Dit is wat er met je lichaam gebeurt als je veel fastfood eet

Twee weken terug reed ik samen met een vriend door de McDrive. We bestelden twee menu’s en een doos met tien kipnuggets, dus in totaal zo’n 1400 calorieën per persoon. We aten in stilte, voor ons uit starend alsof we in trance waren. Toen ik de laatste hap naar binnen propte, met wat zoetzure saus als glijmiddel, besloot ik dat ik minstens drie maanden zou wachten voordat ik mezelf weer zoiets zou aandoen.

Het was niet eens de plotselinge inname van al die calorieën die voor deze plechtige belofte zorgde, maar het intense en onmiskenbare gevoel dat ik praktisch aan zelfmutilatie aan het doen was. Toen Super Size Me uitkwam (in 2004), had dat weinig invloed op mijn fastfoodconsumptie. Ik was toen 27 en praktisch onverwoestbaar. In de 14 jaar sindsdien is er zoveel bewijs bijgekomen van de funeste gevolgen van fastfood dat ontkennen inmiddels nog moeilijker is geworden. Hier volgen slechts een paar gevolgen van geregeld (twee keer per week of vaker) fastfood eten voor je lichaam.

Je geheugen en cognitieve functies nemen af

Iedere keer als ik in een berg McDonalds-friet voor me heb staan hoor ik in mijn achterhoofd een stemmetje, die me influistert dat ik steeds slechter wordt in gezonde keuzes maken. En dat zou best wel eens waar kunnen zijn: “Het is welbekend dat verzadigde vetten een negatieve invloed hebben op je hart, maar daarnaast is er ook onderzoek dat uitwijst dat teveel verzadigd vet ook slecht kan zijn voor het functioneren van je hersenen en voor je geheugen,” zegt Marisa Moore, een voedingsdeskundige uit Atlanta.

Verzadigd vet is niet noodzakelijk de duivel, maar in grote hoeveelheden kan het een gevaarlijk ongebalanceerd dieet creeëren, vooral als je naarnaast vooral suiker eet — in plaats van goede vetten, koolhydraten en proteïne. In een onderzoek uit 2015 van de Oregon State Universiteit kwam naar voren dat een dieet rijk in vet en suiker een verandering in darmflora kan veroorzaken, die verband hield met een aanzienlijk verlies van ‘cognitieve flexibiliteit’, oftewel hoe goed je reageert op veranderende situaties en jezelf kan aanpassen.

Het kan het risico op depressies verhogen

‘Happy Meal’ is eigenlijk een nogal ironische naam: mensen die geregeld fastfood eten hebben namelijk 51 procent meer kans om depressief te zijn, en het is ook waarschijnlijker dat ze single zijn, lange dagen werken, minder fruit en groente eten, én roken. Dit alles volgens een onderzoek uit 2012. En hoewel therapie en medicijnen de beste mogelijkheden bieden om depressie te bestrijden, kunnen ook voedingstoffen als vitamine B en Omega 3S volgens (preliminair) onderzoek tot een verlaagde kans op depressies leiden. En die vind je natuurlijk niet echt (of echt niet) in fastfood.

En ook de kans op obesitas is groter

Als je een gebalanceerd dieet inruilt voor eentje dat voornamelijk bestaat uit fastfood zal je veel meer lege calorieën gaan consumeren bij elke maaltijd. Binnen korte tijd zal dit een duidelijk effect hebben op je lichaam en gezondheid in het algemeen. “Fastfood bestaat uit eten met een hoog caloriegehalte, een hoge mate van koolhydraten en suiker, en weinig tot geen vezels,” aldus diëtist Jim White uit Virginia Beach. White legt uit dat als je vaak dit soort dingen eet kan leiden tot een resistentie tegen insuline en dus kan zorgen dat je snel aankomt. In een recent onderzoek werd gekeken naar het verband tussen fastfoodconsumptie en obesitas in kinderen, en ook daar kwam een voorspelbaar maar grimmig plaatje uit.

Oh, en je verhongert

In ieder geval wat betreft voedingswaarde. Aangezien de grote hoeveelheid calorieën in fastfood maar weinig voedingswaarde hebben, zal een overdaad aan burgers en patat ervoor zorgen dat je niet genoeg voedingsstoffen binnenkrijgt om goed te functioneren. “Je lichaam zit tijdelijk vol met leeg voedsel dat niet genoeg nuttigs bevat. Hoewel je dus eventjes behoorlijk vol zit, dankzij alle calorieën die je hebt gegeten, zal je er niet lang op kunnen teren,” zegt Shapiro.

Je kan de kans om kanker te krijgen vergroten

In een onderzoek door het National Toxicology Program van het Amerikaanse ministerie van Volksgezondheid is te lezen dat een stofje genaamd 2-methylimidazol kanker veroorzaakt bij laboratoriumratten. En laat dit nou net een ingrediënt zijn van een kleurstof die te vinden is in veel donkere sauzen en frisdrank. En daar blijft het niet bij. Wat ook in die kleurstof zit is 4-methylimidazol. Onderzoekers die de effecten van dit stofje ook op knaagdieren testten concludeerden dat er “duidelijk bewijs was van carcinogene [kankerverwekkende] activiteit van 4-methylimidazol in mannelijke en vrouwelijke B6C3F-muizen.”

Shapiro zegt ook dat gefrituurd voedsel dat op hoge temperaturen wordt gebakken kankerverwerkkende stoffen kan bevatten; dit is een gevolg van olie die te heet wordt, of vlees dat verkoold wordt. “Mogelijk gebruik van pesticiden, antibiotica en hormonen in vlees van slechte kwaliteit kan ook bijdragen aan een hogere kans op kanker,” zegt ze, en dat zonder de inname van fruit en groente — die van nature rijk aan anti-oxidanten zijn — fastfoodliefhebbers niet de stoffen binnenkrijgen die ze nodig hebben om het kankerverwekkende effect van hun maaltijden tegen te gaan.

En je loopt ook meer risico op hart- en vaatziekten

Vetten die doorgaans in fastfood gevonden worden bestaan uit verzadigde vetzuren. Dit zijn vetten die op kamertemperatuur vast zijn, van dierlijke of plantaardige afkomst. Een cheeseburger bijvoorbeeld zit er vol mee. Jim White waarschuwt dat dit soort vetten het cholestorolgehalte in je bloed kan laten stijgen, wat weer een verhoogd risico op hart- en vaatziekten met zich meebrengt. Alleen al in de buurt wonen van fastfoodketens kan het risico hierop verhogen: in een Nederlands onderzoek, die gepubliceerd is in het European Journal of Preventive Cardiology, was te lezen dat volwassenen die binnen een radius van ongeveer een kilometer van fastfoodrestaurants wonen, een grotere kans hebben op hartziektes dan mensen die verder weg wonen.

Tot slot: je raakt geheid verstopt

Vezels (vaak te vinden in groente, fruit, granen, noten en zaden) zijn enorm belangrijk voor je spijsvertering. Vezels zorgen ervoor dat je spijsvertering goed werkt, door afvalstoffen uit het lichaam af te voeren. Ook helpen ze met het verlagen van cholestorol en het normaliseren van je bloedsuikerspiegel. “Helaas bevat maar weinig fastfood genoeg vezels,” zegt White. En inderdaad: ook de National Institutes of Health geven aan dat je het beste fastfood kan vermijden als je een opstopping wil verhelpen.