Een antropoloog legt uit waarom een hele hoop mensen liever niet met een maagd daten

Ik vond antropoloog Dr. Helen Fisher precies op het goede moment in mijn leven: ik was 23 en net gedumpt.

En niet zomaar gedumpt, maar in de val gelokt en daarna gebroken door mijn eerste 'liefde'. Ik had het soort liefdesverdriet dat je alleen kunt hebben als je jong, onervaren en koppig bent. Als klassieke gedichten, rockmuziek en de beste scènes uit High Fidelity me iets hebben geleerd, dan is het wel dat de eerste keer liefdesverdriet het ergst is. Om te voorkomen dat ik mijn eigen oor eraf zou snijden of alleen nog maar naar de muziek van Hank Williams zou luisteren, zocht ik hulp bij Dr. Fisher en haar uitgebreide wetenschappelijke onderzoek naar het verliefde brein. Ik zocht een logische verklaring voor de emoties die ik ervoer, en daarnaast dacht ik dat lezen misschien een beter tijdverdrijf zou zijn dan elke avond stomdronken worden. Fisher toonde me de realiteit.

Dr. Fisher is onderzoeksprofessor aan de afdeling Antropologie van de Rutgers University in New Jersey, al meer dan tien jaar wetenschappelijk adviseur en consultant van datingsite Match.com, én niet te vergeten: Amerika's belangrijkste onderzoeker op het gebied van het menselijk brein en interculturele patronen als romantiek, liefde, partnerkeuze, huwelijk, echtscheiding en overspel. En alsof dat allemaal nog niet indrukwekkend genoeg is, publiceerde Dr. Fisher ook nog eens vijf bestsellers – en er komt een zesde aan. Nu ze bijna de 70 aantikt doet ze nog steeds onderzoek naar waar we met zijn allen het meest naar zouden verlangen: liefde.

Fisher brak internationaal door toen ze met collega's hersenscans van 49 mensen maakte voor een studie naar romantiek en liefde. Samen met experts op het gebied van neurologie concludeerde ze dat romantische liefde een interne drijfveer is, net zoals honger of dorst. Ze vergeleek het concept liefde met cocaïne: je raakt zo verslaafd aan een persoon dat je alle logica en risico's vergeet en alleen maar meer van diegene wil hebben.

Haar onderzoek zorgde ervoor dat Fisher enorm bekend werd in Amerika; ze had immers een wetenschappelijke verklaring voor de gevoelens die we allemaal ervaren. De laatste tijd focust ze zich vooral op hoe we liefde kunnen vinden in de moderne wereld. Onder meer voor haar jaarlijkse singlesonderzoek voor Match.com heeft ze duizenden Amerikaanse singles en koppels onderzocht. Ze wilde te weten komen hoe onze biologie, evolutie en neurologische systemen beïnvloeden hoe we liefde vinden in tijden van veranderlijke genderrollen en economische klasse. Momenteel werkt ze aan haar nieuwste hypothese die ze "fast sex/slow love" noemt.

"Ik ben extreem optimistisch om een aantal redenen," vertelt Fisher me via de telefoon terwijl ze bij een vriendin in New York zit (haar eigen huis wordt verbouwd). "We laten 10.000 jaar aan agrarische achtergrond voor wat het is, en bewegen ons richting een levensstijl die nog verder teruggaat, naar de jager-verzamelaars."

Fisher doelt hiermee op de toenemende economische gelijkheid tussen vrouwen en mannen. In de tijd van de jager-verzamelaars kwamen vrouwen thuis met 60 tot 80 procent van het voedsel en waren ze economisch en seksueel net zo onafhankelijk als de man. Zo beëindigde de vrouw relaties wanneer ze dit maar wilde, iets wat tijdens de agrarische tijd of de industriële revolutie ondenkbaar was. Toen bleven vrouwen thuis en waren ze afhankelijk van wat hun mannen mee naar huis brachten.

"Het is nu niet meer de norm dat de vrouw thuisblijft, en ik ben het daar helemaal mee eens," zegt Fisher. "Ik denk dat deze ontwikkeling de enige hoop voor de mensheid is."

"Mensen zijn in deze tijd bang voor een echtscheiding," gaat ze verder. "Een recent onderzoek claimt dat 67 procent van de mensen die samenwonen bang zijn om te gaan trouwen vanwege de kans op een scheiding, wat economische, sociale, psychologische en persoonlijke gevolgen zal hebben. Ik denk dat we tegenwoordig later trouwen met een reden. Wat we nu doen – de hook-upcultuur, 'friends with benefits'-constructies, samenwonen voordat we gaan trouwen – is omdat we alles over elkaar willen weten voordat we een ring om die vinger schuiven."

Fisher denkt dat die promiscuïteit eigenlijk juist terughoudendheid is. "We hebben een lange periode van jongvolwassenheid waarin we kunnen experimenteren, wat ik ook wel 'commitment lite' noem. We gaan eerst uitzoeken hoe dingen werken door een beetje met elkaar rond te hangen, het bed te delen en elkaar goed te leren kennen, voordat we helemaal voor één persoon gaan. Tegen de tijd dat je gaat trouwen zou je dus de juiste gekozen moeten hebben."

Fisher vertelt ook dat we een bepaalde waarde toekennen aan maagdelijkheid. "Meer dan 30 procent van de ondervraagden zei dat ze niet zouden daten met een maagd." Het verklaart een groot deel van haar 'fast sex/slow love'-theorie. (Het percentage in Fishers Match.com-onderzoek uit 2013 is zelfs hoger, rond de 42 procent. Vrouwen zouden nog minder snel met een maagd daten dan mannen.) "Als je niet regelmatig seks hebt, kan dat een barrière vormen voor intimiteit. Mensen hebben, voordat ze besluiten om echt langer samen te blijven, tijd en ervaringen nodig om elkaar op seksueel gebied te leren kennen en een perfect seksleven op te bouwen."

Hoewel Fisher veel tijd heeft besteed aan het ontkrachten van mythes over verliefde vrouwen (vooral in haar boek uit 1999 The FirstSex: The Natural Talents of Women and How They Are Changing the World), gelooft ze dat de mannelijke omgang met liefde nog op een soortgelijke manier geanalyseerd moet worden. De laatste vijftig jaar zijn gewijd aan onderzoek naar hoe vrouwen zich gedragen in relaties, maar wanneer het over mannen gaat blijven we bij dezelfde stereotypen hangen: dat ze bindingsangst hebben, echtbrekers zijn, en daarnaast ongevoelig en hyperseksueel.

"Ik heb data die aantonen dat dat niet waar is," zegt Fisher lachend. "Tijdens mijn onderzoek, waarvoor ik 25.000 Amerikanen ondervroeg, kwam ik erachter dat mannen veel sneller verliefd worden. En als ze verliefd zijn, willen ze hun partner gelijk voorstellen aan vrienden en familie en ook sneller samenwonen." Fisher geeft aan dat dit zowel voor hetero- als homoseksuele mannen geldt.

Ook op mijn vragen over seksuele geaardheid en of genderfluïditeit een ander effect heeft op verliefde hersenen of datingpatronen, heeft ze meteen een antwoord. "Wetenschappers hebben de hersenen van LGBT-mensen gescand en ontdekten dat hun hersenen precies hetzelfde werken als die van hetero's. Ik onderzoek romantische liefde, en die delen van het brein zijn niet verbonden met wie je liefhebt of hoe je dat doet."

Fisher laat ook nog weten dat ze is begonnen met het onderzoeken van transgenders die hormonen nemen, om zo te kunnen begrijpen wat voor een effecten de toename van testosteron en oestrogeen op de hersenen hebben. Mannen die transformeren tot vrouw en oestrogeen innemen kunnen fellere kleuren zien of emotioneel worden, terwijl vrouwen die testosteron nemen zich bijvoorbeeld sceptischer en assertiever kunnen voelen. Ondanks haar optimisme over de manier waarop we liefde vinden, heeft Fisher één grote angst: medicijnen, en dan vooral selectieve serotonine-heropnameremmers, oftewel antidepressiva.

"Meer dan honderd miljoen Amerikanen zitten aan de antidepressiva," vertelt ze. "Wanneer je het serotoninesysteem opkrikt, verlaag je het dopaminesysteem, wat weer nodig is voor romantische liefde. Ik krijg mails van mensen van over de wereld die dingen zeggen als: 'Mijn zus neemt al twintig jaar Prozac en heeft nog nooit een date gehad.' Dat verbaast me niks, het is bekend dat deze medicijnen de seksdrive aantasten. Ik kan het me best voorstellen dat je over een tijdje op datingwebsites je medicijnengebruik moet opgeven."

-

Vrouwen praten misschien veel, maar we horen ze te weinig. Daarom is Broadly Nederland er. Like onze pagina.