FYI.

This story is over 5 years old.

nieuws

De staat verspilde wat belastinggeld aan me door me een dag in de gevangenis te stoppen

Ik kreeg er gratis peuken en kwam erachter dat Discovery Channel ontzettend slecht is geworden.

Hier zie je hoe ik word ingerekend.

Voor onze nieuwe documentaire Kraken anno 2014: de staat wint altijd leek het me een goed idee om de ontruiming van kraakpand De Valreep te filmen. Ik wilde zien of de indianenverhalen over krakers die boobytraps zetten en agenten die erop los slaan echt waar zijn.

De ME breekt door de muur van de gang waar ik aan het filmen ben. Ik haal snel de geheugenkaart uit mijn camera en verstop hem tussen mijn spullen. Vlak nadat ik met een nieuwe geheugenkaart weer op 'record' heb gedrukt, word ik aangehouden. Mijn camera wordt ingenomen en ik word overgedragen aan het arrestatieteam, waarna ik handboeien om krijg.

Advertentie

Buiten moedigt een joelende menigte me aan, denkend dat ik ook voor de kraakzaak strijd. Mijn handboeien worden afgedaan en mijn tas gecontroleerd, maar de enige buit blijkt een lekkende Albert Heijn-salade en wat elektronica.

Ik mag even naar een collega buiten de poort roepen dat ze mijn vriendin moet bellen. Daarna vertrekken we per busje naar cellencomplex Zuid-Oost in Amsterdam. De radio speelt Mooie dag van Jayh, wat het zeker was tot dat gedrocht van een lied voorbij kwam.

Bij het cellencomplex staan twee agenten en een bak plastic handschoenen me op te wachten. Godzijdank mag ik mijn kleren aanhouden, maar ik moet mijn veters inleveren of mijn schoenen voor blauwe slofjes omruilen.

Dan mijn cel. Aanwezig: plastic matras, plastic kussen, wc, gootsteen, tafeltje, synthetische dekens, stoeltje, tv, bedieningspaneel en een vriendelijke agent die het me allemaal even uitlegt. Ik heb nauwelijks geslapen dus ik plof neer op het oncomfortabele matras met het zo mogelijk nog kuttere kussen.

Een uur later word ik opgehaald voor verhoor. Tegenover me zit een vrouw die de tweelingzus van politiewoordvoerder Ellie Lust zou kunnen zijn, en naast haar een jongen met een nogal intimiderend kruis om zijn nek.

Ik leg uit dat ik journalist ben. We kletsen wat, maar echt goede vragen stellen ze niet. Ze willen het liefst dat ik gewoon schuld beken. We sluiten af met koetjes en kalfjes over New York en het logo van de politie. (Een wetboek met een symbolische waakvlam erboven, blijkt).

Advertentie

En hup, terug naar mijn cel.

De stijl van mijn cel zou ik typeren als luxueus spartaans. Een verschrikkelijk nare hotelkamer, of de comfortabelste cel sinds Shawshank Redemption. Er zijn versierseltjes van baksteen, het ijzer glimt en er zijn zowaar videogames. Met het bedieningspaneel kan ik dus niet alleen de plee doorspoelen, de kraan bedienen of de temperatuur verhogen, maar ook Tetris, Arkanoid en Bubble Bobble spelen. Nadat ik mijn persoonlijke highscore verbeterd heb, lees ik op een teletekstkanaal in drie talen wat mijn rechten zijn. Een informatiedienst van de politie lijkt me niet de ideale bron daarvoor, maar ik ben allang blij dat ik niet gepakt ben voor drugssmokkel op de Filippijnen.

De televisie heeft verder alleen Discovery Channel in de aanbieding. Erg nobel, een beetje bildung tijdens het brommen. Maar al snel blijkt dat Discovery Channel de daadwerkelijke marteling is en ik krijg bijna spijt dat ik mijn veters heb ingeleverd. Na vier keer How it's made blijkt het antwoord steeds weer dat je ergens een mal van maakt en die volgooit met plastic, en dan is het product dus made.

Tijd om te luchten. Tot overmaat van ramp ben ik net gestopt met roken, want het blijkt dat gevangenissen in Amsterdam – en naar ik verneem alléén in Amsterdam – elke arrestant gratis twee peuken geven. Een man in uniform komt op me af. Hij kijkt alsof hij me het leven zuur gaat maken, en aldus geschiedt. Hij vertelt me dat ze me in voorlopige hechtenis houden en dat het drie dagen gaat duren.

Advertentie

Vanaf dat moment zie ik in dat opgepakt worden weinig te maken heeft met recht en onrecht, maar van alles met bureaucratie, scenariomodellen, risicoanalyses en simpele incompetentie. Veel verder dan arrestantje pesten en binnen de lijntjes kleuren lijkt het niet te gaan. Ik mag mijn advocaat spreken, zegt een agent. Ik wist niet eens dat ik er een had.

Tip: Als je weet dat je gearresteerd kan worden, schrijf dan het nummer van een advocaat op je arm. In Nederland mag je namelijk alleen je advocaat altijd bellen, zelfs via een intercomsysteem vanuit je cel. Als je alleen het nummer van je ouders of de wiettaxi uit je hoofd weet, kom je niks verder. Als je er geen hebt, wordt er een voor je aangesteld.

Mijn advocaat blijkt de eerste die me echt wil helpen, maar terug in mijn cel word ik bang dat deze grap nog best lang kan gaan duren. Terwijl ik belastinggeld verslind, haal ik een hoge score in Arkanoid. Macaroni komt en gaat. Bij zonsondergang klim ik op de plee om via het dunne raampje genieten van de hete bol waar we met z'n allen omheen draaien.

Om half twaalf 's avonds komt een gast via een luikje vertellen dat hij de avondrondes maakt en me die nacht een paar keer komt checken. Wonderlijk, want tien minuten later zegt zijn collega dat ik eruit mag. De zogenaamde nachtcipier blijkt gewoon te hebben lopen kutten. Ik bestudeer hem even, en denk aan de verhalen over losers die bij de politie gaan omdat ze kicken op macht. Hij vraagt me of krakers kraken zodat ze lekker kunnen blowen in een gratis pand. Net als ik over zinloze karikaturen wil beginnen, ontdek ik dat mijn camera met daarin de nieuwe geheugenkaart niet meer bij mijn spullen zit. In beslag genomen, in het kader van het onderzoek.

Nu, vier weken later, is het Openbaar Ministerie nog steeds bezig. Want het is blijkbaar broodnodig om een langdurig en diepgravend onderzoek te doen naar wie Thijs Roes is en wat VICE is. En die dertig seconden beeldmateriaal die op de tweede geheugenkaart staan, zijn daarvoor dus cruciaal. Niemand doet moeilijk over de drie uur aan materiaal waarmee ik doodleuk het cellencomplex uitloop. Buiten wachten de krakers me juichend op.

Onderweg naar huis overpeins ik mijn zonden en het geld dat het allemaal gekost heeft. Ik ben blij dat Nederland zo ontzettend geciviliseerd is en dat we buitengewoon menselijk omgaan met arrestanten. Laten we dat koesteren. Maar met mijn veertien uur cel is niemand iets opgeschoten. Een andere optie was geweest om mijn naam te noteren en me gewoon te laten gaan. Maar in plaats daarvan vervulde ik een rol in een plichtmatig toneelstuk dat zich afspeelde in de diepste krochten van de bureaucratie.

Mocht je hem nog niet hebben gezien, dit is de video: