Mannen worden eerder gereanimeerd door een voorbijganger dan vrouwen

Weer een gevalletje genderongelijkheid waarbij mannen aan het langste eind trekken, deze keer kan het vrouwen hun leven kosten. Op openbare plekken heeft een man namelijk meer kans dan een vrouw om een hartmassage te krijgen. Deze (voorlopige) bevinding werd vorige maand gepresenteerd tijdens de jaarlijkse Scientific Sessions van de Amerikaanse hartstichting (American Heart Association).

Onderzoekers van het centrum voor reanimatiewetenschap aan de geneeskundefaculteit van de universiteit van Pennsylvania onderzochten gegevens van 19.331 mensen die in een openbare ruimte in Amerika of Canada een hartaanval kregen. Daaruit bleek dat op 45 procent van de mannen een hartmassage werd toegepast, terwijl maar 39 procent van de vrouwen hartmassage ontving. Mannen hadden ook twee keer zo veel kans als vrouwen om te overleven nadat een omstander ze een hartmassage had gegeven. Maar zelfs als dit niet gebeurde had een man 23 procent meer kans om te overleven dan een vrouw.

"De voornaamste conclusie is dat we betere en meer effectieve manieren moeten vinden om de bevolking te leren hoe belangrijk het is een voorbijganger te reanimeren. En hoe belangrijk het is dat iedereen bereid is hartmassage en mond-op-mondbeademing toe te passen, ongeacht geslacht, leeftijd of zelfs het gewicht van de persoon die hulp nodig heeft," schrijft Benjamin Albella, een van de hoofdauteurs van het onderzoek, directeur van het centrum voor reanimatiewetenschap en professor spoedeisende geneeskunde aan de universiteit van Pennsylvania.

Spoedeisende hartproblemen komen vaker voor dan je misschien zou denken. In Nederland vindt dertig procent van alle hartstilstanden en hartinfarcten plaats buitenshuis (en niet in het ziekenhuis). Per week krijgen zo'n driehonderd mensen een acute hartstilstand buiten het ziekenhuis. Volgens de Hartstichting overleeft gemiddeld 23 procent en overleven mannen de reanimatie vaker dan vrouwen. Maar, driekwart van de Nederlanders weet nog steeds te weinig over reanimeren om het ook echt te kunnen. Gelukkig is het in Nederland wel iets beter gesteld dan in Amerika: daar wordt in slechts 37 procent van de gevallen gereanimeerd door omstanders, terwijl bij ons driekwart van de omstanders start met reanimeren.

Er zijn veel redenen dat Amerikanen het nalaten. Zo zijn veel mensen onterecht bang om aansprakelijk te zijn als er iets misgaat tijdens de reanimatie, terwijl in alle vijftig staten de 'wet van de barmhartige Samaritaan' geldt. Deze wet biedt immuniteit tegen vervolging aan mensen die 'ter goeder trouw' een hartmassage geven, in de hoop iemands leven te redden.

Audrey Blewer, de hoofdauteur van de studie en assistent-directeur van onderwijsprogramma aan het centrum voor reanimatiewetenschap, zei: "Een van de belangrijkste redenen dat mensen geen hartmassage toepassen is dat ze bang zijn om het slachtoffer te verwonden – wij stellen graag dat íets doen altijd beter is dan nietsdoen. Reanimatie redt levens!"

Maar voor vrouwen geldt nog een barrière voordat zij worden gereanimeerd in spoedeisende situaties. "Bij een reanimatie moet je op de borst drukken en dat kan ervoor zorgen dat mensen gaan twijfelen of ze het wel kunnen toepassen op vrouwen in het openbaar," schrijft Blewer.

Ondanks deze zorgen en overwegingen is reanimeren niet iets dat alleen medische professionals kunnen. Iedereen kan het leren. De Nederlandse Reanimatie Raad adviseert twee simpele stappen wanneer je iemand plotseling in elkaar ziet zakken. Bel eerst het noodnummer (112), en druk dan hard en snel op de borst van het slachtoffer met 100 tot 120 beats per minuut totdat de hulp aankomt. Na dertig keer achtereen midden van de borst drukken beadem je twee keer. Doe dit tot de medische hulpverleners ter plaatse zijn. Als er een AED aanwezig is, kun je hier gebruik van maken in plaats van hartmassage toe te passen.

Blewer wijst erop dat "verder onderzoek nodig is om de gemiddelde voorbijganger te onderzoeken en welke beweegredenen hij of zij heeft om niet te reanimeren. Als we dit begrijpen zou het kunnen helpen in toekomstige voorlichtingscampagnes en bij toekomstige trainingen."

Tonic is de nieuwe site over gezondheid van VICE. Volg ons op Facebook.