Straatvraag: Word je weleens lastiggevallen op straat?

Als je als vrouw in je eentje over straat loopt, voelt het soms alsof er weinig is dat je kan doen tegen eventuele engerds die je naroepen, onsmakelijke dingen tegen je zeggen, of je zelfs achtervolgen en lastigvallen. De kans dat je een keertje wordt lastiggevallen op straat is ook niet gering. In een onderzoek dat de gemeente Amsterdam vorig jaar hield onder duizend vrouwen, gaf 59 procent aan dat ze weleens te maken hadden met straatintimidatie. Onder vrouwen tussen de 15 en 34 jaar was dit zelfs 83 procent.

Om erachter te komen waar en wanneer vrouwen zich onveilig voelen, en hoe ze daarmee omgaan, ging ik in Amsterdam de straat op om een aantal vrouwen te vragen naar hun ervaringen.

VICE: Hoi! Zijn er plekken waar je je onveilig voelt in Amsterdam?
Loren: Ja, bij station Muiderpoort en soms ook bij het Centraal. Als ik in de metro zit, maar ook in buurt daaromheen. En dan vooral als er ongure types staan die iets naar je roepen. Soms sta ik daar in mijn jurkje van de vorige avond en dat voelt dan niet heel prettig.

Waarom niet, precies?
Ik ben lang geleden aangerand in een volle bus in Amsterdam. Niemand greep toen in om te helpen, dat was denk ik het meest traumatische eraan. Uiteindelijk schreeuwde ik tegen die vent dat hij moest oprotten, maar hij wilde niet luisteren. Ik heb hierdoor wel geleerd om beter van me af te bijten. Verder voel ik me wel redelijk veilig, maar reizen met het openbaar vervoer blijft altijd een ding voor mij.

Hoe ben je daar toen mee omgegaan?
Ik heb wel geprobeerd aangifte te doen. Ik was zeventien en deed aangifte bij de verkeerde gemeente. Het werd me aangeraden het in Amsterdam nog een keer te proberen, maar ik heb het erbij laten zitten.

Wat doe je om je veiliger te voelen? Zijn er bepaalde voorzorgsmaatregelen die je treft?
Zelfvertrouwen hebben of het faken. Rechtop gaan staan. En het maakt ook geen drol uit wat je aan hebt. Als mensen dat zeggen dan wil ik ze eigenlijk een klap verkopen.

VICE: Zijn er plekken in Amsterdam waar jij je onveilig voelt?
Mitchella: Op bepaalde plekken in de Bijlmer, bijvoorbeeld in Holendrecht en Ganzenhoef, want daar zijn veel donkere straatjes. Daar staan weleens groepjes mannen naar je te kijken en dingen te roepen. En ze lopen dan achter je aan tot je je telefoonnummer geeft.

Wat doe je dan?
Laatst bleef er iemand in zijn auto achter me aan rijden omdat hij m'n nummer wilde hebben. Toen ik dat niet wilde, stapte hij uit en bleef hij achter me aan lopen. Ik gaf hem expres een verkeerd nummer. Dat doe ik vaker als ik er vanaf wil zijn. Of ik loop door en zeg dat ze moeten stoppen met vragen.

Is er iets dat je doet om je veiliger te voelen?
Nee, eigenlijk niet echt. Ik loop gewoon door. Als dat niet helpt, dan roep ik gewoon terug dat ik geen interesse heb.

VICE: Voel jij je weleens onveilig op straat?
Lisa: Ja, Bos en Lommer is wel een plek waar ik me onveilig kan voelen als ik 's nachts in m'n eentje fiets. Sommige plekken in Oost vind ik ook niet heel prettig.

Waarom is dat?
Er staan vaak groepen jongens die dan even de behoefte voelen om iets naar je te roepen, en veel jongens op scooters die iets roepen als ze langs je rijden. Ook zijn er veel tunneltjes vlak achter elkaar en daar doorheen fietsen is niet fijn.

Blijft het meestal bij naroepen?
Ik ben in Noord weleens in een tunneltje van mijn fiets getrokken door een oudere man. Hij rukte me van mijn fiets en wist – zo leek het – daarna niet echt wat hij met me aan moest, dus toen ben ik heel snel weer op mijn fiets gesprongen en ben ik ervandoor gegaan. En een paar jaar geleden tijdens het kijken van het WK voetbal pakte een man ineens mijn borst vast.

Nou ja! Hoe ga je daarmee om?
Toen ik jong was vond ik het heel erg, en was ik heel angstig in de buurt van groepjes jongens. Nu ga ik er gewoon doorheen. Toch ben ik er altijd in mijn hoofd mee bezig.

Wat doe je om je veiliger te voelen? Zijn er bepaalde voorzorgsmaatregelen die je treft?
Soms fiets ik om. Als ik uit ben geweest, doe ik mijn haren vaak vast op de weg terug naar huis. Omdat ik lang blond haar heb, heb ik soms bijna het gevoel dat ik erom vraag. Als ik een rok aan heb, neem ik weleens een broek mee voor onderweg. En als ik echt bang ben, dan doe ik alsof ik aan het bellen ben.

VICE: Voel jij je weleens onveilig in Amsterdam?
Isabell: Over het algemeen voel ik me best veilig hier, alleen in de buurt van Kraaiennest voel ik me niet altijd op mijn gemak. Er staan daar veel mannen die naar je kijken en naar je roepen.

Ben je weleens het slachtoffer geweest van straatintimidatie?
Ik voel me niet prettig als iemand naar me schreeuwt. Maar soms geven ze complimenten en zeggen ze dat ik er goed uitzie, en dan vind ik het eigenlijk helemaal niet erg dat ze iets roepen.

Hoe ga je met vervelende opmerkingen om?
Ik loop gewoon door, en als iemand echt tegen me blijft praten dan zeg ik gewoon dat ik er geen zin in heb.

Wat doe je om je veiliger te voelen?
Gewoon doorlopen, en me blijven focussen op waar ik naartoe wil.

VICE: Zijn er plekken in Amsterdam waar je je onveilig voelt?
Rosa: Over het algemeen voel ik me best veilig, maar Bos en Lommer is wel een plek waar ik het liefst zo snel mogelijk doorheen fiets.

Waarom?
Er rijden hier veel jongens op scooters die altijd de behoefte voelen iets naar je te roepen. Vooral na het uitgaan is het erg. Ik ben weleens gefilmd vanaf een scooter en ik ben een keer gevolgd. Toen ben ik heel erg omgefietst, omdat ik niet durfde te laten zien waar ik woon.

Ben je verder weleens het slachtoffer geworden van straatintimidatie?
Dat vind ik een lastige vraag, want wat is precies intimidatie? Ik ben ontelbare keren nagefloten, maar ik voelde me alleen echt rot toen ik achtervolgd en gefilmd werd. Ik ben ook weleens beroofd tijdens het uitgaan op een erg nare manier. Vier mannen omringden en betastten me, en daarna stalen ze mijn telefoon.

Hoe ga je met zoiets om?
Elke keer als ik op de fiets een scooter hoorde naderen, kromp ik ineen van angst. Tegenwoordig heb ik daar minder last van, ik weet nu dat het meestal alleen blijft bij roepen en dat ze uiteindelijk niks doen.

Is er iets wat je doet om je veiliger te voelen?
Toen ik hier net woonde had ik altijd een regenjas bij me. Die deed ik 's avonds als ik naar huis ging altijd aan. Heel onflatteus, maar met de capuchon op zag je niet dat ik een jong, blond meisje was. Ik let er nog steeds wel op dat ik mijn haren vast doe, en soms doe ik ook alsof ik aan het bellen ben.

VICE: Zijn er plekken in Amsterdam waar je je onveilig voelt?
Sophie: Nee, ik voel me eigenlijk nergens onveilig. Ik ben in Amsterdam opgegroeid en ik heb nog nooit iets naars meegemaakt. Het ergste dat me ooit is overkomen is dat iemand iets riep, ik niet reageerde, en dat ze dan iets onaardigs riepen. Als ik s' nachts in mijn eentje over straat fiets en een groep jongens zie staan, dan fiets ik er wel liever even omheen. Maar ik voel me toch niet snel echt bedreigd.

Wat doe je als iemand wel iets naar je roept?
Ik leef gewoon mijn leven, en als mensen iets roepen negeer ik het gewoon. Met oordopjes in doe ik ook weleens alsof ik ze niet hoor.

Zijn er nog bepaalde dingen die je doet om je veiliger te voelen?
Ik doe weleens alsof ik aan het bellen ben, maar dat doe ik ook als ik mensen tegenkom bij wie ik even geen zin heb om sociaal te doen.

VICE: Voel je je weleens onveilig in de stad?
Julia: Nee, ik voel me eigenlijk overal wel veilig.

Echt overal?
Gek genoeg zijn de mensen op plekken waarvan ik vooraf dacht dat het weleens onveilig zou kunnen zijn altijd heel aardig. Laatst fietste ik bijvoorbeeld door Nieuw-West, en hielp een man mij met het maken van mijn fiets.

Ben je weleens het slachtoffer geworden van straatintimidatie?
Ja, dat wel. Ik voel me dan wel veilig in Amsterdam, maar toch word ik regelmatig nageroepen of nagefloten. Dit kan weleens agressief aanvoelen, maar dan bedenk ik me dat het gewoon mannen zijn die aandacht willen. Vaak zijn het mannen die staren of dingen roepen die gewoon echt niet kunnen.

Hoe ga je daarmee om?
Ik voel me veilig genoeg om gewoon te zeggen dat ze moeten oprotten. Maar het ligt wel een beetje aan de situatie.

Wat doe je om je veiliger te voelen?
Het ligt er ook heel erg aan wat ik aan heb. Ik voelde vandaag al aankomen dat ik in een rokje meer naar mijn hoofd zou krijgen dan anders met een broek aan. Maar dat maakt me niet uit. Ik laat het gewoon gebeuren en heb er niet echt last van.

VICE: Zijn er plekken in Amsterdam waar je je onveilig voelt?
Genevieve: Nee, ik voel me eigenlijk altijd wel veilig. Ik loop best vaak alleen naar huis en heb nooit ergens last van. Ik let wel op waar ik naartoe moet, en kijk uit dat ik niet de aandacht trek van de mannen die dan ook op straat zijn.

Ben je weleens het slachtoffer geweest van straatintimidatie?
Er gaan hier in de buurt weleens mannen naast me lopen, die dan zeggen dat ze me willen leren kennen of dat ze mijn nummer willen. Ik zeg dan gewoon dat ik er geen behoefte aan heb en loop door. Ik ben heel goed in het negeren van mensen, en als het echt te ver gaat dan vraag ik wel of ze willen stoppen.

Is er iets anders dat je doet om je veiliger te voelen?
Nee, het negeren werkt vaak wel goed. Als ze geen aandacht krijgen, dan proberen ze het bij de volgende die langsloopt.

Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met de Gemeente Amsterdam.