Waarom zijn niet alle bussen in de wereld zo fantastisch als in Nairobi?

Elke twee weken schrijft schrijver/kunstenaar Jan Hoek over kunst. Deze week geeft hij een overzicht van de coolste bussen die hij in Nairobi heeft gespot en die allemaal een soort kunstwerken op wielen zijn.

Vergeet op safari gaan, Masai-dorpjes bezoeken of vrijwilligerswerk doen in de sloppenwijken – de enige echt goede reden om naar Kenia te gaan is om daar matatu's te spotten. De rijk gedecoreerde busjes zorgen ervoor dat het openbare wegennetwerk van Nairobi eruitziet als één groot rondrijdend museum.

Een matatu is een (mini)bus, en de eigenaren van die bussen doen allemaal hun best om de coolste bus van de stad te hebben. Vooral jongeren in Nairobi zijn bereid om uren langer te wachten totdat precies die bus langskomt die hun goedkeuring weg kan dragen. Sommige bussen worden voor meer dan twintigduizend euro verbouwd, totdat ze eruit zien als een soort ruimteschepen. Binnen in de bus is er vaak wifi en soms zelfs een PlayStation bij elke zitplek.

De vraag die de titel van dit stuk aandraagt vind ik persoonlijk dan ook een van de belangrijkste vraagstukken van deze tijd en ik vind het echt een grootse schande dat geen enkele politieke partij dit op zijn politieke agenda heeft gezet. Bij dezen wil ik vooral de minister van Verkeer oproepen om er eens goed over na te gaan denken hoe we dit ook in Nederland kunnen bereiken.

Hieronder vind je een aantal van mijn persoonlijke lievelingsbussen, die ik allemaal op één dag tegenkwam terwijl ik door de stad liep. Het is trouwens niet bijster origineel om als toerist in Nairobi onder de indruk te zijn van de beschilderde matatu's, en ik ben ook zeker niet de eerste die dat probeert vast te leggen. Zo kun je de laatste ontwikkelingen op matatu-gebied op de voet volgen via de website Matatu Journal, die gerund wordt door de Keniaanse Brian Wanyama. En de makers van de Netflix-serie Sense 8 hebben de beschilderde busjes zelfs een belangrijke hoofdrol gegeven in hun serie.

Tijdens het fotograferen van de busjes merkte ik trouwens hoe trots hun eigenaren op hun bussen zijn. Normaal gesproken, als ik bijvoorbeeld mensen op straat probeer te fotograferen, is de reactie meestal iets van: 'HEEEEEE, waarom neem je een foto van mij? Ga je nu mijn hoofd op een lelijk pornolichaam photoshoppen en dat op internet zetten? Ik ga nu de politie bellen!' Maar hierbij kwamen de eigenaren juist mijn kant op rennen om me naar hun bus te trekken, om er zeker van te zijn dat die niet aan mijn aandacht zou ontsnappen.

Goed, hieronder dus mijn lievelingsbussen van de dag.

Het doet me deugd dat ze in Nairobi vinden dat een stoeremannenbus met een thema als basketbal (ik heb ook stoere bussen gezien met het thema 'gangster') gewoon in knalroze zijn waardigheid kan behouden.

Veel bussen hebben een celebrity als thema. Op deze bus zie je bijvoorbeeld hoe ze vier verschillende Micheal Jacksons, die gezamenlijk het evolutieproces van zijn neus weergeven, op de bus hebben geschilderd.

Ook zijn er roze bussen die wel meer over vrouwen gaan, maar (gelukkig) niet op een stereotype manier. Hier zie je bijvoorbeeld een afbeelding van een vrij stoer ogende vrouw die met haar getatoeëerde vingers haar tanden poetst. Ook was ik erg gecharmeerd van de roze helm die op de bus is gemonteerd, en van de poëtische tekst 'Juiced to flow' op de voorkant van de bus.

Het leuke aan deze bus is dat Wiz Khalifa hier is afgebeeld met zijn gezicht in een continue 'OMG! Wat ik nu toch voor iets bizars aanschouw?????'-stand, terwijl hij door de straten van de stad rijdt.

Behalve celebrities als Drake en Rihanna heeft ook Einstein gewoon zijn eigen bus.

Als je al dacht dat er met Einstein een toch wel enigszins verouderde ster op de bus is geschilderd, maak dan je borst maar nat voor deze bus.

De Desert Storm-bus lijkt al rijdend de hele dag zijn geweer te richten op nietsvermoedende voorbijgangers, zoals op deze foto duidelijk te zien is bij de vrouw met rode tas.

En die tip is om je bij de keuze van je kapsel ook eens door een panter te laten inspireren.

Deze bus is heel erg fan van een Aziatisch leger dat ik niet helemaal kan thuis brengen. Wat ook zou kunnen – indien hij er zelf geen fan van is – is dat hij hoopt dat dit mysterieuze leger in ieder geval zijn bus vol zal laten stromen.

Met daarop een nog nooit eerder vertoonde ROZE Turtle!!!

Naast de sexy dame met konijnenoren zijn er ook random foto's van knappe vrouwen op de bus geplakt.

Deze bus is een ode aan een ander indrukwekkend vervoersmiddel, waarvan ik er ook wel meer door de straten van zou willen zien rijden.

Wij hebben natuurlijk ook een bepaald vervoersmiddel dat bekend staat als Jaguar (en die auto hebben ze ook gewoon in Kenia), maar ik vind deze bus toch net een stukje indrukwekkender.

Uit matatu's hangen trouwens bijna altijd dit soort mannen, die vanuit die positie proberen om zoveel mogelijk mensen naar binnen te schreeuwen. Door dit design lijken ze tegelijkertijd uit de Mad Max-auto te komen.

Een prachtige welkomstbeschildering voor een ieder die met deze bus wil reizen.

Wat God precies deed is mij niet helemaal duidelijk. Ik denk het scheppen van sensuele meisjes die aan lollies likken. Bedankt daarvoor, God!

Glitters en uitgerangeerde rappers zijn altijd een goede combinatie

Ook geld is een veel voorkomend thema in de matatu-wereld.

In deze bus wordt trouwens enkel reggaeton gedraaid, geheel in thema met het uiterlijk.

In Team Jezus zitten Jezus en een leeuw die aan een roze oppervlakte likt.

Door deze schildering krijg ik onbewust ook veel zin om dingen te wassen met Robijn Intensief.

Een persoonlijke favoriet.

De mannen van deze bus werden als enige trouwens een beetje Furious toen ze zagen dat ik een foto nam, en wilden toen dat ik daar heel Fast geld voor zou betalen. Maar goed, als je zo'n toffe bus hebt gemaakt vind ik het ook niet per se nodig om heel aardig te zijn, omdat je dan toch al een goed mens bent.

Oké, deze bus heb ik nog niet in het echt gezien, maar in de straten van Nairobi gonst het dat hij eraan zit te komen. Hij schijnt twee enorme hoorns te hebben, en koplampen die rood opgloeien als de ogen van Satan. En als de deuren opengaan schijnt er rook naar buiten te komen, alsof je de poorten van de hel kunt betreden. Ik weet niet wat er waar is van de geruchten, en ook niet hoe goed deze bus het gaat doen in een land waar de meeste voertuigen juist een 'This car is protected by the blood of Jesus Christ'-sticker dragen, maar alleen al het idee maakt deze bus mijn lievelingsbus aller tijden.

Sinds ik over deze bus hoorde heb ik de hele tijd het nieuwe liedje van de Vengaboys in mijn hoofd:

'The Satan-bus is coming
And everybody's jumping
New York to San Fransisco
An intercity disco….. '