De ellende onder de loep nemen met Know V.A.

Het nummer met de meeste hitpotentie op de nieuwe plaat Strange Days van Know V.A. is Ellende. Maar als ik dat zeg moet er wel een slag om de arm worden gehouden, want de twee leden van Know V.A. zijn eigenlijk helemaal niet zo bezig met hits maken. Ze produceren elektronische muziek voor luisteraars met geduld, avant-garde noemden we het zelf eerder. In Ellende hoor je wat dat betekent: de euforie uit de grootste hardcore-klassiekers valt erin te herkennen, maar het vraagt toch om iets meer oplettendheid. Luister hieronder naar de première van het nummer.

Theatermaker Marijn Brussaard en diergeneeskunde-student Feico de Muinck Keizer maken al sinds 2011 muziek onder de naam Know V.A., maar niet eerder verwezen ze zo expliciet naar hardcore. Op hun eerste EP, Zenith, waren die invloeden al wel te horen, maar kon je net zo goed elementen van hiphop of bass horen. Van die achtergrond heeft het duo nu afscheid genomen. Het geluid is minimalistischer geworden. Alsof de Marie Kondo-methode toegepast is op de muziek: wat maakt ons gelukkig? Hardcore. Maar dan wel gepresenteerd op een manier die juist dat grootse en euforische dat het genre zo populair maakte, bevraagt. “We hebben heel direct elementen uit de hardcore gebruikt, en op een bijna chirurgische manier hebben we ze bij elkaar gebracht,” zegt Feico als ik ze spreek in Marijns woonkamer in Amsterdam-Noord. We zijn om de hoek van Garage Noord, waar ze vrijdag de release van de plaat vieren met de Franse Casual Gabberz en de Belgische Kurama. Uit onze eigen stad hebben ze Nocturnal Femme en Snufkin uitgenodigd.

Noisey: Wie zijn Casual Gabberz en Kurama?
Marijn: Casual Gabberz zijn al een aantal jaren bezig met de renaissance van de gabber. Ze zijn een label en collectief uit Parijs en ze slaan een goede brug tussen kunstacademie-publiek, rap en de echte gabberwereld.
Feico: Niet op een pretentieuze manier, ze zijn eerder een beetje lomp. En omdat zij al zo lang en zo hard met gabber bezig zijn, denk ik dat zij het idee van een ‘renaissance’ weer een beetje ontgroeid zijn, en gewoon authentieke gabbers zijn geworden.
Marijn: Maar ze zijn wel door Boiler Room opgepikt, dat is ook wel echt zo’n graadmeter.
Feico: Terwijl een organisatie als Thunderdome geen grote interesse heeft in Boiler Room.
Marijn: Dan hebben we nog Kurama, hij heeft muziek uitgebracht bij het label Genome 6.66 Mbp. Dat is een soort brutale mengelmoes van nightcore, trance, eurodance en Japanese Core.

Welke rol speelt gabber in jullie muziek?
Feico: Ik was vanaf mijn vijftiende bezig met gabber en hardcore, maar voorheen waren het voor mij toch wel twee aparte werelden. Aan de ene kant had je de experimentele kant die een intellectuele uitdaging was voor mij, en aan de andere kant de hardcore die gaat om euforie en los gaan.
Marijn: Maar dat is nu ook wel weer een beetje gechargeerd.
Feico: Hardcore is meer de emotie en dat andere is meer de ratio voor mij. Nu is ook de tijd gekomen om die ratio los te laten op die emotie en daarbij iets nieuws te ontdekken.
Marijn: Ik vind het lastig omdat het niet twee losse dingen zijn. Voor mij is dat experimentele ook heel emotioneel. Ik heb wel het idee dat we juist de emotie proberen te pakken.

Misschien gaat het onderscheid niet om ratio of emotie, maar om de mensen die er een connectie mee kunnen vinden?
Marijn: Ja, ik denk dat wij meer een overview maken. We zitten er niet middenin. We kijken als het ware van bovenaf naar de muziek.
Feico: Als je naar experimentelere muziek gaat, dan ben je heel erg aan het reflecteren. Terwijl hardcore toch ook echt draait om escapisme.
Marijn: Ik heb weinig dat ik echt sta te raven, ook op grote feesten. Vaak sta ik toch in de hoek een beetje te chinstroken.

Dromen jullie weleens dat je voor tienduizend mensen op een hardcore festival staat te draaien?
Feico: Nee.
Marijn: Wij zijn misplaatst in de echte hardcore wereld. Onze muziek zou niet passen bij de crowd.

Alle nummers op Strange Days hebben Engelse titels, behalve Ellende. Waarom is dat?
Marijn: Eerlijk gezegd heb ik het gewoon een keer zo genoemd. Deze track maakte ik oorspronkelijk voor een theaterstuk. Dat was zonder drums en Feico heeft dat later opgepakt.
Feico: Ja, het was toen een soort hele mooie uitgetrokken ambient-track. Toen dacht ik: misschien kunnen we hier een soort slowdown-gabber van maken. Gewoon een 4/4-track, dat doen we niet zo vaak. In deze track zijn we met samples gaan spelen, bijvoorbeeld door vocals te gebruiken als percussie.

Zijn hier vocals voor gebruikt die we kennen?
Feico: Ik geloof het niet, maar het is vooral de wat vroegere hardcore die we gebruikt hebben voor deze track. Echt met van die stompige kicks. De sound van hardcore richting het millennium gaat meer naar de EDM toe, daar blijven we van weg.

Tot slot: wie heeft de doodskoppen en mysterieuze wezens en bloemen bij elkaar gebracht voor jullie cover?
Feico: Het is gemaakt door Max de Waard. We waren onder andere geïnspireerd door oude schilderkunst uit de renaissance over Griekse mythologie en de schilderijen van Hieronymus Bosch, waarbij je een heel verhaal ziet afspelen in één beeld.
Marijn: We wilden dat de artwork een verhalende kwaliteit en grootsheid had, zodat het geheel iets bombastisch zou krijgen.

De releaseparty van Know V.A. vindt plaats op vrijdag 12 april in Garage Noord in Amsterdam.

Volg Noisey op Facebook, Instagram en Twitter.