De jonge vrouwen die foto’s van hun cosmetische ingrepen delen via Instagram

Lang geleden werd plastische chirurgie nog gezien als iets onbereikbaars. Natuurlijk wist je dat Pamela Anderson haar borsten had vergroot en zag je de foto's op de covers van tijdschriften, maar plastische chirurgie was een privé-aangelegenheid die niet bepaald binnen handbereik lag.

Anno 2016 is je lichaam verbouwen een stuk normaler en toegankelijker. Er komen steeds meer mensen voor uit dat ze iets hebben laten doen, zowel op televisie als op social media. Plastisch chirurgen verdienen grof geld aan operaties en werken daarom slim mee aan trends – sommige chirurgen snapchatten hun patiënten bijvoorbeeld als ze onder het mes gaan of posten foto's van het bloederige eindresultaat. Eén van hen is Dr. Michael Salhauer (a.k.a Dr. Miami), een plastisch chirurg met bijna een miljoen volgers op Snapchat en Instagram.

Dankzij de populariteit van plastische chirurgie op social media komen steeds meer jonge vrouwen ermee in aanraking. Niet alleen plastisch chirurgen, maar ook veel patiënten – vooral jonge vrouwen – leggen tegenwoordig hun tripje naar de plastisch chirurg vast en delen daar foto's van, vooral op Instagram.

Vanwege Instagrams verbod op vrouwentepels is het niet zo makkelijk om een borstvergroting vast te leggen, maar andere ingrepen zie je genoeg. Als je bijvoorbeeld naar "rhinoplastie" (neuscorrectie) zoekt, dan verschijnen er honderden pagina's van jonge vrouwen die hun operatie van begin tot eind hebben vastgelegd. Als je de juiste hashtags weet, zoals#rhinoplastyjournal, #rhinoplastyjourney en #rhinoplastydiary, vind je duizenden foto's van voor en na operaties.

Maar het blijft een geheimzinnige gemeenschap. Veel van dit soort accounts zijn privé en erg kritisch in wie hen wel of niet mag volgen. Een week voor haar neusoperatie in september vorig jaar maakte de 23-jarige Ella (@rhinplasty.diary) uit Toronto ook zo'n profiel aan om haar eigen helingsprocess vast te leggen.

"Veel mensen proberen zo'n operatie juist te verbergen. Het is ook eng als mensen je op je 'slechtste' moment zien. Je hebt overal blauwe plekken en je hele gezicht is opgezwollen en bloederig. Daar kunnen mensen makkelijk kritiek op hebben," vertelt ze. Ella wilde al een neuscorrectie toen ze dertien was. Hoewel ze haar account eerst alleen voor zichzelf gebruikte, besloot ze haar profiel later toch openbaar te maken om meisjes die hetzelfde doormaken te steunen. Ze heeft nu meer dan 500 volgers.

"Het is heel eng om iets aan jezelf te veranderen, zeker aan je gezicht. Ik begon er vooral voor mezelf mee, zodat ik me meer op mijn gemak zou voelen bij mijn operatie. Later postte ik om anderen te helpen, vooral meisjes en vrouwen die zochten naar een goede plastisch chirurg of die moeite hadden met herstellen en iemand zochten die dat al had meegemaakt, zodat ze wat rustiger zouden worden."

Veel accounts lijken op Ella's profiel. Ze laten het volledige proces van een ingreep zien, dus ook de mindere momenten waarbij je pijnlijke gezicht onder het bloed en zwellingen zit. Ze posten bijna dagelijks, en de foto's variëren van een ritje naar naar het ziekenhuis tot een in verband gewikkeld hoofd. Het zijn lang niet altijd luchtige en leuke foto's. Bij een foto van Ella is het onderschrift: "Dag 3… Ik had nooit verwacht dat ik er zo verschrikkelijk uit zou zien. Ik heb een hele zware nacht gehad. Ik hoop dat de zwellingen snel minder worden. Ik heb het idee dat het bij mij meer pijn doet dan wat ik van andere mensen hoorde. Heeft iemand wat advies? Ik ben zo ontzettend moe, ik wil gewoon eeuwig slapen."

Op Instagram zie je veel vrouwen die advies zoeken en positieve en geruststellende reacties. Het lijkt een hechte gemeenschap. Op Ella's post reageerden tientallen volgers met "hou vol" en adviseerden haar om homeopathische pillen te nemen om de zwelling tegen te gaan.

Volgens Ella is het "honderd procent waar dat het een gemeenschap is". Ze heeft zelfs een aantal hechte vriendschappen overgehouden aan haar instagramaccount.

"Het is moeilijk om uit te leggen hoe fijn het is om steun te krijgen van mensen die je niet veroordelen omdat je iets wil veranderen aan je lichaam, of van mensen die hetzelfde doormaken of willen gaan doormaken als jij," legt ze uit.

"Als je ontzettend veel pijn hebt of je gezicht opzwelt, kun je ontzettend spijt krijgen van de operatie. Dan word je erg bang. Je neus wordt dan een obsessie. Het is dan erg fijn om naar anderen te kunnen kijken en te denken: zij hadden ook dagen met veel zwellingen, maar uiteindelijk is het er mooi uit gaan zien."

De 25-jarige Bunny (@bunnydolldiary) uit New York is een van de weinigen die haar account al vanaf het begin op openbaar zette. Ze heeft inmiddels als meer dan 1500 volgers op Instagram. Ze wilde het soort profiel maken dat ze zelf erg miste voor haar operatie. Haar tijdlijn is een eindeloze stroom aan voor-en-na-foto's, maar ook met foto's ertussen waarbij haar gezicht onder blauwe plekken zit. Na haar neuscorrectie heeft ze ook nog kinimplantaten en lipfillers genomen. Bunny heeft net als Ella vooral positieve ervaringen haar instagramfoto's.

"Ik ben elke dag verbaasd als ik wakker word en ik stapels lieve berichtjes, reacties, tags en likes zie. Die berichtjes zijn een enorme boost voor mijn zelfvertrouwen," vertelt ze.

Plastisch chirurgen kunnen zich geen betere marketingcampagne wensen dan de instagramaccounts. Dr. Reza Nassab, een raadgevend plastisch chirurg en lid van de British Association of Aesthetic Plastic Surgeons (BAAPS), zegt dat het digitale tijdperk "een belangrijk moment" is voor plastische chirurgie en dat het zorgt voor meer openheid onder vrouwen.

"Social media zoals de instagramaccounts spelen een belangrijke rol in de voorlichting over plastische chirurgie. Rhinoplastie gaat gepaard met veel blauwe plekken en zwellingen na de operatie. Als mensen die plaatjes zien, weten ze in ieder geval wat ze kunnen verwachten. Maar als je dit soort foto's post, moet je dat wel op een ethische en educatieve manier doen," zegt hij.

Psycholoog Dr. Susan Marchant-Haycox is iets cynischer. Ze ziet wel in dat de instagramaccounts als een vorm van ondersteuning zouden kunnen werken, maar ze maakt zich zorgen over het gebrek aan kennis onder de meisjes. "Een chirurg kan je precies de voor- en nadelen van een operatie vertellen. Deze vrouwen zijn daar niet toe bevoegd en dat is gevaarlijk. Als je iets aan je uiterlijk wil laten veranderen, moet je je afvragen waarom. Soms is verstandig om eerst naar een psycholoog te gaan. Een operatie lost onderliggende problemen lang niet altijd op," vertelt ze.

Volgens Dr. Nassab zijn er ook grotere culturele gevolgen. Instagram wordt vooral door jongeren gebruikt: bijna 23 procent van de Amerikaanse gebruikers is tussen de 18 en 24. Accounts met foto's van bepaalde ingrepen kunnen ervoor zorgen dat jonge mensen plastische chirurgie steeds normaler gaan vinden.

"Als je overal om je heen mensen ziet die cosmetische operaties ondergaan, lijkt het veel gewoner," vertelt Nassab. "Maar jonge mensen beseffen vaak niet dat zo'n ingreep je leven kan veranderen. Ze moeten de tijd nemen om andere opties te overwegen of om onderzoek te doen naar de operatie, zodat ze de gevolgen ervan niet onderschatten." Dr. Nassab is ook bang dat de groeiende populariteit van deze instagramaccounts bij jonge vrouwen leidt tot onrealistische verwachtingen.

"Elke patiënt is een individu en dus anders dan die ene patiënt die op Instagram is afgebeeld. Dat moeten patiënten niet vergeten als ze naar dergelijke foto's kijken. Ze moeten op zoek gaan naar een chirurg die realistisch is in wat hij kan bereiken," legt hij uit. Maar niet alleen de patiënten die naar de foto's kijken moeten oppassen. Het posten ervan kan ook schadelijk zijn voor je zelfbeeld. Bunny krijgt vaak reacties van mensen die tegen plastische chirurgie zijn en haar vertellen "dat ze dit zichzelf niet moet aandoen". Ze probeert die opmerkingen te negeren.

"Als je een pagina hebt waar je intieme foto's plaatst, kan het soms gebeuren dat iemand even vergeet dat je ook gewoon een persoon met gedachtes en gevoelens bent. Ze zeggen soms dingen als: "wow, wat zie je er opgezwollen uit" of "je hebt ongelijke neusvleugels", terwijl je nog aan herstellen bent. Maar ik kan daar eigenlijk wel om lachen," vertelt ze.

Ondanks de kritische reacties zijn Ella en Bunny ervan overtuigd dat hun instagramaccounts vooral een positief effect hebben. Het is een veilige omgeving waar iedereen zijn angsten en gevoelens kwijt kan zonder het gevoel te hebben dat ze worden veroordeeld. Ze blijven dus gewoon foto's posten.

"Er is een gevoel van vriendschap en alles is erg positief," vertelt Bunny. "Ik spreek met meisjes van over de hele wereld en de een is nog aardiger dan de ander. Ik ben zelfverzekerd en gelukkig, en dat verhaal wil ik graag met anderen delen."

-

Vrouwen praten misschien veel, maar we horen ze te weinig. Daarom is Broadly Nederland er. Like onze pagina.