Hoeveel coke kan ik snuiven voordat m'n neusschotje verdwijnt?

Ach, vrienden. Ze zijn net familie, maar dan beter. Je kunt ze zelf uitkiezen, en ze zullen nooit dingen tegen je zeggen als "het is hier geen hotel". Maar hoe leuk je vrienden ook zijn, ze doen soms ook heel erg domme dingen. Dingen waar ze wakker van liggen, en die ze liever niet met de wereld delen. Dingen die vragen bij ze oproepen die ze maar wat graag beantwoord zouden zien. Gelukkig hebben ze jou om die vragen namens hen te stellen. En gelukkig is er deze column, waarin wij hun beschamende vragen beantwoorden.

Het scenario

Het is vrijdagmiddag. Grijnzend stopt je vriend zijn telefoon terug in zijn zak. Je weet precies hoe laat het is. Die vrijmibobiertjes slaan keihard in als je bodem bestaat uit een bekertje Cup-a-Soup. Omdat je er niet als eerste af wil liggen (je hebt toch een reputatie hoog te houden), wordt er een hulplijn ingeschakeld. Net als vorige week en de week ervoor kies je voor antwoord c. Opgewekt, praatgraag en met een pak – volgens de dealer bijna pure – coke wordt het aanbreken van het weekend gevierd.

Maar de bliksembezoekjes aan de wc duren de laatste tijd soms wat langer. Met een neusgat volgepropt met bloederig toiletpapier vertelt hij het verhaal weer dat hij als klein kind al overmatig veel last van bloedneuzen had. ‘Gevoelig adertje’, zegt hij dan. Maar ondertussen vreest hij dat het opsnuiven van de Colombiaanse cultuur hem uiteindelijk een neus als Michael Jackson zal opleveren.

Het ergste dat kan gebeuren

Het krijgen van de neus van Mike scheelt niet veel van het lot dat grootverbruikers van cocaïne wacht. Deze akelige aandoening heet een zadelneus. Het tussenschot van de neus is dat geval afgestorven. Het neustussenschot is een stuk kraakbeen dat de twee neusgaten scheidt. Als een pilaar houdt het je reukorgaan overeind. Door de toevoer van cocaïne hoog te houden verandert deze draagmuur in een slap gipswandje, waardoor de boel als een kaartenhuis in elkaar stort.

Waarschijnlijk is in dit vergevorderde stadium van drugsgebruik je voorliefde voor coke door persoonlijkheidsveranderingen wel aan het licht gekomen, maar met je neus wapperend in de wind maak je er ook voor onbekenden geen geheim meer van. In esthetisch opzicht doe je door deze aandoening flink wat stappen achteruit. Gelukkig kan een plastisch chirurg je neus weer omhoog hijsen en je weer toonbaar maken (tenzij je natuurlijk al je geld door je neus hebt gestouwd).

Helemaal ongegrond is de angst van die vriend dus niet. “Over drugs gaan veel broodje aap-verhalen rond, maar dat coke gaten in je neus kan veroorzaken is echt waar,” vertelt Judith Noijen, preventiewerker bij Jellinek in Amsterdam. De schade ontstaat door het vaatvernauwend effect dat de drug heeft. Hierdoor kunnen voedingsstoffen de cellen niet meer goed bereiken. Noijen: “Doordat er minder bloed en dus ook minder zuurstof door de bloedvaten naar het neusslijmvlies loopt, raakt het slijmvlies geïrriteerd. Dit vergroot de kans op ontstekingen. Als deze ontstekingen onbehandeld blijven, kunnen kraakbeencellen afsterven en kan er uiteindelijk een gat kan ontstaan.”

Rob Otten, verslavingsarts bij Verslavingszorg Noord Nederland, is van mening dat die gaten voornamelijk een andere oorzaak hebben. “Cocaïne is een brandende stof en daardoor brandt het gaten in het tussenschot”, aldus Otten. Wie maar lang genoeg doorsnuift ziet zijn tussenschot uiteindelijk in rook opgaan.

Hoeveel coke je daarvoor moet snuiven is volgens de verslavingsarts van ondergeschikt belang. Otten: “Het gaat er vooral om hoe vaak je snuift. Door regelmatig te snuiven raakt de neus constant geïrriteerd.” Met regelmatig doelt hij overigens niet per definitie op dagelijks gebruik, ook bij een wekelijks avondje coke in het weekend loop je kans op schade aan het tussenschot. “Het ontstaan van schade is van vele factoren afhankelijk, zoals je fysieke gesteldheid en hoe goed je afweersysteem functioneert.”

Het hebben van gaten in het tussenschot komt voor, maar is geen alledaags ziektebeeld. Naar schatting heeft ongeveer 1 à 2 procent van de mensen die zich vanwege cocaïne-afhankelijkheid aanmelden bij Jellinek in Amsterdam een defect aan het tussenschot. Gevallen waar het neusschot echt totaal verdwenen is zijn volgens Noijen echt extreme uitzonderingen. “Mensen praten daar wel over, maar uiteindelijk kent bijna niemand iemand die zoiets heeft.”

Wat er waarschijnlijk zal gebeuren
Je lichaam is een tempel. En als je in een tempel coke gaat lopen snuiven, kan je er donder op tegen zeggen dat er irritatie ontstaat. Coke is nu eenmaal slecht voor de neus. Wie het prikkende gevoel negeert en met de bankpas maar over de spiegel blijft glijden, zal wondjes, korstjes en ontstekingen in de neusholte als consequenties moeten dragen. Een bloedneus kan ook het gevolg van snuiven zijn, maar volgens Noijen hoeft dat geen directe link met cocaïne te betekenen. “Als je gevoelig bent kunnen adertjes kunnen ook barsten als je bijvoorbeeld heel hard snuift.” Maar dat is zeker geen vrijbrief om lekker door te nakken. “Wondjes zijn extra gevoelig voor ontstekingen.” Coke wordt vaak versneden met zoete stoffen als mannitol en inositol of als je pech hebt met verpulverde tabletten van onbekende goedkope medicijnen. Ook chemicaliën van het productieproces kunnen als residu in de coke achterblijven. Deze stoffen kunnen volgens Otten ook een factor zijn voor de schade die kan ontstaan. Bij de drugstestservice van Jellinek worden regelmatig stoffen aangetroffen waarvan het mogelijk is dat deze het risico vergroten, vertelt Noijen. “Maar het idee dat sommigen hebben dat juist de vervuilingen de schade aan de neus veroorzaken en bij het gebruik van ‘zuivere’ coke geen risico lopen, is onjuist.” Cocaïne is immers schadelijk voor de neus door het vaatvernauwende effect. Alle stimulerende middelen vernauwen de bloedvaten overigens. Speed snuiven zou daarom net zo slecht zijn voor je neus , maar schade aan de neus door speed komt in de praktijk toch minder voor. “Speed wordt meestal om de paar uur genomen, terwijl coke met veel kortere tussenpozen wordt gesnoven, waardoor er een grotere kans op schade bestaat”, legt Noijen uit. Behalve stimulerend werkt cocaïne ook verdovend. “Dit effect werkt zeer lokaal”, vertelt Otten. “Vroeger werd door tandartsen bijvoorbeeld cocaïne gebruikt om een kies te verdoven.” Maar voor de gezondheid van de neus ziet Otten het effect vooral als gevaar. “De pijn van wondjes in de neus wordt niet gevoeld en daardoor blijven mensen gewoon doorsnuiven.” Conclusie
Als je lichaam dat gesnuif van je beu begint te raken is het prima in staat om je dat duidelijk te maken. Hoewel cocaïne je overmoedig maakt, is het dus raadzaam om naar die snotneus te luisteren. Irritatie en wondjes in de neus zijn ook signalen om het envelopje gesloten te houden. Noijen wijst erop dat ernstige schade in de neus ontstaat door onbehandelde ontstekingen. Door niet meer te snuiven kan het lichaam zich herstellen. Daarnaast raadt ze aan om je neus te spoelen. Dat is sowieso verstandig elke keer nadat je coke hebt gedaan. Noijen: “Met een beetje zout water kun je de restjes er gewoon uitspoelen.” Hoeveel coke je moet snuiven voordat je neusschotje verdwijnt, hangt af van verschillende factoren. Je moet ten eerste met enige regelmaat coke gebruiken, maar daarnaast is het lot van je neusschotje afhankelijk van je gezondheid, hoe gevoelig je ervoor bent en je neushygiëne. Als je bij het snuiven last van bloedneuzen hebt, is dat een alarmbel en absoluut reden om te bedenken hoe deze ontstaan. Het is sowieso raadzaam om de stofzuigerstand van je neus iets lager te zetten om de gevoelige adertjes te sparen als je die hebt. Word je ook niet meer (ten onrechte) beschuldigd van smoesjes. Tonic is de nieuwe site over gezondheid van VICE. Volg ons op Facebook.