ILLUSTRATIE DOOR BEN THOMSON
ILLUSTRATIE DOOR BEN THOMSON 

FYI.

This story is over 5 years old.

Identiteit

Ik rookte een joint en kon direct door naar de psychiatrische afdeling

Ik en mijn leven veranderden in een complete nachtmerrie.

Toen ik vijftien was rookte ik een joint. Hij leek erg op elke andere joint die ik in de maanden daarvoor had gerookt: dun, met een beetje wiet en tabak erin en door een vriend gerold (ik wist niet, en weet nog steeds niet, hoe ik zelf sigaretten moet rollen).

Het enige duidelijke verschil was dat ik door deze joint onder psychiatrische observatie werd gesteld.

Het was weekend en in een dappere bui had ik tien onnozele vrienden uitgenodigd om te drinken en wiet te roken. We zaten maar een paar meter bij mijn lieve, nietsvermoedende ouders vandaan. Al snel nam ik flinke trekken van de joint en inhaleerde diep. Ik was er helemaal klaar voor om stoned te worden en me een tevreden idioot te voelen.

Advertentie

In plaats daarvan werd ik steeds banger voor de mensen om me heen. Ik had het gevoel dat ik elke paar seconden wakker werd uit het soort ochtenddroom, waarin je wakker wordt en naar de douche gaat om je vervolgens te realiseren dat je nog steeds in bed ligt. Ik begon mijn vrienden als gevaarlijke criminelen te zien die op de een of andere manier mijn huis waren binnengedrongen.

Toen begon de extreme disassociatie en veranderde mijn leven in een complete nachtmerrie.

In eerste instantie was ik me ervan bewust dat ik de controle aan het verliezen was. Maar hoe verder ik verstrikt raakte in de waanbeelden, hoe meer ik mijn zelfbewustzijn verloor en de angst het begon over te nemen. Alle paniek om me heen maakte me bang. Ik dacht dat de mensen om me heen me wat aan gingen doen. Mijn beste vriendin vertelt zelfs nu nog dat ik onzin uitkraamde. Maar het achterstevoren opnoemen van het alfabet zorgde er blijkbaar voor dat ik een beetje rustiger werd. Waarom weet ik nog steeds niet.

Op een gegeven moment trok ik me terug uit het gekrijs in mijn slaapkamer en verlieten mijn onthutste vrienden het huis. Ze vroegen mijn ouders om hulp, wat best beschamend was. Ze observeerden me en besloten me meteen in de auto te stoppen en naar het ziekenhuis te gaan.

Wat ik me nog wel duidelijk herinner is de alarmerende toon van de stem van de psychiater.

Wat ik toen nog niet wist (en wat ik eigenlijk allang had moeten weten) was het feit dat er in mijn moeders familie al jaren een genetische aanleg voor schizofrenie bestond.

Advertentie

Voor diegenen die dat niet weten: schizofrenie is een mentale ziekte die gekarakteriseerd wordt door twee groepen symptomen: positieve en negatieve. Zo kun je waanbeelden en hallucinaties (psychoses) krijgen, onverschillig en paranoïde worden, onduidelijk praten, weinig emotionele reacties geven en je sociaal isoleren. Jaren na mijn eigen psychotische episode liep mijn tante twee maanden rond met een gebroken dijbeen voordat haar familie zag dat ze mank liep. Ze kon door haar ziekte niet meer goed communiceren.

Ik herinner me niet zoveel van die nacht in het ziekenhuis. Het enige wat me is bijgebleven zijn de flitsen van trauma slachtoffers die op brancards het ziekenhuis werden ingereden en het beeld van mijn vader die het ziekenhuispersoneel vertelde hoe bezorgd hij was. Wat ik me nog wel duidelijk herinner is de alarmerende toon van de stem van de psychiater toen hij zei dat ik echt nooit meer wiet kon roken met een familiegeschiedenis zoals de mijne.

Er wordt in de medische literatuur veel geschreven over de relatie tussen wiet en psychoses. De conclusie is unaniem dat het gebruiken van wiet sterk samenhangt met de beginselen van psychotische symptomen.

Professor David Castle is hoofd psychiatrie aan de Universiteit van Melbourne en een belangrijke onderzoeker naar cannabis. Hij zegt dat er geen twijfel over mogelijk is dat cannabis psychoses kan veroorzaken. Maar hij voegt daar snel aan toe dat elk gezond persoon psychotische symptomen (hallucinaties en waanbeelden) kan ontwikkelen met de juiste hoeveelheid prikkels.

Advertentie

"Cannabis, dopamine, amfetamine of zintuiglijke desoriëntatie kunnen er bij iedereen voor zorgen dat ze gaan hallucineren of paranoïde worden," zegt Castle. Hij benadrukt ook dat iedereen op andere manieren reageert, afhankelijk van de unieke genetische opbouw en of ze bijvoorbeeld trauma's hebben meegemaakt. Mijn familiegeschiedenis vergroot mijn kwetsbaarheid sowieso.

Het is een ingewikkelde, omstreden vraag of het roken van wiet echt schizofrenie kan veroorzaken in verder "normale" mensen die er geen genetische aanleg voor hebben. Het is logistiek gezien moeilijk om langlopende onderzoeken uit te voeren met mensen die overlappende genen hebben waardoor ze én wiet roken én aanleg voor schizofrenie hebben. Het feit dat mensen met vroege symptomen van schizofrenie ook vaak de neiging hebben wiet te gaan roken is een andere factor die de causaliteit in onderzoeken moeilijk maakt om vast te stellen.

Toch gelooft Castle dat er een kleine causale link bestaat tussen wiet en het begin van schizofrenie. "Als er geen cannabis meer was op aarde zou het kunnen zijn dat vijf procent van de mensen die anders wel schizofrenie zouden ontwikkelen, dat dan niet meer doen."

Voor mensen zoals ik is het makkelijk vast te stellen dat wiet de oorzaak was van mijn episode. Als ik door was gegaan met wiet roken was er een grote kans dat het veel erger was geworden en ik een chronische mentale ziekte had gekregen. "Het is net als wanneer veel mensen in je familie diabetes hebben," legt Castle uit. "Dan zou het dom zijn om heel veel suiker te eten."

Uit angst om nog zo'n psychotische episode mee te maken, heb ik sindsdien nooit meer wiet aangeraakt. Maar ik geloof wel dat ik heel veel geluk heb gehad. Ik heb bijvoorbeeld meteen professionele hulp gekregen voor mijn genetische kwetsbaarheden. Andere mensen hebben die luxe niet.

Ik heb ook het geluk dat ik uit een stoïcijnse Britse familie kom. Mijn ouders hebben me daarna nooit gedwongen om nog een keer over het incident te praten.