Bleekselderijsap: een prima manier om een goed product te verspillen

Steek een bosje bleekselderijstengels in een sapcentrifuge en wat krijg je? Een “wondersapje.” Althans, als we Goop, het wellnessbedrijf van Gwyneth Paltrow, mogen geloven. Maar zij zijn niet de enige: vorig jaar deelde Pharrell Williams een foto van zichzelf met een groen sapje in zijn hand. Al snel stroomden de reacties binnen van mensen die beweerden dat bleekselderijsap het geheim achter zijn eeuwige jeugdigheid zou zijn (en dat terwijl niemand zeker wist of de groene drab in zijn weckpot eigenlijk wel bleekselderij was.)

Het artikel op de website van Goop werd geschreven door Anthony William, ook wel bekend als ‘The Medical Medium.’ Hij is de man wiens blogpost mogelijk de hele selderijtrend heeft veroorzaakt. Volgens het medische medium bevat bleekselderij allerlei onontdekte soorten natriumclusters die zich "vastklampen aan giftige, gevaarlijke zouten uit slecht voedsel en je helpen om deze uit je lichaam te halen".

William beweert dat deze onbekende zouten in staat zijn om virussen en slechte bacteriën af te breken, waarna deze uit ons systeem gespoeld worden. Het drinken van deze mysterieuze zouten in de vorm van een glas selderijsap zou van alles kunnen genezen – van migraine tot een te hoge bloeddruk en zelfs chronische ziektes als artritis. William vermeldt hier zelf echter wel bij dat hij geen bevoegd arts is.

Je zou misschien denken dat mensen sceptisch zijn over een trend die werd gestart door een ‘medisch medium’, maar na zijn overdreven uitspraken volgden er hordes Instagrammers die ook beweren dat bleekselderijsap een wondermiddel is. Volgens hen zou het je helpen om gewicht te verliezen, je lever ontgiften, je spijsvertering op orde krijgen en mogelijk zelfs acne of eczeem genezen. Er zijn inmiddels zoveel mensen die geloven in de kracht van bleekselderij, dat #celeryjuicechallenge nog steeds trending is op Instagram. Voor deze ‘challenge’ drinken mensen een week lang elke ochtend een glas selderijsap op een lege maag, ondanks het feit dat alle gezondheidsclaims keer op keer worden ontkracht.

Echte wetenschappers weten allang dat al die beweringen over het ontgiften van je lever met selderij onzin zijn (net als alle andere beweringen over ontgiften, trouwens). “Er is geen bewijs dat het drinken van selderijsap, of welk sap dan ook, een ontgiftende of reinigende werking heeft,” zegt diëtist Lindsay Krasna. "Onze nieren en lever zijn de vitale organen die verantwoordelijk zijn voor het zuiveren van ons bloed en ons lichaam ontdoen van schadelijke gifstoffen. Ze doen dat fantastisch, ongeacht of je selderijsap drinkt of een hamburger eet.”

Selderijsap heeft alleen voordelen als je normaal gesproken amper groenten eet of te weinig water drinkt. Als je dan ineens geperste bleekselderij begint te drinken, krijg je de broodnodige hydratatie en vitamines binnen die in je dieet ontbraken. Bleekselderij bevat namelijk een gezonde dosis vitamine C, K en kalium, zegt diëtist Beth Warren. Het bevat ook behoorlijk wat water – ongeveer 95 procent van een stengel bleekselderij is water.

Goed, als je je favoriete frisdrank vervangt door wat glazen selderijsap of het toevoegt aan je verder groenteloze dieet, zal je je er wel degelijk iets beter door voelen. Door goed gehydrateerd te blijven kan je huid er bovendien gezonder uit gaan zien, wat mogelijk de vermindering van acne kan verklaren. Toch heeft dat allemaal weinig te maken met selderijsap, maar meer met een plotselinge afname van suikers en een toename van vocht en vitamines. Maar dat geldt eigenlijk voor ieder ander groen sapje. Zo magisch is selderij dus helemaal niet.

Als je je normale glas water door een glas geperst bleekselderij vervangt, zal je waarschijnlijk geen verschil merken. Mensen die al genoeg water drinken en een gebalanceerd dieet hebben, zullen niets merken van de zogenaamde wonderkrachten van selderij. In feite zou iedereen – zelfs mensen die amper groenten eten of niet genoeg water drinken – meer baat hebben bij een glas water dan bij een glas bleekselderijsap.

“In bleekselderijsap zitten erg weinig vezels – een belangrijke voedingsstof voor je spijsvertering,” zegt Krasna. Vezels zorgen ervoor dat je darmen regelmatig blijven bewegen en geven je na het eten een verzadigd gevoel. Wanneer je sap uit een vrucht of groente perst, verlies je de vezels. Daarom raden voedingsdeskundigen aan om echte groenten en fruit te eten in plaats van sap te drinken. Van normale bleekselderij is bewezen dat het de gezonde bacteriën in je darmen voedt, maar er is geen enkel bewijs dat selderijsap (zonder vezels) hetzelfde doet, zegt Warren.

Maar is het vitaminerijke groentesap dan helemaal niet gezond? Jawel, er zitten immers meer vitamines in bleekselderijsap dan in normaal water. Maar zoals ik al zei: als je genoeg van die vitamines uit ander voedsel haalt, zal selderijsap verder weinig voor je doen.

Bovendien zit er meer suiker in bleekselderijsap dan in normale bleekselderij. “Ieder fruit- of groenteconcentraat bevat meer suikers, koolhydraten en calorieën [dan de vaste vorm],” gaat Warren verder. Dat komt doordat je veel meer selderij kan drinken dan je kan eten. Nu is bleekselderij gelukkig geen vette suikerbom: twee stengels bleekselderij (dat is zo’n 110 gram) bevatten ongeveer dertig calorieën, acht gram koolhydraten en vier gram suiker. Dat klinkt niet verkeerd, maar het probleem is dat bleekselderijsap op zichzelf blijkbaar verschrikkelijk smaakt. Veel producenten voegen dan ook vruchtensap toe om de extreme bitterheid tegen te gaan. Die toegevoegde suikers maken het sap er niet gezonder op. Zelfs als je een recept opzoekt om het sap zelf te persen, wordt vaak aangeraden om appels toe te voegen die de bittere smaak tegengaan. Zo krijg je dus alsnog meer suiker binnen dan je van bleekselderijsap zou willen.

Naast het feit dat het sap weinig voordelen heeft als het aankomt op calorieën en suiker, valt het ook op financieel vlak tegen – zeker als je er zes euro voor neerlegt in een sapbar. Maar ook als je het zelf maakt, ben je voordeliger uit als je gewoon een berg bleekselderij koopt voor een fractie van de prijs, zegt Krasna. Dat heeft bovendien een hogere voedingswaarde, doordat de vezels intact blijven.

Uiteindelijk komt het erop neer dat er absoluut geen reden is om een glas bitter bleekselderijsap achterover te slaan. Het is een aanslag op je portemonnee, maar verder heeft het weinig effect. “Als [mijn klanten] er echt van genieten, het niet erg vinden om er geld aan uit te geven en het ze helpt om gehydrateerd te blijven, zal ik ze er niet van overtuigen om ermee te stoppen,” zegt Krasna. “Maar er is geen enkel bewijs dat het daadwerkelijk iets magisch doet.”