Neo-nazi’s en nonnen: foto’s van de ‘grootste fascistenbijeenkomst van Europa’

Dit artikel verscheen eerder op VICE Oostenrijk

Zaterdag 12 mei kwamen 10.000 Kroaten – waaronder neonazi’s en hooggeplaatste katholieken – bijeen op een veld in het Oostenrijkse stadje Bleiburg. Ze waren daar om te herdenken dat de ustašabeweging in mei 1945 verslagen werd. Deze voormalige fascistische beweging, gelieerd aan de nazi’s, is verantwoordelijk voor de moord op duizenden joden, roma’s, Serven en moslims tijdens de Tweede Wereldoorlog. De meeste van hen kwamen om in het Kroatische concentratiekamp Jasenovac – het enige concentratiekamp dat gerund werd zonder Duitse inmenging.

Aan het eind van de Tweede Wereldoorlog werden duizenden ustaša-leden door de geallieerden gevangen genomen en omgebracht. Het jaarlijkse evenement, waarbij deze leden worden herdacht, wordt georganiseerd door de katholieke kerk in Kroatië, die beweert dat de bijeenkomst geen politiek ding is, maar slechts een groep mensen die de “de gevallenen wil herdenken“.

Volgens het Documentatiecentrum van het Oostenrijkse verzet gaat het hier echter om de “de grootste neonazi-bijeenkomst” in Europa. Ondanks het feit dat honderden mensen tegen het evenement protesteren, heeft de Oostenrijkse overheid tot dusver niks gedaan om het tegen te gaan.

Niet geheel verrassend was het zaterdag al gauw duidelijk dat dit wél een politiek gebeuren was, en niet alleen een groep mensen die wilden herdenken. Ondanks het verbod op duidelijke politieke symbolen, toespraken en uniformen, bracht een van de deelnemers herhaaldelijk de – illegale – hiltergroet recht in mijn camera, ondanks de aanwezigheid van Oostenrijkse agenten.

Tomo Bilogrivić, van de United Croatian Right-beweging, hield een speech waarin hij fascisme verdedigde, terwijl er ondertussen overal openlijk racistische symbolen en vlaggen werden getoond. En hoewel ik zag hoe twee mensen niet werden toegelaten omdat ze T-shirts droegen met de ustaša-groet erop: “Za Dom Spremni” (voor het Vaderland), zag ik gedurende de dag genoeg mensen vrolijk in datzelfde shirt rondlopen, inclusief kinderen.