We vroegen stuntman Jef hoe hij de muze werd van kunstenaar Sam

Als stuntman Jef met zijn minibike over een brandende schans rijdt of zijn pik in de fik steekt, is de Amsterdamse kunstenaar Sam Andrea erbij. Jef is namelijk zijn muze. Later legt Sam het meegemaakte vast in schilderijen. Ik ben al lang gefascineerd door de relatie tussen kunstenaars en hun muzen en zou ook graag iemands muze worden. Dus zoek ik Jef en Sam op in het in een oude scheepswerf gelegen atelier waar ze samen werken, om te vragen hoe je iemands muze wordt.

Creators: Ha Sam en Jef, hoe hebben jullie elkaar ontmoet?
Sam: Jef is mijn halfoom, ook al is hij maar een half jaar ouder. Maar eigenlijk zijn we meer broers, want we zijn samen opgegroeid. We waren wel lastig samen. Kattenkwaad to the max: ramen ingooien, dingen slopen, gewoon heel vervelend. Een soort dierenactivisten waren we ook. Dan maakten we bij boeren die varkens hielden allemaal dingen kapot. We hebben elkaar toen ook een keer een jaar niet mogen zien omdat het zo uit de hand liep.
Jef: Ik ben opgegroeid in Delft, Sam hier in Amsterdam. Misschien is het die combinatie van boerenpummel en stadse jongen die een gevaarlijke cocktail oplevert.

Wacht, Jef is dus je halfoom. Hoe zit dat precies?
Sam: Mijn opa Hein is de vader van Jef. Op hele jonge leeftijd heeft mijn opa mijn vader gekregen en mijn vader op hele jonge leeftijd mij. En Hein heeft met zijn tweede vrouw een nieuw nest geworpen.

Jef, wat doe jij nou precies in het dagelijks leven?
Jef: Ik ben stuntperformer, dus ik doe freakshows. Maar dan niet standaard. Er zitten wel wat klassieke stukjes tussen maar het is niet met naalden door mijn huid.
Sam: Nou, ik herinner me nog wel een show met naalden, de Great Ass ofzo.
Jef: O ja, toen liet ik mensen darten met injectienaalden op mijn bil. Maar ik werk vooral met vuur. In het begin deed ik ook aan vuurspuwen, maar ik vond dat een beetje gaar. En het was slecht voor m’n longen. Dus nu steek ik m’n pik, hoofd of gezicht in de fik. Elk lichaamsdeel wat je je maar kan wensen. En waar budget voor is, haha. Ook heb ik een minibike waarmee ik over brandende schansen rijd en ik ben laatst van een trap gevallen voor de nieuwe clip van de band Death Alley. Dus het begint wel een beetje op gang te komen.

Hoe ben je daarmee begonnen?
Het begon met een rattencircus. Wij hebben altijd ratten in huis gehad in onze jeugd, als huisdieren. Te gek. We hadden ook honden en daar waren ze bang voor, dus legden ze hele parcoursen af om niet bij de honden op de vloer te komen. Van de bank naar de kachel en van de kachel naar de kast. Ik zag hoe handig ze dat deden en dat ze ook sprongen maakten. Dus toen dacht ik: laat ik er even een hoepeltje tussen steken en kijken wat er gebeurt. Karbonkel kon na een tijdje op commando door een brandende hoepel springen. Zijn zoons hebben later het stokje overgenomen. De laatste was Lopez, dat was wel echt een diva. Die sprong soms helemaal niet. Dan moest ik die rat zelf door de hoepel gooien. Wel echt een fantastisch beest.

Sam, wanneer besloot je dat Jef jouw muze zou worden?
Sam: Mijn onderwerpen komen overeen met de projecten die Jef bedenkt. We inspireren elkaar. Ik was bijvoorbeeld altijd al gefascineerd door zijn vrijheid van denken en dat rattencircus. Dus een van mijn eerste portretten werd een schilderij van Jef met een rat die door een brandende hoepel springt. Het is een soort statieportret van Jef in een gewaad, met die rattige ogen van hem.
Of neem het schilderij de Meeuwenrots. Dat is totaal op onze bezigheden gebaseerd. Jef had voor een project een enorme vuilnisbelt gebouwd met opgezette meeuwen en gaf hij een lezing over de ‘Grofgesnavelde Andesmeeuw’, een zelfbedachte soort. Dat was wel grappig en daarna was het zijn verjaardag en had hij net die minibike, en sprong hij voor het eerst over een brandende schans en een persoon. We hadden op straat vuurtjes gestookt, auto’s konden er niet meer doorheen, dat soort dingen. Een ware bloc party. In het schilderij zie je een soort combinatie van die meeuwen en de dromerige setting met een lsd-achtig waasje eroverheen, want er was ook wat lsd in het spel.

Hoe vang je zoiets in je kunst?
Sam: Zo’n avond schilder ik uit herinnering. Er ontstaat vanzelf een soort surrealistische sfeer die het samenvat. Het lijkt een fantasiebeeld, maar toch is het vertrokken uit de werkelijkheid. Dat vind ik leuk, dat het balanceert tussen een droom en de realiteit.
Ik probeer altijd mijn inspiratie uit echte dingen te halen, maar dan wel een beetje vreemde situaties. Nachtelijke taferelen waar ik zelf in beland. Zo heeft Jef laatst nog…
Jef: Nee.
Sam: …zijn lul op mijn voorhoofd geniet. Hahaha.
Jef: Daar zouden we het niet over hebben.

Haha oké. Hoe word je een muze?
Sam: Dan moet je ratten door brandende hoepels laten springen of heel interessant of knap zijn. Maar dat laatste hoeft dus niet altijd. Jef is gewoon mijn meest geschilderde figuur, samen met mezelf. De meeste dames die ik schilder, schilder ik bijvoorbeeld maar één keer. Dat is wat vluchtiger.
Jef: Het gaat onbewust. Ik hoor pas nu jullie dit interview doen dat ik Sams muze ben. Maar ik voel me vereerd. Als je door het Rijksmuseum loopt, zie je al die portretten van die markiezen en zo. Dan voel ik me wel cool als ik mezelf ook op zo’n manier zie afgebeeld.

Denken jullie dat ik het in mij heb om iemands muze te worden?
Sam: Ik heb geen idee, misschien als je uit de kleren gaat. Misschien is het wel super interessant. Ik schilder wel graag mensen. Maar ik moet zeggen dat ik niet helemaal verliefd ben op het idee jou twintig keer te schilderen. No offense.
Jef: Als je leuke artikeltjes schrijft, is er vast wel iemand die jou als muze wil.

Via de facebookpagina van Sam blijf je op de hoogte van zijn nieuwste werk. Op de pagina van Jef zie je zijn stunts en kun je hem zelfs een keertje boeken.