De ins en outs van toppen als trans vrouw

In de meeste gevallen kets ik ieder verzoek om van positie te veranderen af, omdat ik het gevoel heb dat het mijn vrouwelijkheid in gevaar brengt. Als bottom voldoe ik wel aan de seksuele verwachting die mensen van heteroseksuele cisvrouwen hebben, namelijk dat zij degenen zijn die gepenetreerd worden. Maar als ik de top ben maakt dit het verlangen van mijn partner een stuk ingewikkelder. Als ik degene ben die hem penetreert, wat ben ik dan precies voor hem?

Door deze angst is het voor mij als top onmogelijk om te genieten. Een uitzondering maakte ik voor mijn jeugdliefde van de middelbare school, die door mij anaal ontmaagd wilde worden. Ik twijfelde, maar ik wilde ook dat zijn eerste keer goed zou zijn, dus als dienst naar hem toe was ik de top.

Nadat we zijn huisgenoot hadden weggestuurd, gleed mijn Penis in Matt* – met wie ik datete toen ik nog als de ‘gaytriarch’ bekend stond op school. Wij waren de eersten die tijdens een schoolbal werden verkozen tot koningen van de avond. Helaas was de seks minder feestelijk, en liet het me achter in volledige verwarring. “Wat als ik in de ogen van mijn ex nog steeds een 16-jarige jongen ben?”, vroeg ik me af. “Wat als er niks is veranderd? Wat als ik niet ben veranderd?” Natuurlijk was dat wel zo: ik had inmiddels een B-cup en werd als zij in plaats van hij aangesproken. Op dat moment leken al die dingen echter mijlenver van me verwijderd. De enige verandering die ik wel in mijn lichaam voelde, was het bloed dat uit mijn neus op de rug van mijn ex druppelde toen hij geknield voor me zat. Misschien was die bloedneus een teken van bovenaf, om me te vertellen dat top zijn niks voor mij is.

Hoewel we zijn huisgenoot naar buiten hadden getrapt, voelde het nog steeds niet alsof we alleen waren. Anderen bemoeien zich maar al te graag met wat er in mijn broek zit. Iedereen heeft er een mening over: van conservatieve talkshowhosts tot nieuwsgierige gluurders. Zij maken het voor mij nog moeilijker om een top te zijn, omdat ze me het gevoel geven dat mijn penis niet van mij is. Vaak wil ik zelf niet eens dat mijn penis van mij is, maar dat maakt het niet minder vervelend als anderen meer over mijn genitaliën denken te weten dan ikzelf. Mijn kruis wordt in de schijnwerpers gezet door commentatoren en wetgevers. Ze bewaken het, bespotten het en discussiëren er volop over. Een kleine bolling onder een jurk is voor de douane al zo bedreigend, dat ze je kleren van je lijf trekken om te bestuderen wat eronder zit. En stel je eens voor wat een seksueel gevaar het zou zijn als een lichaam met een penis een damestoilet zou gebruiken. Toch is ‘chick with a dick’ een geliefd genre op Pornhub waar menig man zich op aftrekt, voor ze het incognito-tabblad weer zorgvuldig wegklikken. Het lichaam van een trans vrouw is een wapen of een seksspeeltje, een middenweg is er zelden.

Gelukkig zijn er trans vrouwen die het ondanks al dit transfobische voyeurisme fijn vinden om top te zijn. Om erachter te komen hoe dat precies werkt, nam ik contact op met een aantal van hen (en met een aantal mannen die het fijn vinden om bottom te zijn tijdens de seks met een trans vrouw). Xris, een trans vrouw uit LA, legt me uit dat de manier waarop trans vrouwen in mainstream porno worden verbeeld vaak niet overeenkomt met haar eigen ervaringen. “Ik snap helemaal niets van die fascinatie voor ‘tranny cocks.’ Ik vind de fetisjering van onze geslachtsdelen echt bizar,” schrijft Xris in een e-mail. “De meeste porno waar transvrouwen in te zien zijn, draait om een bepaalde schokfactor. Denk maar aan titels als: deze man werd stiekem voor de gek gehouden door een tranny!

Uiteindelijk komt dit volgens Xris allemaal voort uit een simpel probleem: “We worden nooit gewoon vrouwen genoemd.” In plaats daarvan worden we in mainstream porno neergezet als ‘shemales’ of (in een poging respectvol te zijn) ‘t-girls.’ Op platformen die worden gebruikt om aan sekswerk te komen (zoals het Amerikaanse Craigslist en Backpage) doen ze daarentegen helemaal niet hun best om enige vorm van vrouwelijkheid te vermelden, zoals de ‘she’ in shemale en ‘girl’ en tgirls. Nee, hier vind je alleen economische en cryptische afkortingen als ‘TS’ – een afkorting voor transseksueel.

Toch is de vrouwelijkheid van een trans vrouw voor veel mannelijke bottoms een reden om zich tot ons aangetrokken te voelen, hoor ik van Neal, een trans-amoureuze man uit New York. Hij raakte geïnteresseerd in trans vrouwen nadat hij als bottom werd gepenetreerd door een cisvrouw met een strap-on. “De vrouwelijkheid van een trans vrouw in combinatie met het feit dat ik alsnog een bottom kan zijn, is wat het voor mij zo bijzonder maakt,” legt Neal uit.

Sommige trans vrouwen in mijn vriendenkring voelen zich juist extra vrouwelijk als top. Octavia, een seksvoorlichter uit New York, vindt het fijn om op ieder mogelijke manier en met alle genders een top te zijn. Ze voelt zich krachtiger dan ooit wanneer ze als top seks heeft met een man, omdat ze voor haar gevoel op verschillende manieren met zijn mannelijkheid kan spelen. “Hier, neem deze vrouwenlul,” denkt ze dan, “Alleen een echte man is bestand tegen zoveel vrouw.” Voor haar draait seks als top om het uitdagen van iemands masculiniteit.

Wanneer ze als top daarentegen seks heeft met een cis vrouw, wordt Octavia geconfronteerd met iemand die anatomisch gezien voldoet aan alles wat van vrouwen wordt verwacht. In die situatie is het voor haar dus niet mogelijk om haar eigen vrouwelijkheid te definiëren op basis van de persoon tegenover haar, en de dingen die deze persoon – in tegenstelling tot haarzelf – niet heeft. Dit verandert de machtsrelatie. Seks met een andere vrouw probeert ze daarom te zien als niets meer dan seks tussen twee vrouwen, met het enige verschil dat een van hen penetreert met een penis en de ander dat zonder strap-on waarschijnlijk nooit zal kunnen. Dat onderscheid is voor sommigen echter een groot probleem. Binnen de lesbische cultuur wordt de penis soms namelijk gestigmatiseerd, door vrouwen die nooit seks hebben gehad met iemand met een penis op te hemelen tot zogenaamde ‘gold-star lesbians.’

Voor Grace, een 21-jarige trans vrouw uit Baltimore, zorgde een relatie met een andere vrouw ervoor dat ze zich op haar gemak begon te voelen als top. “Ik vond het nooit fijn om dominant te zijn in bed, tot ik de kans kreeg om dit als lesbienne te ontdekken,” vertelt Grace. Ze legt uit dat ze als heteroseksuele man nooit een dominante positie aannam, omdat ze het gevoel had dat ze haar eigen vrouwelijkheid ontkende als top. De vrouwelijkheid van haar partner werd in haar ogen daarentegen juist geobjectiveerd wanneer ze haar partner penetreerde. Daar voelde ze zich niet prettig bij. “Nu ik lesbisch ben, kan ik mijn vrouwelijkheid omarmen als top. Dan voel ik me een sterke en ondersteunende vrouw,” legt ze uit. “Mijn vrouwelijkheid wordt zo niet langer onderdrukt.”

Veel trans vrouwen die het liefst bottom zijn, kunnen er alsnog van genieten om top te zijn. “Het feit dat mijn partner meer controle heeft over een lichaamsdeel dan ik, betekent niet dat ik dat deel van mijn lichaam niet met hem wil delen,” vertelt Xris. “Ik wil dat mijn partner er ook van kan genieten.” Top zijn om je partner een gunst te doen, is voor sommigen de perfecte manier om het te leren waarderen. Het ongemakkelijke gevoel kan zo namelijk veranderen in een gevoel van wederzijds genot – zelfs als de top dit meer uit vrijgevigheid doet dan uit seksueel verlangen.

“Als top laat ik mijn partner een kant van me zien die ik zelf normaal liever verhul. Daardoor voel ik me niet alleen kwetsbaar, maar verleg ik ook de grenzen van wat ik zelf prettig vind,” legt Xris uit. “Zolang we daar openlijk over kunnen praten, heb ik er echter geen probleem mee.”

Mensen denken soms dat tops geen grenzen hebben als het op seks aankomt, zegt Grace, wanneer ze me vertelt over haar eigen ervaring als top met haar ‘Swiss Army Knife pussy’ (oftewel haar penis). Grace legt uit dat bottoms vaak verwachten dat tops er geen probleem mee hebben om zich bloot te geven, terwijl bottoms daarentegen eerst toestemming moeten geven aan de top. Dat is een hele scheve verhouding. “Het is niet alsof de toestemming van de bottom het enige is dat ertoe doet,” zegt Grace. “Als je daarvan uitgaat, ben ik in principe degene die alles doet en hoef jij enkel toestemming te geven.” Door de kwetsbaarheid van tops te negeren, wordt dus het idee bevestigd dat de ontvangende partner altijd een passieve rol speelt. Daarmee worden bepaalde opvattingen uit de verkrachtingscultuur bovendien in stand gehouden.

“Ik heb eens gescharreld met een ander trans persoon,” vertelt Grace. Gelukkig voor Grace kreeg ze destijds volop de kans om top te zijn. Maar wanneer ze geen zin had om haar partner te penetreren, dacht haar partner dat Grace hen probeerde te plagen. “Nee,” zei ze dan, “ik doe nu gewoon waar ik zelf zin in heb. Als je iets anders van me wil, moet je me dat vragen.” Hoewel het lang niet altijd makkelijk is, zijn zulke gesprekken vaak de enige manier om te voorkomen dat ongemakkelijke seks omslaat in seks waarbij mensen dingen doen die ze eigenlijk niet willen. In zulke situaties verandert ook top-zijn makkelijk in dat laatste.

In mijn studietijd leerde ik dat de universiteitscampus wat dit betreft een verschrikkelijke plek kan zijn. Alle nuances rond seks werden opzij geschoven, om plaats te maken voor enerzijds de cisgender daders en anderzijds het cisgender slachtoffer. Ieder jaar sprongen er tijdens de introductieweek heteroseksuele, witte vrouwen op het podium, die de eerstejaars waarschuwden voor het gevaar van seks. Er werden verhalen verteld over verkrachtingen waarbij slachtoffers de daders smeekten om te stoppen met penetreren. De verkrachters hadden hierbij de actieve rol – zij zijn altijd de tops. Voor mij leidde dat onbewust tot het idee dat penetratie slechts millimeters verwijderd is van grensoverschrijdend gedrag.

Top zijn zorgt er daardoor snel voor dat je bang bent om iemand pijn te doen. Octavia legt uit dat dit voor haar ook een van de redenen is waarom ze liever geen top is tijdens de seks met een cis vrouw. “Wat als het feit dat ik dan top ben te maken heeft met machtsrelaties?” vraagt ze zich op zulke momenten af. “Wat als ik nu iets doe dat eigenlijk helemaal niet oké is?” Haar angst komt voort uit het idee dat ze de grenzen van haar partner misschien overschrijdt. Mocht dit ooit onbewust gebeuren bij een cis vrouw, zou ze namelijk direct als man worden neergezet in een stereotiep verkrachtings , waarbij alleen penetratie als verkrachting wordt gezien en het dus altijd de man is die de vrouw pijn doet.

Rollen als top en bottom lijken onlosmakelijk verbonden te zijn aan machtsverhoudingen. Daardoor worden doms en subs (waarbij machtsverhoudingen een essentiële rol spelen) zo vaak verward met tops en bottoms. Misschien zit daar wel een kern van waarheid in, en ben ik geen top omdat ik het gevoel van fysieke controle of dominantie niet nodig heb. Dat gevoel krijg ik namelijk ook niet als bottom – en dat hoeft van mij ook helemaal niet.

Bottom zijn wordt in mijn ogen het best omschreven door Andrea Long Chu, wie schrijft dat als bottom “jouw verlangen door iets of iemand anders wordt geuit.” Als bottom is het niet jouw verantwoordelijkheid om je verlangen op fysieke wijze te uiten. Dat vind ik fijn, omdat het me de mogelijkheid geeft om er zelf voor te kiezen om niets te doen.

Daardoor vind ik het soms wel oké om top te zijn, zolang ik als het ware de rol aanneem van de bottom – waarbij degene die gepenetreerd wordt degene is die de ander neukt. Hierdoor is de bottom nog steeds degene die bepaalt hoe alles verloopt. Dit gooit het hele misogyne idee overhoop dat een ingang altijd een passief object is – iets wat alleen kan nemen, maar nooit kan geven. Van dat idee klopt niets, want een ingang kan ook prima een penis neuken. In andere woorden: wanneer ik de top ben, is de bottom altijd een power bottom.

Deze kwetsbare manier om een top te zijn, werd bekend onder het grote publiek dankzij Maura Pfefferman, het trans icoon uit de serie Transparent. In de laatste aflevering van het tweede seizoen zien we Maura op een hotelbed liggen. Bovenop haar zit een vrouw van middelbare leeftijd, die net als de protagonist waarschijnlijk dol is op sjaaltjes. Vicki, de cisgender vrouw met wie Maura het bed deelt, beweegt ruig op en neer terwijl ze Maura in standje cowgirl berijdt. Ondanks de penis die in haar zit, is het duidelijk dat Vicki hier de top is. De lichtpaarsgelakte nagels van Maura drukken zich steeds dieper in Vicki’s rug, voor het koppel in no-time klaarkomt.

Het feit dat het Maura lukte om tegelijkertijd een top en bottom te zijn, inspireerde me om dit stuk te schrijven. Maar al snel kwam ik erachter dat deze seksuele tegenstrijdigheid niet alleen voor fictieve personages is weggelegd. De eerstvolgende keer dat ik seks had, lukte het mij namelijk ook. Slechts een aantal maanden sinds ik op zijn rug bloedde, keerde ik terug naar mijn ex om hem met mij te laten doen wat Vicki met Maura deed. De hele situatie was zo overweldigend, dat nog geen minuut later het bloed weer uit mijn neus gutste. Als er iets is dat ik van deze hele situatie heb geleerd, is het wel dat seks nooit zo simpel is als het lijkt. Zelfs als ik me in mijn lievelingsstandje bevind (op mijn rug met mijn benen in de lucht) weet ik nooit zeker wat ik krijg of geef.

*Deze naam is gefingeerd.