FYI.

This story is over 5 years old.

nieuws

Dit immigrantencentrum in Engeland is een geïsoleerde hel

In The Vern krijgen gevangenen amper bezoek. Zijn ze zo vervelend, of ligt het toch ergens anders aan?

Anti-apartheidactivist David Motsamayi (niet zijn echte naam) ging vijfentwintig jaar door het leven zonder ook maar een moment te denken aan de mishandelingen die hij doorstond in Zuid-Afrika. Tot op één nacht. Vorig jaar werd hij opgepakt en in het meest afgelegen detentiecentrum voor immigranten in heel Groot-Brittannië geplaatst.

Toen hij nog op school zat ontkwam hij aan de politiekogels tijdens de Soweto Uprising van 1976. Later organiseerde hij geheime vergaderingen voor het ANC. Hij werd betrapt. Zijn testikels werden geëlektrocuteerd, hij werd in elkaar geslagen en zijn torso is zwaar verbrand.

Advertentie

"Dit zijn de littekens van de apartheid," vertelt hij, terwijl hij zijn shirt omhoogtrekt. Hij zat jarenlang in eenzame opsluiting in het beruchte John Vorster Square-politiebureau in Johannesburg. Zijn moeder was wanhopig en zocht in mortuaria naar zijn lichaam. Toen ze eindelijk herenigd werden, viel ze flauw. "Ze dacht dat ze een geest zag," vertelt Motsamayi. "Ze dacht dat ik dood was."

Tientallen jaren later kwam hij weer in de problemen. Hij werd met de dood bedreigd nadat hij onderzoek deed naar familieleden die onder verdachte omstandigheden om het leven kwamen nadat zij het opnamen tegen overheidscorruptie. Hij kreeg asiel in het Verenigd Koninkrijk en werd in The Verne geplaatst.

In de eerste maand was hij zo in shock dat hij met niemand sprak. "Mijn hele leven heb ik geprobeerd om de martelingen te vergeten," zegt hij. Nu heeft hij elke week flashbacks. Slachtoffers van foltering horen niet vastgehouden te worden, juist vanwege het trauma dat het kan veroorzaken. Het blijkt maar weer dat de immigratiedienst vaak zijn eigen regels aan de laars lapt.

Wanneer een van de 580 gevangenen wordt vrijgelaten of uitgezet weet niemand. Ondanks kritiek van internationale organisaties zoals de VN en de Europese Raad, heeft immigratiedetentie geen tijdslimiet in het Verenigd Koninkrijk. Voor Motsamayi is "onbepaalde detentie precies hetzelfde als wat apartheid was. Steve Biko, Nelson Mandela: al onze leiders werden voor onbepaalde tijd vastgehouden."

Advertentie

Motsamayi is niet de enige die het moeilijk heeft in The Verne. Een van de gedetineerden heeft zichzelf vorige week proberen op te hangen in de douches. Tegen de tijd dat Motsamayi hem vond, waren zijn ogen al gesloten. Hij verzamelde genoeg gevangenen om zijn lichaam op te tillen en wachtte tot de bewakers kwamen om het touw door te knippen. De man overleefde het op het nippertje. Motsamayi's vriend, Thomas Kirugni, een dertigjarige Oegandees, is vorig jaar gestorven in The Verne. Gevangenen beweren dat hij zichzelf van het leven heeft beroofd.

Infographic door Georgia Weisz

Uit gegevens die in handen zijn van VICE, blijkt dat The Verne het meest geïsoleerde detentiecentrum in Groot-Brittannië is. Minstens tachtig procent van de gevangenen krijgt ontvangt geen bezoek van vrienden of familie, ervan uitgaande dat niemand dezelfde gevangene twee keer bezoekt. Dat is vrij onwaarschijnlijk, en het lijkt erop dat er dus nog meer gevangenen zijn die nooit bezoek krijgen. Dat zal geen pretje zijn geweest met Kerstmis. Motsamayi vertelt dat de bewakers voor de gelegenheid chips en cola uitdeelden.

"Er is veel sprake van angst, stress en slechte geestelijke gezondheid in detentiecentra," vertelt Ali McGinley, directeur van de Association of Visitors to Immigration Detention (AVID). "Gezien de complexe behoeftes van de immigranten in The Verne, is het een grote zorg dat er niet meer steun beschikbaar is."

Gedetineerden in andere delen van het land zijn minder geïsoleerd. Door een beroep te doen op de Wet openbaarheid van bestuur, kwam VICE erachter hoeveel mensen gevangenissen bezoeken. We vergeleken de uitkomst met het aantal gedetineerden dat vastzit. Uit de resultaten blijkt dat er tussen juli 2014 en juni 2015 meer dan 63.000 bezoekjes zijn geweest in negen gevangenissen.

Advertentie

De statistieken onthullen echter een alarmerende afwijking. In elke gevangenis kregen de gevangenen gemiddeld tussen de één en drie bezoeken per maand, maar in The Verne waren het slechts 0,2 bezoeken per gevangene. Zijn de mensen die in The Verne opgesloten zitten toevallig allemaal heel erg vervelend? Of is er iets anders aan de hand?

The Verne ligt op het Isle of Portland, een schiereiland dat met een nauwe strook land verbonden is met de rest van Engeland. Alle andere detentiecentra zitten vlakbij internationale luchthavens. "AVID maakt zich zorgen over de nadelen die de locatie van The Verne heeft voor de gevangenen," zegt McGinley. De lokale Verne Visitors Group zegt: "Gevangenen vragen ons vaak waar ze überhaupt zijn. Het is ontzettend duur om vanuit Londen of andere grote steden hier te komen, dus een bezoekje is moeilijk."

"De afstand was te groot voor mijn familie uit Londen, het was verschrikkelijk," vertelt Sam Luis, een voormalige gedetineerde van The Verne. Een retourtje van Londen naar Weymouth, het dichtstbijzijnde station, kost 83 euro en de reis duurt zes uur. Vervolgens moet je nog een taxi betalen, wat zo'n 35 euro kost, of je moet zin hebben om een steile heuvel te beklimmen. The Verne is gelegen in een fort uit de Victoriaanse tijd, dat je via een tunnel kunt bereiken.

Niet iedereen die een detentiecentrum bezoekt komt er voor familie of vrienden. Er zijn ook vrijwilligers van groepen die eenzaamheid bestrijden. AVID is een overkoepelende organisatie van zo'n twintig "bezoekgroepen", met ongeveer negenhonderd vrijwilligers, van studenten tot gepensioneerden. De impact die ze maken op gevangenen kan het verschil betekenen tussen leven en dood. "Bezoekers kunnen de angst en stress die gevangenen hebben ontzettend verminderen," zegt McGinley.

Advertentie

De vrijwilligers van The Verne Visitors Group beamen dat. "Mensen voelen zich extreem geïsoleerd. De visitekamer is bijna altijd leeg. De mentale toestand van gevangenen wordt bijna altijd negatief beïnvloed door het gevangenschap, maar er is voor zover we weten geen professionele begeleiding beschikbaar."

Motsamayi is van mening dat het geen toeval is dat The Verne zo afgelegen ligt. "De immigratiedienst stopt ons expres ver van onze familie om ons psychisch te beschadigen." En het houdt nog niet op: als gevangenen het risico lopen om zelfmoord te plegen, heeft The Verne een onconventionele manier om toezicht te houden.

Toen Nick Hardwick, hoofdinspecteur van gevangenissen, The Verne vorig jaar maart onderzocht, kwam hij erachter dat "er geen verzorgruimte is en dat gevangenen die constante observatie vereisten, vastgehouden werden in een sobere cel op de isoleerafdeling." De unit "was kaal en werd regelmatig gebruikt. Sommige gevangenen werden er wekenlang vastgehouden," vertelt hij. Suïcidale gevangenen mochten alleen luchten in een soort fitnesstuin, die door Hardwick beschreven werd als "een grimmige kooi".

Ondanks dat de gevangenis maanden geleden een waarschuwing kreeg over hun ongepaste zelfmoordobservatie, kwam VICE erachter dat de ruimte nog steeds gebruikt wordt. De man die zichzelf vorige week probeerde op te hangen is niet naar een ziekenhuis gebracht, maar werd in een isoleercel gestopt.

Advertentie

"Als je suïcidaal bent nemen ze je mee naar een isoleercel," vertelt Luke Simms (niet zijn echte naam). Simms is een homoseksuele gedetineerde die asiel aanvroeg, en afkomstig is uit een land met extreem homofobe wetten. "De isoleercel zou er moeten zijn voor mensen die vechten. Maar als je suïcidaal bent, stoppen ze je gewoon in de unit en maken ze het alleen maar erger."

Luis, die een einde aan zijn leven probeerde te maken in The Verne, heeft de isoleerunit als geen ander meegemaakt. "Je wordt er depressief," legt hij uit. "Het is koud en verschrikkelijk. Er is geen verwarming en een dun lapje stof functioneert als deken." Als zelfmoordpreventie klinkt dit belachelijk. "Ze controleren je een keer per uur en er is geen camerabewaking," zegt Luis.

The Verne weigert om commentaar te geven, maar in een verklaring meldt de immigratiedienst VICE het volgende: "Detentie en verwijdering uit de maatschappij zijn essentiële onderdelen van een effectief immigratiebeleid. Het is belangrijk dat deze uitgevoerd worden met waardigheid en respect en we nemen de gemoedstoestand van onze gevangenen erg serieus."

"Dat is waarom de Minister van Buitenlandse Zaken opdracht gaf om een onafhankelijk onderzoek uit te voeren naar het beleid en de procedures die impact hebben op de gemoedstoestand van de gevangenen. Stephen Shaw, voormalig ombudsman voor gevangenen in Engeland en Wales, is klaar met zijn beoordeling en heeft deze onlangs ingediend. Zijn bevindingen worden zorgvuldig bekeken."

"De Koninklijke Hoofdinspecteur van Gevangenissen vertelt dat de meerderheid van de gevangenen in The Verne zich veilig voelt en erg positief tegenover het personeel staat. In een recente beoordeling van de Independent Monitoring Board is ook te lezen dat het immigrantencentrum goed geleid wordt en dat de gevangenen humaan en eerlijk behandeld worden."