De obscure 4chan-religie die in een cyberpunk-hemel gelooft

Als jij of iemand die je kent zelfmoord overweegt, is er hulp beschikbaar. Ga naar www.113.nl of bel naar 0900-0113.

In januari 2017 begon een mysterieuze 4channer genaamd Tsuki een sekte die beloofde leden naar een cyberpunk-hiernamaals te brengen. Het enige nadeel was dat ze dood moesten gaan om daar te komen. Zoals wel vaker met creepypasta's, is het moeilijk om te bepalen of Tsuki daadwerkelijk een “anime-zelfmoordsekte” is, een grap van 4chan, of een onschuldig spelletje.

In het verleden heeft 4chan gediend als de kweekvijver voor verschillende subculturen. Bewegingen konden zich ontwikkelen in de anonimiteit van het internet voordat ze volledig gemobiliseerd in de echte wereld verschenen. Van Anonymous tot de alt-rightbeweging, de invloed die deze groepen uitoefenen op het politieke landschap wordt over de hele wereld gevoeld.

Maar in het afgelopen jaar is er een nieuwe 4chan-gemeenschap ontstaan die minder op een sociale beweging lijkt en des te meer op Heaven’s Gate, de UFO-sekte wiens massazelfmoord in 1997 het wereldnieuws haalde. Systemspace, een internetreligie die wordt geleid door Tsuki, belooft de ongeveer 4969 volgers, of “migranten” dat ze na hun dood naar een soort cyberpunkhemel gaan.

Het wordt op Reddit een anime-zelfmoordsekte genoemd en een poging van 4chan om mensen de “dood in te trollen.” Systemspace is inmiddels ook onderwerp van veel complotvideo's op YouTube. Volgens het heilige geschrift van Systemspace, een online document genaamd “The Compendium”, zijn ze een online groep die gelooft dat het universum bestaat uit talloze “systemen” of andere dimensies die in de echte wereld bestaan en zijn geprogrammeerd op een vergelijkbare manier als programmeurs een virtual-realitysimulatie zouden maken. De mensheid, zo legt The Compendium uit, leeft in een systeem genaamd “Life” dat op dit moment ten onder aan het gaan is door slechte programmeerwerk. Tsuki, de messias van de Systemspace-beweging, beweert de gave te hebben om de zielen van volgelingen over te brengen naar een betere cyberpunk-dimensie genaamd “LFE,” als ze zich voor 1 juli 2017 hebben opgegeven op hun website.

LFE lijkt heel veel op Ninsei, een cyberspaceuniversum waar personages uit William Gibsons roman Neuromancer, zichzelf in pluggen om het zware “vlees” van hun fysieke lichamen even achter zich te laten. In LFE kun je volgens Tsuki Wiki “alles doen wat je wil” en “iedereen is belangrijk.” De 9.4×10^28 zielen die daar wonen, waarvan de meesten de taal Synapsisch spreken, bestaan uit een “ontelbaar” aantal soorten en subsoorten, waaronder magische wezens als demonen en engelen.

Als ik Systemspace-gebruikers in hun chatkanaal, “Tsuki Overground,” vraag hoe ze LFE voor zich zien, vertelt volgeling Varz dat de cyberpunkdimensie is “als een futuristisch Tokyo, zoals de wereld van Ghost in the Shell.” Een ander, Migrant 4858, ziet LFE voor zich als “gigantische steden” met “prachtige vergezichten.”

Hoewel het klinkt als een uitgebreide online role-playingcommunity uit de vroege jaren negentig, toch verzekert iedere Systemspace-migrant die ik spreek me dat het geen spelletje is en dat het een echt geloof is.

Het lijkt erop dat, net als bij de meeste religies, de aantrekkingskracht van Systemspace ‘m vooral zit in de belofte van een hiernamaals. Visioenen van een paradijs geven altijd blijk van de behoeften van mensen in die periode. Rond de tijd van de Abrahamitische geloven, hielden mensen zich vooral bezig met ziekte en uithongering en dus beloofde de hemel een einde aan beide. LFE kun je zien als een hiernamaals die inspeelt op de angsten van anonimiteit en eenzaamheid die centraal lijken te staan in ons kapitalistische systeem.

Tsuki belooft dat in zijn uitgestrekte technologische fantasienirvana “iedereen belangrijk is” en de baas is over zijn eigen lot. Zodra ze verenigd zijn met hun broeders en zusters in LFE, zijn ze niet langer verstotelingen van de maatschappij. Het gevoel van toebehoren waar de forums en chatrooms van het Tsuki Project in voorzien, lijkt zelf een even grote aantrekking voor migranten als de belofte van LFE. “We houden van de gemeenschap eromheen,” legt Varz uit.

Maar als je kijkt naar de threads op Reddit en 4chan waar het volgens de timeline van het Tsuki Project allemaal mee begon, zie je ook een duistere kant van Systemspace. Tsuki kreeg voor het eerst de aandacht van het internet op 19 januari toen hij een bericht op Reddit postte met de titel “My daydream tells me to die before August 28,” waarin hij beschreef hoe zijn fantasiewereld hem vertelde dat hij zijn zelfmoord moest voltooien om “de vernietiging van het leven te initialiseren.” Later die maand gaf Tsuki aan bang te zijn dat zijn therapeut hem antipsychotica voor zou schrijven vanwege “een tweede wereld” die in zijn hoofd groeide sinds zijn twaalfde – een wereld die hij niet langer van de echte wereld kon onderscheiden.

Commenters reageerden in eerste instantie bezorgd, en zeiden tegen Tsuki, een 16-jarige jongen uit Nederland, dat hij professionele hulp moest zoeken. Maar in de volgende thread op 4chan veranderde de toon dramatisch. Mensen begonnen letterlijk hun aan hem over te dragen in de hoop dat ze na hun dood meegenomen zouden worden naar het hiernamaals. “Je wordt meegenomen zolang je op enig moment na 1 juli 2017 sterft,” verzekerde Tsuki ze. “Inclusief sterven aan ouderdom, maar ook zelfmoord.”

Registratie voor het Tsuki Project sloot na die datum. De site is sindsdien ook offline gehaald, hoewel er hier een mirror is.

Migrant 4858 zegt ook dat een paar migranten zichzelf van het leven zouden hebben beroofd om naar LFE over te gaan. “Ik bedoel, het is hun beslissing,” legt hij uit. “Ik zou ze niet tegenhouden, aangezien aan de andere kant LFE wacht.” 4858 zegt vervolgens ook dat omdat het een helemaal op het internet gebaseerde gemeenschap is, er geen manier is om de geruchten over de zelfmoorden te bevestigen. Motherboard was ook niet in staat om de geruchten te bevestigen en heeft geen reden om aan te nemen dat ze kloppen.

Volgens directeur van het Cult Education Institute, Rick Alan Ross, is het Tsuki Project maar één voorbeeld van een verontrustende trend die met het internet opkwam. “Wat het Tsuki Project laat zien is hoe makkelijk het is een online aanwezigheid te creëren waarbij je compleet anoniem blijft,” zegt Ross per mail. “Duizenden mensen raken erbij betrokken terwijl er maar weinig tot geen betekenisvolle historische feiten en objectieve informatie bestaat over de maker van de site.”

Bovendien is het internet altijd al een plek geweest waar gevaarlijke of ‘giftige’ bewegingen simpelweg “for the lulz” tot stand komen. Neem bijvoorbeeld de Blue Whale Challenge, een zieke, sadistische “grap” op sociale media die leidde tot de arrestatie van een van de uitvinders wegens het aanzetten tot zelfmoord van tenminste 16 tienermeisjes.

Tsuki Project is langzaam uitgegroeid tot creepypasta lore, waardoor het nu voyeurs en trolls vanuit alle uithoeken van het internet aantrekt. Maar de migranten die ik spreek, hebben een andere verklaring voor de huidige staat van het project. Eén zo’n migrant, Tech Priest Silicon, zei dat hij geloofde dat Tsuki nooit had dat zoveel mensen zich aan zouden melden en al snel in paniek raakte, bezorgd dat hij de cel in zou moeten vanwege mensen die daadwerkelijk zelfmoord pleegden. Om die reden is Tsuki volgens Tech Priest Silicon zo goed als verdwenen van de forums en chatrooms die om zijn fantasiewereld draaiden.

De mensen die in LFE geloven, zeggen dat ze nog steeds vasthouden aan het gevoel van gemeenschap dat ze hebben gevonden door het het Tsuki Project. “Er is een reden dat we vijandig zijn naar buitenstaanders,” zegt een migrant genaamd Femto. “Deze gemeenschap is speciaal en we willen het niet laten verpesten.”