Een zoektocht vanuit de ruimte naar de tombe van Dzjenghis Khan

Dzjenghis Khan wilde blijkbaar super, súper graag dat niemand wist waar hij begraven werd. De soldaten die hem begeleidden naar zijn laatste rustplaats waren zo aardig om iedereen te vermoorden die ze tegenkwamen, iedereen die de tombe gebouwd had te slachten en als laatst sloegen ze de hand aan zichzelf. Er gaan geruchten dat Mongoolse troepen rivieren over de tombe hadden herleid. Puur om de locatie verborgen te houden.

Velen hebben echter wel een vermoeden waar hij zou kunnen liggen. Het gaat om een van de heiligste locaties van Mongolië: Ikh Khorig, wat letterlijk vertaalt naar "Het Grote Taboe." Pas vanaf 1989 konden archeologen de plek onderzoeken: pas na 800 jaar dus. En zelfs toen waren er protesten van de bevolking.

"Mongoliërs weigeren graven aan te raken, of er zelfs maar in de buurt te lopen," legt de Mongolia Today uit. "Volgens oude tradities zijn begraafplaatsen verboden terrein."

Om die reden is er een grote kans voor archeologen in de Ikr Khorig regio om veel te ontdekken. Bij de eerste expeditie, die drie jaar duurde, kwamen er 1,380 grotten aan het licht. Stuk voor stuk zouden ze de tombe kunnen zijn van Genghis Khan, of zelfs van vóór Khans tijd.

Door de protesten die de archeologen ontketenden, konden ze echter geen opgravingen doen. Niettemin blijft het een feit dat Khans tombe archeologisch belangrijk is. Alleen al om het feit dat de tombe dan beschermd kan worden tegen grafrovers. Maar op hetzelfde moment moet er ook compensatie betaald worden aan mensen voor wie de Vallei van Khans het meest betekent.

Compleet tegen de verwachting in, kwam de oplossing uit zichzelf naar boven drijven. En de oplossing wordt ironisch genoeg beschreven als de " hedendaagse Indiana Jones." Als dat de lokale bevolking niet geruststelt, kunnen ze anders alsnog voldoening halen uit het feit dat ondanks zijn bijnaam, "Indiana Jones" nooit in de buurt hoefde te komen. Hij had zo zijn eigen methodes. 
​
​

De echte naam van de ontdekker klinkt iets minder avontuurlijk: Albert Yu-Min Lin, van het Centrum voor Interdisciplinaire Wetenschap, Kunst, Architectuur en Archeologie van de Universiteit van Californië, San Diego. Lin kwam met een manier van jagen op de tombe zonder ook maar iets te ontheiligen, vanaf de veilige hoogte van een satelliet. Iedereen die er zin in had, kon op de satellietbeelden potentieel waardevolle plekken taggen. En dat terwijl ze allemaal lekker op hun luie reet voor de pc zaten.

De "ontdekkers" konden rivieren, wegen, moderne gebouwen, maar ook eeuwenoude structuren markeren op de duizenden satellietbeelden van de regio die ze door konden zoeken. Er was voor de avonturiers veel te ontdekken, namelijk zo'n 6,000 vierkante kilometer. Goed dat er genoeg vrijwilligers waren om de klus te klaren. In de eerste 90 dagen na de lancering van het systeem in juni 2010, markeerden 5,838 mensen meer dan 1,2 miljoen locaties voor het project. Aan het eind van het jaar hadden ruim 10,000 mensen zelfs meer dan 2,3 miljoen tags gezet. Volgens de eerste resultaten van het onderzoek, gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift PLOS One, hadden de deelnemers in totaal meer dan 30,000 uur besteed aan het analyseren van de afbeeldingen. De resultaten gaven de onderzoekers meer dan genoeg interessante locaties om ergens in de toekomst te onderzoeken. "Van de top 100 toegankelijke locaties, geïdentificeerd door vrijwilligers, zijn er 55 archeologische locaties bevestigd door het team in het veld. Alles van de Bronstijd tot de Mongoolse periode zaten tussen de opgravingen," schreef het team in het onderzoek. Wat de volgende stap in het onderzoek zal zijn, is nog niet bekend gemaakt. Maar het potentieel voor de methode in de zoektocht naar Khans tombe of andere gevoelige locaties is duidelijk veelbelovend. "De traditionele archeologische methodes zijn naar sommige groepen zeer disrespectvol. De mogelijkheid om ook andere methodes in de zoektocht toe te passen, zonder iemand te beledigen, laat ons dit eeuwenoude mysterie oplossen zonder op culturele tradities te stappen. Het geeft ons ook de kans om Mongoolse onderzoekers instrumenten te bieden waar ze anders geen toegang tot hadden," vertelde Lin aan National Geographic. "De wereld van vandaag profiteert nog steeds van Genghis Khan's vermogen oost en west te verbinden. Hij gaf de aanzet tot internationale relaties die sindsdien nooit meer verbroken zijn. Met het lokaliseren van de tombe hopen we te kunnen benadrukken, wat voor een groot belang dit soort cultureel erfgoed heeft en dat we ze goed moeten beschermen."

Je kan hier trouwens binnenkort stage komen lopen. Mail alejandro.tauber[@]vice.com voor meer info.