij heeft wat insider-informatie over business in India. “Ik had een eigen start-up en toen kwam ik er wel achter het het gewoon zo gaat daar. Altijd als de deadline in zicht kwam hadden de mensen waar ik mee samenwerkte ineens een familieomstandigheid. Uiteindelijk leverden ze wel, een week later. Maar ze liegen liever dan dat ze gezichtsverlies lijden.”

Ik gooi een gerucht in de groep dat wel eens in de Telegram-app voorbij is gekomen. Misschien is er vanavond wel iemand aanwezig die Rohan als dekmantel gebruikt. Daar speculeren we wat op door. Als Felix dan vertelt dat hij Chiel heeft vertrouwd voor het maken van deze investering, is Jasper niet te beroerd om zijn bloedeigen broer te verdenken. “Misschien is Chiel wel Rohan!” Chiel ziet er, als hij even later binnenkomt (“met de Uber vanuit Landsmeer”) niet uit als een cryptogoeroe. Hij is een opgeruimde dertiger met een Bart Chabot-achtig temperament en enthousiasme. Wel maakt hij een verdachte move, door meteen weer naar huis te gaan “omdat de oppas het niet redt”. Met de rest van de investeerders wandel ik naar het Okura-hotel, om de hoek.

Door serveersters in Geisha-outfit worden we het restaurant binnengeleid. In een filmische, met schuifdeuren afgeschermde ruimte nemen we plaats aan twee lange tafels. De investeerders van Rohan vormen een gemengd gezelschap, met jonge, ondernemende types, maar ook informatici en oude hippies. Naast me zit een Italiaanse Tsjech, van een bedrijf dat autosporthelmen maakt. Hij wil heel graag flink inzetten op het fonds, als dat legaal wordt. Dat moet over twee maanden gebeuren, volgens de planning. Rohan zit nu nog in een experimentele fase en neemt een voorschotje op de altijd trage wetgevers. Maar omdat het nog zo pril is, gaat de investering van de Tsjech niet door, nu Rohan er niet is. “Ik wil iemand graag zien voordat ik zaken met hem doe.” Is dit een gedateerde Europese mentaliteit in de tijd van blockchain, of gezond verstand? Tegenover mij zitten Rutger, de rally-man, en Ramon. Ramon is een van Rohans vertrouwelingen. Hij heeft deze avond geregeld, en maakt van elke gang nauwgezet foto’s “Voor mijn vrouw, omdat ik waarschijnlijk ga vergeten wat ik vanavond allemaal heb gegeten.”

Ook Chiel komt terug, net op tijd voor de eerste gang. Zo energiek als hij overkomt, zo gereserveerd is hij als het over geld gaat. “Ik geloof er niet in, dat hele crypto,” legt hij me later op de avond uit op nuchtere toon, ondanks de vele bellen goede wijn die er al naar binnen zijn gegaan. Hij vindt dat het systeem nog lang niet ver genoeg gevorderd is om zijn klanten te helpen erin te investeren. Alleen bekenden, en mensen die het heel erg graag willen. “Ik geef alleen off the record advies, met een disclaimer eronder: dit is geen advies.” Chiel gelooft dat blockchain de toekomst heeft, maar nu nog overschat wordt. Een interessant onontgonnen gebied voor de financiële avonturier.

De meesten die ik hier spreek zien het ook vooral zo, als een mooi avontuur. Ze hebben alleen hun ‘lolgeld’ erin zitten, dat ze kunnen missen. Maar er zijn hier ook investeerders die geleend hebben om crypto te kopen, of zowat hun hele leven hebben opgehangen aan Rohan. Eén van de communitymanagers, Estandar, oftewel Graham is de op twee na grootste investeerder, en heeft naar het schijnt een cryptovermogen van meer dan een ton in Rohan zitten. Hij is er zichtbaar trots op, en vertelt waar zijn nickname vandaan komt. “It’s from Tolkien, I love my fantasy.” Die passie bezorgde hem zijn vriendin Liz, die er vanavond ook is: hij leerde haar kennen op World of Warcraft. Maar Grahams neiging om zich te laten meeslepen in fantastische verhalen is niet altijd handig, vertelt Liz me.

“Hij is altijd al bezig geweest met manieren om financieel onafhankelijk te worden. Ik heb hem zien winnen en verliezen. Nu lijkt het eindelijk goed te gaan. Ik krijg ook wat geld van hem om te investeren in crypto, zodat ik een onafhankelijke vrouw kan worden.” Als alleenstaande moeder van drie kinderen had ze altijd moeite om rond te komen. “Graham is de eerste man die echt in me wil investeren.” Het is een romantisch liefdesverhaal, maar ik moet er niet aan denken dat er wat fout gaat.

Ik hoor geruchten dat Rohan Graham al een keer gered heeft toen deze bij het crashen van een ander fonds voor tachtigduizend euro het schip in ging. Rohan zag hem in een chatgroep van dat fonds verliezen en raadde hem zijn eigen Telegramgroep aan. Graham heeft zijn verliezen toen snel terugverdiend. Dat neemt niet weg dat het voor Graham serious business is. Er wordt gedurende de hele avond nog wel eens baldadig “exit-scam” geroepen door iemand. Steeds als dat gebeurt zwijgt Graham ongemakkelijk. Hij kan het zich niet veroorloven dat dit hele verhaal niet waar zou blijken.

Want we weten nog steeds niet wie Rohan is. Het door hem gefinancierde etentje en vooral de drank compenseren de zenuwachtigheid die het nieuws van zijn afwezigheid had veroorzaakt. Ondanks de goede stemming zijn er nog steeds grote vraagtekens. Felix en Chiel zitten me tijdens de vijfde gang – en zoveelste glas – op te stoken om met ze naar India te gaan voor VICE Money om Rohan te zoeken. Uit baldadigheid en nieuwsgierigheid naar deze mysterieuze man, maar ook om hem te gaan steunen bij zijn zieke vader. Als die echt ziek is, dan verdient Rohan steun vanuit de community. “We gaan morgen!” zegt Felix. “Bel gewoon nú je hoofdredacteur.” Ik zie de documentaire Finding Rohan al helemaal voor me, met mijzelf als presentator, en denk dat Felix en Chiel ook een perfect duo zouden zijn voor de hoofdrollen.

Als ik mijn hoofdredacteur vervolgens sta te bellen op de parkeerplaats, zegt hij dat India best een groot land is, en dat we dus eerst maar eens even moeten uitzoeken waar Rohan zich precies zou bevinden. Het is duidelijk dat hij zich niet al uren zit te bezatten met een roedel crypto-avonturiers. Terug aan tafel hebben ze het inmiddels over een al bestaande documentaire over de Indiase maffia. Daar moet je schijnbaar geen ruzie mee krijgen. “Je gaat erheen met tien vingers en je komt terug met vijf.” Omdat ik nogal op mijn vingers gesteld ben, lijkt het me een goed idee om de plannen voor een reis naar India in ieder geval tot morgenochtend uit te stellen. De zeven gangen inclusief wijn en sake hebben er nogal ingehakt, en morgen kunnen we hopelijk helderder denken.

Naarmate er meer mensen vertrekken, ben ik er wel alert op dat ik hier niet als enige overblijf. Ik houd vooral Ramon in de gaten, die namens Rohan zou betalen. Het zal je maar gebeuren dat je met een rekening van meer dan drieduizend euro blijft zitten (het arrangement kost zo’n 150 euro per persoon). Mijn zorg lijkt niet gedeeld te worden, er worden nog wijntjes bijgeschonken en de stemming zit er lekker in.

Dan komt Ramon heel casual binnen met het bericht dat de rekening betaald is. Hij vertelt me later dat Rohan zo’n 15.000 euro in crypto’s op zijn rekening heeft gestort om dit soort dingen te financieren. Die moet hij wel snel gaan verzilveren, zodat hij zeker weet dat hij zijn geld nog wel terugkrijgt. Bij het Okura moet je nog ouderwets met je creditcard wapperen.

De mysterieuze Rohan is dan misschien niet op komen dagen, hij blijft wel geroutineerd zijn spreekwoordelijke portemonnee trekken. Als de dag na het etentje de Telegramgroep volstroomt met lieve steunbetuigingen, maar ook wat twijfel, schroeft messias Rohan ondanks de ziekte van zijn vader zelfs zijn commissie omlaag bij wijze van geste. “Community is much more important to me than fees.” Het is indrukwekkend dat dit gezelschap bij elkaar is gekomen om samen de successen van Rohans fonds te vieren, en ik vond het spannend om getuige te zijn van deze cult-achtige bijeenkomst middenin de crypto-opwinding. Stel dat alles waar is, dan is Rohan een barmhartige oase in de emotionele woestijn die de cryptocurrencies zijn. Dan is er helemaal niks geks aan dat hij een groep devote vrienden heeft verzameld die blindelings zijn advies opvolgen. Maar als ik nog ergens anderhalve ton had liggen, zou ik hem niet per se in dit fonds stoppen. Ik blijf het moeilijk vinden om het te geloven dat er nergens een addertje onder het gras zit. VICE Money gaat dit tot op de bodem voor jullie uitzoeken. Wordt vervolgd.