We spraken twee promotors die de clubscene van Madrid in leven houden

Toen ik een aantal weken geleden door de historische buurten van hartje Madrid liep, viel me het verschil op tussen de prachtig oude architectuur en de moderne jongerencultuur. Tieners gehuld in Bruno Mars-outfits wandelden door de pittoreske kiezelsteenstraatjes terwijl ze Young Thug door een draagbare speaker pompten. Een jongen in een Justin Bieber-trui zoende een meisje onder het toezicht van een bronzen beeld van een generaal op een paard. Skaters grindden van een rails in een eeuwenoude tuin. Ondanks alle problemen van Spanje – de werkloosheid hangt ergens rond de twintig procent – bruist het van het leven in de stad. Niet alleen op straat, maar ook op de dansvloer.

Madrid is niet bepaald de eerste plek waar je aan denkt als we het hebben over hedendaagse dancemuziek. De stad heeft haar reputatie meer te danken aan salsa en flamenco, en niet per se aan de grensverleggende clubnachten die het biedt. Toch krijgt Madrid de laatste tijd wat meer aandacht dankzij de events en panels die Boiler Room in samenwerking met whiskymerk Ballantine's opzet. Ik dook het vliegtuig in (dat, voor de duidelijkheid, werd gesponsord door Boiler Room en Ballantine's) om deze events bij te wonen.

De eerste dag bezocht ik een panel genaamd A Lens on Spain's Underground Scene, waarin diverse figuren uit het Spaanse nachtleven aan het woord kwamen, zoals technolegende DJ Fra en lokale promotor Olivia Morena . Noelia Rodriguez, bekend van de evenementen Delicalisten, leidde het gesprek. Tijdens het panel werd er gepraat over de lokale scene, maar ook genres als footwork, trap, house en techno kwamen aan bod. Mijn honger naar informatie was na afloop niet voldoende gestild, dus ik besloot wat te gaan drinken met Morena en Rodriguez om te babbelen over de dancescene van de Spaanse hoofdstad. "Ik denk dat het nachtleven van Madrid levendiger is dan dat van Barcelona," zegt Rodriguez, nadat ik vertel dat ik het idee heb dat de Spaanse hoofdstad wordt overschaduwd door de thuishaven van onder meer Sonár, Primavera Sound Festival en Razzmatazz. "Er zijn misschien niet evenveel nachtclubs, maar er zijn in Madrid wel veel meer mensen die naar de club gaan."

Lens on Spanish Nightlife

"Het ding is dat Barcelona internationaal een grotere naam heeft," voegt Morena toe, wat niet zo gek is met alle grote festivals die daar plaatsvinden. "Barcelona is dé plek voor skaters, maar in Madrid werd een skateplein onlangs nog gesloopt. Barcelona maakt het makkelijk om dingen te organiseren. In Madrid is dat anders. De autoriteiten hebben het niet zo met de toeristen die afkomen op de jeugdcultuur. Het wordt feestjes heel lastig gemaakt om te overleven. Nieuwe clubs kunnen haast niet openen, want alles zit hier dicht op elkaar. Je zorgt altijd wel bij iemand voor overlast."

Door deze problemen wordt kunnen clubeigenaren geen risico's nemen met boekingen. Ze werken min of meer plichtmatig met het volgende verdienmodel: er is een klein percentage van de kaartverkoop aan de deur voor promotors, maar "dat percentage wordt lager als er niet veel mensen komen." Dat betekent dus dat ze veel veiliger zitten als ze succesvolle namen boeken. Toch weerhoudt dat Morena er niet van om getalenteerde, kleinere artiesten te programmeren op het feestje Blank, een showcase van underground dance met boekingen als Galcher Lustwerk en Abdulla Rashim.

Spaanse clubcultuur is niet iets van de laatste jaren. Toen de dictator Francisco Franco 36 jaar lang regeerde, hield hij een stevige rem op creativiteit en het uiten daarvan. Gelukkig ontstond er na zijn dood in 1975 een wervelende nieuwe dancecultuur in de Spaanse hoofdstad. "Madrid bloeide helemaal op," vertelt Morena. "Dit kwam doordat mensen opeens vrijheid kregen." De stad ontplofte en had plotseling heel veel feestjes, drugsgebruik en nieuwe bezieling van de jeugdcultuur. "Dat was authentiek," vult Rodriguez aan.

De scene is vandaag de dag niet meer zo levendig als toen en het is vooral een handjevol toffe mensen dat zich afzet tegen de commerciële clubcultuur. Deze vooruitstrevende promotors krijgen met dezelfde problemen te maken als organisatoren in elke andere grote stad: bureaucratie, eindeloze regeltjes, toffe plekken die moeten sluiten en clubeigenaren die geen risico's durven te nemen. Hoe de regering handelde nadat er drie mensen stierven door verdrukking in de overvolle Madrid Arena tijdens een show van Steve Aoki, laat zien dat de autoriteiten niet bepaald blij zijn met de clubcultuur. In plaats van het aanscherpen van veiligheidsmaatregelen of strenger toezicht houden op bezoekersaantallen, besloot de regering clubs te sluiten. "Veel clubs in Madrid verdwenen en andere locaties mochten minder mensen toelaten," herinnert Rodriguez zich van de toen genomen maatregelen.

Ondanks deze obstakels zijn zowel Rodriguez als Morena positief over de toekomst van de scene. Zo is de aantreding van de linkse Manuela Carmana als burgemeester in 2015 een stap in de goede richting. "Door haar zijn er dingen veranderd," vertelt Rodriguez. Morena is het daarmee eens. Zij mocht helpen met de programmering van Veranos de la Villa; een door de stad gesponsorde reeks evenementen in een museum. Voorgaande jaren mochten boekingen alleen klassieke acts zijn, "het soort muziek dat alleen conservatieven leuk vinden", maar nu kon ze bijvoorbeeld Tim Hecker neerzetten op kosten van de stad. "Dit had ik me niet durven voorstellen voordat burgemeester Carmana er was," zegt ze.

De nacht na ons interview ging ik naar een club genaamd Shoko om het feestje 100% Psych te bezoeken, dat Morena mede-organiseert. De boekingen hiervan bestaan onder meer uit trippy muzikanten als Nathan Fake, maar deze avond speelde postmetal-groep Russian Circles. Toen ik er aankwam rond een uur of negen was de zaal afgeladen met mensen van alle leeftijden, die massaal dansten op de spacende set van de band. Deze show liet me zien hoe bruisend de stad en haar inwoners zijn, ondanks alle belemmeringen. De meeste Shoko-bezoekers zagen er niet uit als metalheads, maar als muziekliefhebbers die de schoonheid zien in een feest dat zowel avontuurlijke dj's als experimentele rockbands programmeert. Ondanks de rompslomp van de bureaucratie, waarvan Morena en Rodriguez vinden dat die de scene beïnvloedt, zag deze nacht er vooral uit als een teken van leven.