Kardinale fouten die je moet voorkomen als je je baan wilt houden

Je hebt je scriptie ingeleverd, een aantal loeizware loopjongen-stages “die je echt verder gaan brengen” achter de kiezen, je karige werkervaring met wat gebluf in je cv en motivatiebrief geknald en je zenuwen ingeslikt tijdens je sollicitatiegesprek, maar daar is-ie dan hoor: je hebt een baan! (Of misschien heeft je suikeroom gewoon zijn golfmaatje gebeld, waardoor jij de volgende dag een contract onder je neus kreeg). Hoe je het ook bereikt hebt, je bent eindelijk een arbeider.

Maar hoe hou je dat vast, zo’n baan?

Er zijn natuurlijk dingen die je moet veranderen als je van een afgezonderd studentenzoldertje naar een kantoor vol carrièretijgers gaat. Je bent namelijk voor het eerst een legitieme deelnemer aan “de werkende wereld.” Veel aspecten van het werkleven zijn vanzelfsprekend: kom opdagen, kom op tijd, schreeuw niet naar je collega’s, zit niet de hele dag te scrollen op social media (tenzij dat je werk is), steel niet meer dan een paar post-its of één vork (bestek is populair onder kantoordieven), en als je te maken hebt met klanten moet je misschien de woorden “Fuck off” maar uit je vocabulaire schrappen. En lieg niet tegen je baas, tenzij je bezig bent een vakbond op touw te zetten of zo.

Er zijn ook een aantal minder duidelijke fouten die werknemers maken waardoor ze ontslagen worden, zoals een slechte houding hebben. “Als je gezien wordt als overdreven negatief of vijandig, zul je bekend komen te staan als het ondraaglijke blok aan de benen van je collega’s,” zegt Mike Kerr, auteur van het boek Inspiring Workplaces – Creating the Kind of Workplace Where Everyone Wants to Work.

Hier zijn drie andere, wat subtielere skills die je moet beheersen als je dat loonstrookje wil behouden.

Niet meedoen aan die irritante kantoorcultuur is de makkelijkste weg naar je ontslagbrief. “Vaak draait het er [bij een startersbaan] om of je binnen de groep past,” zegt Ryan Kahn, oprichter van loopbaanadviesbureau The Hired Group. “Iedereen zou de baan namelijk kunnen doen, als ze alleen om een paar jaar werkervaring vragen.”

Altijd chagrijnig zijn en je mond niet opentrekken tijdens vergaderingen zijn bekende valkuilen, maar sommige elementen van de kantoorcultuur kunnen zeer tricky zijn. Moetje mee gaan vrijmiborrelen na werk? Mag je precies om klokslag vijf uur naar huis? Moet je aanwezig zijn bij teamuitjes, zoals een sushiworkshop of disco-midgetgolfen in Oud-Beijerland, als die op zondag zijn?

Idealiter zou je dit allemaal al weten voordat je de baan accepteert. Bijvoorbeeld door je eigen research te doen, of met huidige werknemers te spreken voordat je tekent. Als je meer informatie wil over de vage kantoorvoorschriften van een bedrijf, is een koffietje doen met een potentiële collega helemaal niet zo’n slecht idee. De do’s en don’ts op de werkvloer kennen is essentieel als je begint met werk.

Er is een belangrijk onderscheid tussen je studentenleven en je nieuwe working life. Voorheen, als je een essay niet inleverde of een onvoldoende haalde voor een tentamen, was alleen jij daar de dupe van. Maar als je iets verkloot op je werk, heeft je hele team daar last van. En wanneer je collega’s gefrustreerd raken door jou – omdat ze bijvoorbeeld moeten overwerken omdat jij een fout hebt gemaakt – kun je je LinkedIn-profiel waarschijnlijk snel weer aanpassen. Wanneer je de steun en het vertrouwen van je collega’s verliest, sta je er alleen voor. En dat wil je niet.

Tot nu ging het advies alleen over wat je niet moet doen. Er is gelukkig een hele lijst met proactieve dingen die je kunt doen om je baan te behouden. Het belangrijkste is om te leren “teachable” te zijn. Dat is een toverwoord bij loopbaancursussen, maar betekent in wezen niets meer dan dat je van je fouten moet kunnen leren.

Als je iets verneukt – en dat gaat gebeuren, want je bent maar een mens – moet je erachter zien te komen hoe dat je geen tweede keer overkomt. Als je laat blijken dat er geen verbetering in zit, ben jij waarschijnlijk de eerste die eruit vliegt tijdens een grote reorganisatie van het bedrijf. Voorkom dat je het slachtoffer wordt van willekeurige bezuinigingen op loonstrookjes, door gewoon te laten zien dat je kunt leren en je jezelf kan aanpassen.

(Een voetnoot voor mensen die, bijvoorbeeld in een fabriek, met hun handen werken: wees extra proactief wat betreft veiligheid op de werkvloer. Doe zelf natuurlijk niets gevaarlijks, maar let er ook op dat anderen binnen het bedrijf dit niet doen. Vraag je manager naar de reglementen als je iets onveiligs opmerkt, en vraag ook of je de machines volledig uit kunt zetten als je ziet dat iets niet in de haak is. Als je “nee” te horen krijgt, is het misschien tijd om een nieuwe, veiligere baan te zoeken.)

Dus, hoe verbeter je je werk? Meestal ga je even zitten met je manager of een collega om je fout te evalueren, waarna je een plan opstelt, zodat het niet meer zal gebeuren in de toekomst. Dat proces kan mooi samenvallen met een andere methode om je goed te integreren in het bedrijf, namelijk het uitzoeken van iemand die je kan helpen als je iets even niet weet.

De laatste manier om er zeker van te zijn dat je niet ontslagen wordt, is om je tentakels zo uit te slaan dat je onmisbaar wordt. Misschien gaat men je zien als overambitieuze carrièretijger, maar je bent tenminste wel bezig met werk dat je leuk vindt en daar kan niemand je op afrekenen.

“Neem initiatief, wees zichtbaar, wordt een hulpbron,” zegt Erica Diamond, oprichter van de carrièreblog Women on the Fence. “De waarheid is dat als je verder wil komen in het bedrijf, je dingen moet doen die de gemiddelde werknemer niet zou doen. Wanneer je eenmaal een fenomenale hulpkracht bent, ben je onvervangbaar. Daarmee word je de meester van je eigen carrière.”

En als je eenmaal echt onvervangbaar bent in het bedrijf — wat betekent dat je contract niet na een termijn beëindigd werd — is het tijd voor de volgende belangrijke stap: om meer geld vragen.

En wanneer je dat krijgt, wacht dan even, en vraag daarna om nog meer.

Volg Rick Paulas op Twitter

Illustratie door Lia Kantrowitz

—

Hou je ook zo van geld? Like VICE Money en ontvang dagelijks gratis geldverhalen: