Hoe je een club runt, volgens de eigenaren van PIP en BAR

Bureaucratisch getouwtrek over vergunningen, absurde huurverhogingen of wethouders die je genadeloos de gemeente uit werken. Het aantal nachtclubs in Nederland daalt al jaren. Hoe hou je tegenwoordig in godsnaam een club staande? Aan de vooravond van ADE vragen we het aan David Schoch, medeoprichter en creatief brein van club PIP in Den Haag en Jetti Steffers, medeoprichter, dj en programmeur van – het uit Rotterdam verdwenen – club BAR.

Ze hebben allebei ervaring met de verloedering van het nachtleven: PIP kondigde een voorbarige closing aan genaamd Genoeg is Genoeg, en BAR moest dit jaar noodgedwongen opdoeken, wat een kleine opstand van boze clubbers tot stand bracht in de straten van Rotterdam. Maar zelfs een uitgedacht plan van de mensen van BAR voor een nieuwe club in een nieuw pand, waar Rotterdam om schreeuwt, werd afgeschoten. De mannen van PIP hebben daarom de deuren voor ze opengezet. BAR zit nu in de bunker, een klein zaaltje op het terrein van PIP, waar ze zo’n drie maanden blijven.

BAR en PIP schuiven vrijdag 18 november ook aan bij ons panel over de toekomst van de clubcultuur in Nederland. We gingen vast bij ze langs in Den Haag, om te kijken of ze het nog een beetje uithouden met elkaar (en met de gemeente).

VICE: Hoi Jetti en David, wat moet je in huis hebben om een club draaiende te houden anno 2019?
David Schoch: Laten we beginnen met niet zo’n horecamachine te zijn die uit is op geld maken. Je wil een community bouwen. We doen dat al twaalf jaar bij PIP en zijn niet eens begonnen als club, maar eerder als speeltuin voor volwassenen. Pas toen we onze eerste feestjes gaven, waar veel te veel mensen op afkwamen, dachten we: hey dit kan wel eens een club worden. Maar we zijn helemaal geen horecamensen, we willen juist programma’s en andere kutideeën verzinnen. Daarom hebben we ook net halfpipe gebouwd in de club.
Jetti Steffers: Dat was bij BAR hetzelfde, je wilt niet inwisselbaar zijn, maar juist jezelf constant creatief opnieuw uitvinden. En je moet ook een plek kunnen bieden waar zowel bezoekers als personeel zich veilig en betrokken bij voelen. Je moet feesten geven waar je zelf naartoe zou gaan.

Jullie visies sluiten goed op elkaar aan denk ik zo. Is dat ook waarom BAR nu een eigen ruimte heeft in PIP?
David: Jetti draait hier al jaren en we mogen elkaar gewoon heel graag. Dus toen BAR gesloten werd hadden we vooral zoiets van: hoe krijgen we ze zo snel mogelijk hier? In eerste instantie wilden we ze gewoon een baan aanbieden.
Jetti: Haha, ik heb me ook aardig opgedrongen hoor! Maar je hebt gelijk, dat familiegevoel delen we gewoon. Wij organiseerden gekke shit, zij ook. Bij ons kon je ook genderbenden of jezelf zijn als je net uit de kast was gekomen, hier ook. Ik denk dat we een beetje dezelfde filosofie volgen.

Had de gemeente Rotterdam dat maar op waarde geschat.
Jetti: Voor de gemeente is het nachtleven zo eng. Geluidsoverlast, drugs, 24-uurs vergunningen, een plek waar mensen zichzelf de tering in zuipen, ze vinden het allemaal mega eng. En voor een wethouder die in Capelle aan den IJssel woont, is iedere vorm van nachtleven hetzelfde. Dat wij mensen een veilige, inclusieve plek bieden — waar politici altijd heel hard voor ‘vechten’ — vinden ze te abstract dus moeten we het veld ruimen.
David: En vergeet niet dat er vijf miljoen Nederlanders lijden aan eenzaamheid. Wij bestrijden dat. Het is zo makkelijk om verbinding te krijgen door muziek en gezelligheid in de nacht. Bij ons komen mensen ook echt in hun eentje, je maakt zo makkelijk vrienden hier. Er heerst een grote saamhorigheid, als iemand iets hinderlijks doet op het terrein, en ik loop ernaartoe, dan heeft een bezoeker het al opgelost. Van die macho-gasten aan de deur laten ook meteen hun brede schoudertjes zakken als ze eenmaal binnen zijn. Ze weten dat dit geen plek is waar je je stoer hoeft voor te doen.
Jetti: Dit moet je dus altijd uitleggen aan wethouders. Ik zou graag eens Aboutaleb uitnodigen met twintig trouwe bezoekers van BAR erbij. Laat hem maar eens luisteren naar wat BAR voor mensen kan betekenen.

Is het jullie eigenlijk gelukt om de Rotterdamse community mee te nemen naar Den Haag?
Jetti: Ik dacht dat er niemand zou komen, maar het valt me op dat er toch elke keer best wat Rotterdammers komen opdraven en ze reageren heel veel op onze events. Dat vind ik fantastisch. Ik heb het gevoel dat door onze verhuizing er toch wat Rotterdammers denken: zo ver is het helemaal niet. Met z’n vieren een Uber is ook maar een tientje per persoon. Maar ja, het gros van de mensen is lui en wil op de fiets naar huis.

Wat zijn de grootste struggles van een club runnen?
David: Een club runnen is geen sommetje dat je kunt oplossen. Er zijn genoeg avonden waar je 500 euro of minder in een programma investeert, en er komt 800 man op af. Maar het omgekeerde gebeurt net zo vaak. Het is een onderneming, maar een club runnen doe je ook op gevoel.
Jetti: Mijn boekhouder bij BAR liep altijd zo hard te zuchten: waarom hebben jullie nou een club? Waarom geven jullie op één avond zoveel uit? Je ziet tegenwoordig ook wel veel promoters die feesten organiseren in panden van horeca-eigenaars. Minder risico’s misschien, maar dan heb je niet je eigen personeel en kun je wat lastiger een community bouwen. Een prima keuze, maar ik doe het liever zelf.

Is er geen moordende concurrentie?
David: Ze zeggen dat festivals de boel gaan overnemen, maar daar geloof ik niet in. Clubs zullen altijd blijven. En we juichen heel hard voor meer clubs in Den Haag. Een winkelier zal ook altijd pleiten voor meer winkels in de straat. Voor lange tijd gingen Hagenezen meer naar Rotterdam en Amsterdam om uit te gaan dan in hun eigen stad. Gek eigenlijk voor zo’n grote stad.
Jetti: In Rotterdam was het eigenlijk altijd hetzelfde, je hebt of helemaal niks of er zijn veel te veel mensen. Maar dat bespreek je met andere clubs: hoe kunnen we ervoor zorgen dat het overal leuk is? Dus concurrentie, nee, eerder soms wat inschattingsfouten.

Is het lastig om mensen van buiten Den Haag naar jullie toe te trekken?
David: Het is sowieso lastig omdat social media zo snel gaat. Je moet af en toe blijven brullen en met gekke dingen komen, ook buiten de gemeentegrenzen.

Zoals de aangekondigde ‘closing’ van PIP?
David: Haha, ja! We hadden in september een dramatische PIP-closing aangekondigd. Het was niet echt, we zijn alleen van huisnummer gewijzigd omdat we een nieuwe ingang hebben. We houden er gewoon van om een beetje verwarring te creëren. Maar het was goed dat er een bom ontplofte, want we hadden ook een serieuze reden om het te doen. In Den Haag zijn er best wat tenten gesloten, net zoals in de rest van Nederland, zoals BAR dus, maar ook Claire in Amsterdam binnenkort. We wilden mensen bewustmaken van het feit dat dit onze plek is die we koesteren en dat je soms langs moet komen als je wilt dat het blijft. Daarom hebben we de dag na het nieuws online gezet dat we alleen een nieuw huisnummer hebben en BAR meenemen.

Zijn er andere nieuwe initiatieven in het nachtleven waar jullie enthousiast van worden?
David: Ja, de Arcade van Sexyland, een nieuw concept dat op de planning staat voor 2021. Dat wordt zo dik, niet meer normaal. Een pand in Amsterdam-Noord wordt omgetoverd tot een hub waarin drie clubs komen, vier restaurants, een theater, bioscoop, en nog veel meer creatieve shit. Er is één ingang, daar betaal je een beetje entree en dan kun je overal naar binnen. Ik denk dat dit de nieuwe manier van uitgaan wordt. Mensen willen verrast worden door verschillende kleine hoekjes, een gek optreden, iemand die xylofoon speelt, I don’t know. De poppodia blijven overeind, laat hen de grote artiesten krijgen, maar dit is de nieuwe generatie uitgaan.
Jetti: Dat doen wij bij BAR en PIP ook, een soort indoor festival bouwen op kleine schaal. Altijd weer je gasten verrassen.

Hoe ziet de toekomst eruit voor BAR en PIP?
Jetti: We hebben de bunker gehost hier, maar op 9 november heeft BAR de eerste volledige PIP-takeover. In 2020 mogen we dat nog een paar keer doen. Dus die drie maanden van BAR-aanwezigheid in Den Haag worden zo goed als zeker verlengd. Maar daarnaast hoop ik op een nieuwe plek. De eerste poging is natuurlijk volledig in het water gevallen. We hebben laatst weer een poging gedaan waarbij we bijna rond waren, maar kwamen terecht in een bureaucratisch spelletje tussen gemeente en pandeigenaar waardoor wij van het kastje naar de muur werden gestuurd en zelf maar de stekker eruit hebben getrokken. Maar gelukkig is mijn compagnon Kris een enorme hosselaar en goed in nieuwe plekken vinden. Hij stuurt me bijna dagelijks een locatie op een bedrijventerrein. Ik geloof er heilig in dat het gaat lukken.
David: Wij willen vooral meer allianties aangaan buiten de landsgrenzen. We organiseren in maart bijvoorbeeld al een avond in New York. Daarnaast worden Steven en ik best oud, dus we gaan ons ook focussen op de nieuwe generatie PIP. Hoewel we pas stoppen als onze ideeën op zijn, wil ik ze wel alvast meegeven dat ze niet zo irritant Nederlands moeten doen. Nederlanders willen altijd maar groeien, meer en groter: kap daar eens mee! Blijf bij de essentie van wat het is, geniet daarvan, ontwikkel jezelf op creatief vlak en zorg dat het bier koud staat. Dan is iedereen blij.

Thanks!