Jonge vluchtelingen vertellen hoe het is om te daten in Nederland

Liefde is universeel. Maar daten, en de regels die daarbij horen, is in elke cultuur verschillend. Het is al lastig genoeg om in het land waar je bent opgegroeid een liefje te vinden, laat staan in een land waar je de cultuur niet kent. Spreek je dan af met Nederlanders, of zoek je liever iemand uit je land van herkomst? Welke verschillen zijn er? Speelt religie een rol? Ga je naar de club, of gebruik je Tinder om nieuwe mensen te ontmoeten? Ontstaan er ongemakkelijke situaties op een date omdat je elkaars dateregels niet kent? Ik wilde weten hoe het liefdesleven van jonge mensen die gevlucht zijn uit hun eigen land eruitziet, en waar ze tegenaan lopen. Hieronder lees je hun verhalen.

Gheed (25)

Gheed is student aan de Hogeschool van Utrecht. Ze zit in haar vierde jaar van de bachelor Internationale Communicatie en Media. Ook werkt ze drie dagen per week in een restaurant. Gheed is in 2011 samen met haar moeder gevlucht uit Irak.

VICE: Ha Gheed, ben je op dit moment met iemand aan het daten?
Ik ben wel verliefd op iemand. Maar onze relatie ligt erg gecompliceerd. Hij is namelijk christelijk, en ik kom uit een islamitische familie. Ik ben altijd bang geweest om verliefd te worden op iemand die een andere religieuze achtergrond heeft. Want dat mag niet binnen de islamitische cultuur. Mijn moeder accepteert het dus ook niet dat ik gevoelens heb voor deze jongen.

Hoe hebben jullie elkaar ontmoet?
We hebben elkaar een jaar geleden ontmoet op een feest in Amsterdam, via een gemeenschappelijke vriend. Ik vond hem meteen ontzettend leuk. Hij deed me namelijk heel erg aan mezelf denken, omdat hij heel gek en lollig is. Toen hij zijn naam vertelde - Amin - wist ik meteen dat hij een Arabische achtergrond heeft. En dat klopte: hij is half Syrisch en half Slowaaks. We begonnen in het Arabisch te praten, en hadden meteen een hele goede klik.

Het probleem was alleen dat hij in Engeland woonde. Hij had op het feest gevraagd of ik de volgende dag koffie met hem wilde drinken. Dat was eigenlijk onze eerste date. Een dag later vertrok hij naar Engeland. Daarom hebben we elkaar in eerste instantie op lange afstand leren kennen, via de telefoon en sociale media. Ik vond dat wel fijn. Ik was het namelijk niet gewend om met jongens om te gaan.

Waarom niet?
Van jongs af aan heb ik geleerd dat ik niet met jongens mocht praten. Ik ben opgegroeid in een cultuur waar mannen van alles mochten doen, maar meisjes beschermd moesten worden. Ik mocht niets. Mijn moeder is nog steeds heel beschermend, ook nu we in Nederland wonen, waar dingen gewoon anders gaan. Een keer zag m’n moeder me knuffelen met een vriend, en toen werd ze helemaal gek. Later belde ze m’n broer op, die in Nieuw-Zeeland woont. Toen ik hem aan de lijn kreeg, zei hij boos: “Hoe kan je je moeder dit aan doen? Stop hiermee, ik wil niet dat je haar zoveel stress bezorgt”.

Amin en ik belden daarom vaak ‘s nachts, als mijn moeder al sliep, zodat ze er niet achter zou komen. Ook stuurde hij me weleens dronken berichtjes, waarin hij schreef dat hij me leuk vond. Ik wist niet zo goed wat ik daarmee moest. In Irak zeg je niet dat je iemand ‘leuk’ vindt; daar ben je verliefd of niet. Daten zoals we dat hier doen, gebeurt daar niet. Als meisje blijf je bij je ouders wonen, tot je gaat trouwen.

Hoe ontmoet je in Irak dan je toekomstige liefdespartners?
Als een man je ziet lopen op straat, dan stopt hij een klein briefje met zijn telefoonnummer erop in je broekzak, tas of hand. En als je hem leuk vindt, dan bel je hem op en begin je een gesprek. Je date eigenlijk over de telefoon. Op een zeker moment zal hij op je wachten voor de deur van je school of universiteit. En dan heb je oogcontact met elkaar. Dat is het. Daarna ga je stiekem met elkaar wat drinken. Vaak is dat ver weg van huis, zodat je geen bekenden tegenkomt. Uiteindelijk staat hij voor de deur van je ouders. Hij vraagt om je hand. Dan moet je natuurlijk doen alsof je hem niet kent.

In Nederland gaat het heel anders. Hier vraag je iemand gewoon mee uit. Je gaat koffie met elkaar drinken, en als dat leuk is ga je samen uit eten of naar de film. Hier leer je iemand echt goed kennen voordat je gaat trouwen.

Hoe is dat gegaan met Amin?
Uiteindelijk besloot Amin om naar Nederland te verhuizen, zodat we samen konden zijn. Ik heb hem geholpen met het vinden van een woonruimte, en hij werkt nu in de keuken van het restaurant waar ik ook werk. We zien elkaar dus vaak op werk. Op onze vrije dagen gaan we samen koffie drinken, of de stad in. Hij is net als een vriend. Een vriend voor wie mijn hart sneller gaat kloppen als ik hem zie. Ik kan hem alles vertellen. Onze band is fysiek en mentaal. Ik heb dit nog nooit voor iemand gevoeld.

Hoe is het voor Amin dat je moeder hem niet accepteert?
Heel lastig. Hij heeft nog nooit in zo’n situatie gezeten. Hij is opgegroeid in Europa. Hij heeft zich altijd kunnen voorstellen aan de ouders van zijn exen. Mijn moeder weet niet eens dat we een relatie hebben. Ik heb haar alleen verteld dat ik gevoelens heb voor Amin.

Het is gewoon zo’n ingewikkelde situatie. En dat allemaal omdat ik verliefd ben op een christelijke jongen. Maar ik ben gelukkig met Amin. Mijn moeder ziet dat niet. Zij zegt alleen maar: “Wat ga ik mijn vrienden over jou vertellen? Ik heb je niet mee naar Nederland genomen zodat je verliefd kon worden op een christen.” Ik weet dat ze zo doet omdat ze om me geeft. En ik vind het moeilijk om haar pijn te doen, omdat ze alles in Irak heeft achtergelaten om mij hier naartoe te brengen. Ik wil niet ondankbaar zijn. Maar het is liefde, en liefde kent geen regels. Ik kan niet kiezen op wie ik verliefd word.

Fares (27)

Fares komt uit Palestina, maar groeide op in de Verenigde Arabische Emiraten. Na de middelbare school verhuisde hij naar Syrië, om te studeren aan de Universiteit van Aleppo. Toen de oorlog in Syrië begon, was Fares nog bezig met zijn bachelor. Hij is in 2015 samen met zijn broer via Turkije naar Nederland gevlucht. Op dit moment werkt hij als eventmanager voor Refugee Company . Ook is hij bezig met zijn persoonlijke droomproject: het opzetten van een culturele ruimte waar getalenteerde vluchtelingen hun werk kunnen exposeren.

VICE: Hoi Fares, kun je iets vertellen over jouw eerste liefde?
Fares: Ik heb mijn eerste liefde ontmoet op de Universiteit van Aleppo. Er was alleen een probleem: zij was christelijk, en ik islamitisch. Dat werkte dus niet. Daten in Syrië is sowieso een stuk gecompliceerder dan hier in Nederland.

Waarom is daten in Syrië lastiger?
Ik zal een voorbeeld geven: als je in Aleppo wil zoenen, dan moet je dat plannen. Daar is het niet normaal dat je elkaar in het openbaar kust - dat moet stiekem. Tijdens de oorlog viel de elektriciteit in Aleppo weleens uit. Ik heb toen een keer op straat met een meisje gezoend, omdat niemand ons toen kon betrappen in het donker.

Hetzelfde geldt voor seks. Ik kan me nog herinneren dat ik een keer twee maanden van tevoren had gepland om seks met een meisje te hebben. Je kan namelijk niet zomaar bij iemand thuis afspreken, want niemand mag erachter komen. Ook kan je niet naar hotels, omdat de mensen van het hotel dan vragen gaan stellen. Dus uiteindelijk had ik een keer de sleutels gekregen van het huis van een vriend van me. En zelfs daar was dat meisje bang dat iemand erachter zou komen. Ik moest de ramen afdekken met lakens.

Waarom was dat meisje zo bang dat mensen erachter zouden komen?
In Syrië ben je als meisje gewoon een stuk minder vrij. In de Arabische landen heerst een mannencultuur. Als ik een meisje op straat kus, dan heeft dat verder geen consequenties voor mij, maar het meisje is de klos. Haar naam zal geruïneerd zijn. Je kan als man gewoon meer doen, zonder dat je daarvoor veroordeeld wordt.

De datecultuur in Nederland is dus anders dan in Syrië. Hoe blijkt dat verschil voor jou, nu je hier bent?
Voor mij voelt het hier wat natuurlijker, en eerlijker. Ik ben opgegroeid in die mannencultuur, maar ik was het er nooit helemaal mee eens. Denk bijvoorbeeld aan het hele taboe rondom gescheiden vrouwen. Dat is namelijk niet oké in Syrië. Maar mij maakt dat echt niet uit. Ik zal een vrouw nooit veroordelen om haar verleden.

Kan je me iets vertellen over het meisje met wie je nu aan het daten bent?
We hebben elkaar ontmoet tijdens het uitgaan. Ik stond met wat vrienden in de rokersruimte, toen ik haar daar helemaal alleen zag staan. Dus ik knoopte een gesprek met haar aan. Daarna gingen we samen dansen, en opeens stonden we midden op de dansvloer te zoenen. Een week later stuurde ze een berichtje, waarin ze zoiets zei als: “Hey, hoe gaat het?”. We bleven whatsappen en vier maanden later vroeg ik haar of ze mee wilde naar een feestje. Dat wilde ze. Daarna begonnen we pas echt met daten.

En hoe gaat dat nu?
We hebben een goede klik met elkaar, omdat we elkaar zo goed begrijpen. Laatst zijn we samen een week op vakantie gegaan. Dat was zo leuk! Maar als mensen aan ons vragen of we een relatie hebben, zeggen we dat we gewoon goede vrienden zijn. En zo voelt het ook echt. Ze is een vriendin met wie ik soms seks heb. We plakken er geen label op.

Amir (23)

Amir is een 23-jarige student uit Damascus. Hij woont nu in Alkmaar, en loopt stage in Amsterdam. Amir volgt op dit moment de opleiding installatietechniek.

VICE: Hoi Amir, ben je op dit moment met iemand samen?
Amir: Nee, maar ik ben wel actief op zoek naar een relatie. Ik ben 23 en single, dus het is denk ik wel normaal dat ik graag een vriendin wil.

En hoe probeer je dat?
Ik maak veel gebruik van dating-apps, zoals Badoo of MeetMe. Maar het is best lastig om iemand via die apps te ontmoeten. Sommige mensen hebben op hun profiel staan dat ze liever niet met Arabieren praten, of met moslims. Als ik dan vraag waarom niet, dan zeggen ze dat er bij ons te veel haram is - dat er van alles verboden zou zijn. Maar dat klopt niet! De mensen hier hebben dingen over ons gehoord die niet waar zijn. Misschien zijn sommige mensen daarom bang voor me.

Waar zijn ze precies bang voor?
Bijvoorbeeld het idee dat vrouwen voor ons minderwaardig zijn. We hebben een andere cultuur, maar dat betekent niet dat vrouwen minder waard zijn. Mannen en vrouwen zijn gelijk, maar ze hebben een andere rol in de samenleving. Onze cultuur zegt dat de man moet werken, en de vrouw zich bezig moet houden met de familie. Dat moet niet, maar het is wel beter. Ik wil ook graag een vrouw ontmoeten die voor onze kinderen zal zorgen. Mijn kinderen wil ik liever niet naar de crèche sturen.

Dus je bent eigenlijk op zoek naar een traditionele huisvrouw?
Ja, want ik wil graag een fijn gezin opbouwen hier. Als een man de hele dag heeft gewerkt en vermoeid thuiskomt, dan is het fijn als hij niet meer hoeft te koken. Begrijp me niet verkeerd, dat betekent niet dat je als vrouw de hele dag thuis moet blijven.

Het allerbelangrijkste is natuurlijk dat je liefde voor elkaar voelt en elkaar begrijpt. Niet alles hoeft perfect te zijn, maar op het moment dat ik kinderen krijg, wil ik zeker weten dat ik de rest van mijn leven met haar samen zal zijn. Ik zie hier te veel gescheiden mensen. Je moet gewoon zorgen dat je elkaar echt goed begrijpt, en met elkaar blijft praten. Dan kom je er samen wel uit.

Noor (23)

Noor Issa is een kunstenares uit Damascus. Toen ze hier net woonde, heeft ze een oriëntatiejaar gevolgd op de Gerrit Rietveld-academie. Afgelopen zomer waren haar foto’s onderdeel van de expositie New Perspectives in FOAM, en ze werkt samen met de Kryon-galerie in Amsterdam. Op dit moment is Noor bezig met het leren van de Nederlandse taal, zodat ze haar inburgeringsexamen kan doen en zich uiteindelijk kan aanmelden voor een opleiding aan de kunstacademie.

VICE: Hi Noor. Ben je weleens verliefd geweest?
Noor: Ja, op mijn ex-vriendje met wie ik samen was van mijn zestiende tot mijn achttiende. Ik woonde toen nog in Syrië, en hij was de gitarist van de band waar ik ook in zat. Ik weet nog dat ik een keer tegen mijn ouders had gezegd dat ik ijs ging eten met vriendinnen. Omdat ik niet zomaar uit mocht gaan. Toen ben ik stiekem met mijn vriendje ijs gaan eten. Toen we samen in een smalle straat stonden, gaf hij me mijn eerste kus. Ik was daarna drie dagen in shock, omdat ik nog nooit zoiets had meegemaakt.

Liefde is voor mij trouwens veel meer dan romantische liefde. Ik ben verliefd op alles: op de wereld, op de mensen om me heen, het maken van kunst. Het is moeilijk om iemand te vinden met wie je samen wil zijn. Dat gebeurt gewoon niet elke dag. Jongens vinden mij wel vaak interessant, omdat ik hier niet vandaan kom. Vaak zijn het ook de jongens met wie ik afspreek die uiteindelijk meer willen. Maar ik wil dat meestal niet. Ik wil pas een relatie met iemand als dat echt helemaal goed voelt.

Ben je op dit moment aan het daten?
Nee. Ik ga wel uit met jongens, maar ik noem dat liever niet daten. Ik heb hier wel iets langer dan een jaar een relatie gehad met een Nederlandse jongen, maar ik was daar eigenlijk helemaal niet klaar voor. Daarom is het uiteindelijk ook uitgegaan.

Hoe hadden jullie elkaar ontmoet?
Via Tinder.

Gebruik je vaker dating-apps?
Ja. Ik ga niet uit met jongens uit mijn eigen sociale kring. Dus daarom gebruik ik die dating-apps. Ik ben sowieso niet echt op zoek naar een relatie. Ik hou van korte, romantische verhalen, en niet van routine. Misschien hou ik daarom ook wel van kunst. Dat doe ik helemaal zelf, op mijn eigen manier, zonder dat iemand tegen me zegt wat ik wel en niet kan doen. Als ik om 3.00 uur ‘s nachts wil schilderen doe ik dat. Ik heb zoveel energie, en de meeste jongens kunnen daar gewoon niet mee omgaan.