Als je op de hoogte wil blijven van onze beste stukken zonder je suf te scrollen, schrijf je dan in voor onze wekelijkse nieuwsbrief.In Libanon leven ongeveer 1,5 miljoen mensen die voor de oorlog in Syrië zijn gevlucht. Daarmee is de concentratie Syrische vluchtelingen in Libanon het grootst van de wereld: zo’n één op de drie mensen in het land komt uit Syrië. Ter vergelijking: in heel Europa hebben zo’n 800 duizend Syriërs tussen 2015 en 2017 asiel aangevraagd, waarvan ongeveer de helft werd toegewezen.
Advertentie
Hoewel Libanon dus een heleboel mensen uit Syrië heeft opgevangen, zijn de omstandigheden van de vluchtelingen nogal benard. Zo is het voor Syriërs in Libanon lastig om een verblijfsvergunning te krijgen, waardoor ze bijvoorbeeld niet legaal kunnen werken of naar school kunnen gaan. Ook staat de Libanese overheid geen officiële vluchtelingenkampen toe, wat betekent dat vluchtelingen zelf provisorische onderkomens moeten bouwen. Met deze maatregelen oefent de Libanese overheid druk uit op de vluchtelingen om terug te gaan naar Syrië, omdat het land weer veilig zou zijn. Maar afgelopen maandag zijn er nog een markt en woonwijken gebombardeerd in Idlib en zijn er tientallen burgerdoden gevallen.In de Bekavallei, gelegen aan de Libanese grens met Syrië, staat zo’n informeel vluchtelingenkamp. De documentairemaker en fotojournalist Aziz Kawak (21), die zelf op zijn zeventiende uit Syrië naar Nederland is gevlucht, reisde deze zomer naar de vallei om de omstandigheden van zijn landgenoten in het kamp vast te leggen. Het resultaat is een documentaire over Abdulhadi, een 27-jarige Syriër uit Homs die al zeven jaar in de Bekavallei woont, en een fotoreportage – die hieronder te zien is –over het kamp en de mensen die er leven.We spraken Kawak over zijn tijd in de Bekavallei, de Syriërs die hij heeft ontmoet, en hoe het voor hem was om weer zo dichtbij het land te zijn dat hij kortgeleden is ontvlucht.
Advertentie
VICE: Waarom besloot je naar het kamp in de Bekavallei te gaan en de situatie daar vast te leggen?
Aziz Kawak: Ik werk nu zo’n twee jaar aan documentaires en fotoreportages over vluchtelingen. Zo ben ik al naar vluchtelingenkampen in Frankrijk en in Griekenland geweest. Omdat ik zelf ook ben gevlucht, voelt het voor mij als een verplichting om iets te doen en andere vluchtelingen te helpen. Ik doe dat middels fotografie, en hoop daarmee bewustzijn te creëren over de situatie van deze mensen, hoe ze leven en wat hun verhaal is.
Aziz Kawak: Ik werk nu zo’n twee jaar aan documentaires en fotoreportages over vluchtelingen. Zo ben ik al naar vluchtelingenkampen in Frankrijk en in Griekenland geweest. Omdat ik zelf ook ben gevlucht, voelt het voor mij als een verplichting om iets te doen en andere vluchtelingen te helpen. Ik doe dat middels fotografie, en hoop daarmee bewustzijn te creëren over de situatie van deze mensen, hoe ze leven en wat hun verhaal is.
De onderkomens in de Bekavallei. Omdat het bouwen van een vluchtelingenkamp officieel is verboden door de Libanese overheid, maken de Syriërs onderkomens van materialen als plastic en hout.
Hoe leven de Syriërs in de Bekavallei?
Je moet je voorstellen dat er geen formeel vluchtelingenkamp gebouwd mag worden, omdat de Libanese overheid dat verbiedt. Wat mensen dus doen, is op zoek gaan naar een stuk grond van een boer, waar ze vervolgens een bepaald bedrag voor betalen zodat ze daar iets van een onderkomen kunnen bouwen. Dat mag alleen met materialen zoals plastic en hout, en niet iets stevigers zoals steen. Omdat het allemaal illegaal is, sloopt de politie deze huizen regelmatig. Zo zag ik soms tenten die compleet gesloopt waren, die ik de dag daarvoor nog helemaal intact had gezien.Bovendien is het voor de vluchtelingen in Libanon lastig om een verblijfsvergunning te krijgen. Omdat mensen dus geen officiële verblijfsdocumenten hebben, moeten veel mensen zwart werken – waaronder ook kinderen. Ik heb in het kamp een meisje van zeventien ontmoet die voor haar broertje van twaalf en zusje van acht zorgt. Zij wonen alleen in de vallei, zonder hun ouders. De oudste zus moet elke dag van negen tot zes op een boerderij werken zodat ze een paar dollars verdient waarmee ze brood en wat groenten kan kopen. Toen ik dit zag, dacht ik: dit kan toch niet waar zijn?
Je moet je voorstellen dat er geen formeel vluchtelingenkamp gebouwd mag worden, omdat de Libanese overheid dat verbiedt. Wat mensen dus doen, is op zoek gaan naar een stuk grond van een boer, waar ze vervolgens een bepaald bedrag voor betalen zodat ze daar iets van een onderkomen kunnen bouwen. Dat mag alleen met materialen zoals plastic en hout, en niet iets stevigers zoals steen. Omdat het allemaal illegaal is, sloopt de politie deze huizen regelmatig. Zo zag ik soms tenten die compleet gesloopt waren, die ik de dag daarvoor nog helemaal intact had gezien.Bovendien is het voor de vluchtelingen in Libanon lastig om een verblijfsvergunning te krijgen. Omdat mensen dus geen officiële verblijfsdocumenten hebben, moeten veel mensen zwart werken – waaronder ook kinderen. Ik heb in het kamp een meisje van zeventien ontmoet die voor haar broertje van twaalf en zusje van acht zorgt. Zij wonen alleen in de vallei, zonder hun ouders. De oudste zus moet elke dag van negen tot zes op een boerderij werken zodat ze een paar dollars verdient waarmee ze brood en wat groenten kan kopen. Toen ik dit zag, dacht ik: dit kan toch niet waar zijn?
Advertentie
Het broertje van het 17-jarige meisje dat Aziz in de Bekavallei heeft ontmoet, in hun huis.
Toen je in de Bekavallei was, heb je een paar dagen bij Abdulhadi en zijn gezin doorgebracht. Hoe is dat gegaan?
Toen ik Abdulhadi had ontmoet, heb ik eerst een paar dagen zonder camera of andere opname-apparatuur met hem gepraat. Ik wilde hem namelijk eerst als zijn landgenoot leren kennen, voordat ik hem vanuit het perspectief van documentairemaker bekeek. Nadat we onze ervaringen en verhalen met elkaar hadden gedeeld, ben ik foto’s en video’s gaan maken: van hem, zijn vrouw Hanan en zijn kinderen, zijn werkplaats en zijn vrienden. Achteraf gezien heb ik heel veel geluk gehad met Abdulhadi. Hij is heel open geweest en heeft me veel van zijn leven laten zien.Waarom besloot je, naast je fotoreportage, een documentaire over hem en zijn vrouw en kinderen te maken?
Het verhaal van Abdulhadi staat voor mij symbool voor de verhalen van de mensen die daar in de Bekavallei leven. Door hem in mijn documentaire een stem te geven, voelt het voor mij alsof ik een stem geef aan alle mensen daar. Hij kan details vertellen over zijn leven in het kamp en de dingen die hij daar heeft meegemaakt, met een bepaalde emotie die je alleen op bewegend beeld vast kan leggen. Zo vertelde hij bijvoorbeeld dat hij een deken uit Syrië had meegenomen die hij in 2009 van zijn buurvrouw had gekocht. Toen ik hem vroeg waarom deze deken zo belangrijk voor hem was, antwoordde hij: “Ik droom ervan dat ik terug naar mijn huis in Syrië kan en daar weer onder mijn deken kan slapen.” Ik vond het heel bijzonder dat hij dat met mij wilde delen.
Toen ik Abdulhadi had ontmoet, heb ik eerst een paar dagen zonder camera of andere opname-apparatuur met hem gepraat. Ik wilde hem namelijk eerst als zijn landgenoot leren kennen, voordat ik hem vanuit het perspectief van documentairemaker bekeek. Nadat we onze ervaringen en verhalen met elkaar hadden gedeeld, ben ik foto’s en video’s gaan maken: van hem, zijn vrouw Hanan en zijn kinderen, zijn werkplaats en zijn vrienden. Achteraf gezien heb ik heel veel geluk gehad met Abdulhadi. Hij is heel open geweest en heeft me veel van zijn leven laten zien.Waarom besloot je, naast je fotoreportage, een documentaire over hem en zijn vrouw en kinderen te maken?
Het verhaal van Abdulhadi staat voor mij symbool voor de verhalen van de mensen die daar in de Bekavallei leven. Door hem in mijn documentaire een stem te geven, voelt het voor mij alsof ik een stem geef aan alle mensen daar. Hij kan details vertellen over zijn leven in het kamp en de dingen die hij daar heeft meegemaakt, met een bepaalde emotie die je alleen op bewegend beeld vast kan leggen. Zo vertelde hij bijvoorbeeld dat hij een deken uit Syrië had meegenomen die hij in 2009 van zijn buurvrouw had gekocht. Toen ik hem vroeg waarom deze deken zo belangrijk voor hem was, antwoordde hij: “Ik droom ervan dat ik terug naar mijn huis in Syrië kan en daar weer onder mijn deken kan slapen.” Ik vond het heel bijzonder dat hij dat met mij wilde delen.
Advertentie
Abdulhadi (27) woont sinds 2013 in het kamp in de Bekavallei.
Hanan (19), de vrouw van Abdulhadi.
Wat is het toekomstperspectief van de mensen die in de kampen in de Bekavallei wonen?
Hoewel de Libanese overheid wil dat de vluchtelingen teruggaan naar Syrië, is dat vaak geen optie voor deze mensen. Ze zijn bang om daar opgepakt te worden en als landverrader te worden gezien omdat ze zijn gevlucht, of om voor het leger van Assad te moeten vechten. Daarnaast hebben veel Syriërs geen leven om naar terug te keren. Zo vertelde Abdulhadi dat hij in Syrië geen huis en geen werk meer heeft, en dat al zijn vrienden zijn overleden. In Libanon is hij, ondanks de slechte omstandigheden in het kamp, veiliger dan in Syrië. Ik vind het daarom lastig om te zeggen wat de toekomst hem en de andere Syriërs in Libanon biedt. Het is een grote vraag, en ik heb geen antwoord.
De Bekavallei ligt aan de Libanese grens met Syrië. Hoe was het om weer zo dichtbij het land te zijn dat je op je zeventiende bent ontvlucht?
Ik was vorig jaar al eens in de Bekavallei geweest. Ik was toen eerst in Beiroet, en besloot mijn laatste dagen naar de grens met Syrië te gaan omdat ik wist over de kampen en de Syriërs die er wonen. Het was een rit van tweeëneenhalf uur, waarbij ik onderweg kilometers aan vluchtelingenkampen heb gezien. Tijdens die tocht moest ik erg terugdenken aan mijn vlucht en alles wat ik heb meegemaakt. Dat was emotioneel nogal zwaar. Tegelijkertijd voelde ik angst: wat als ik zou worden opgepakt, en terug zou worden gestuurd naar Syrië? Aan het einde van de rit zag ik in de verte de Syrische grens: de checkpoint waar ‘welkom in Syrië’ staat, een Syrische vlag, een foto van Assad en de grenspolitie. Het was heel pijnlijk om dat te zien: hoewel ik voor de grens stond en zo dichtbij was, realiseerde ik me dat ik niet terug kon.
Ik was vorig jaar al eens in de Bekavallei geweest. Ik was toen eerst in Beiroet, en besloot mijn laatste dagen naar de grens met Syrië te gaan omdat ik wist over de kampen en de Syriërs die er wonen. Het was een rit van tweeëneenhalf uur, waarbij ik onderweg kilometers aan vluchtelingenkampen heb gezien. Tijdens die tocht moest ik erg terugdenken aan mijn vlucht en alles wat ik heb meegemaakt. Dat was emotioneel nogal zwaar. Tegelijkertijd voelde ik angst: wat als ik zou worden opgepakt, en terug zou worden gestuurd naar Syrië? Aan het einde van de rit zag ik in de verte de Syrische grens: de checkpoint waar ‘welkom in Syrië’ staat, een Syrische vlag, een foto van Assad en de grenspolitie. Het was heel pijnlijk om dat te zien: hoewel ik voor de grens stond en zo dichtbij was, realiseerde ik me dat ik niet terug kon.
Advertentie
Abdulhadi, Hanan, hun zoon Hamoude (4) en dochter Walaa (1).
Walaa, de dochter van Abdulhadi en Hanan.
Tussen de geïmproviseerde huizen staat het portret van de Libanese president, Michel Aoun.
Op je reis ben je omringd geweest door mensen die, net als jij, zijn gevlucht uit Syrië. Zij zijn echter in heel andere omstandigheden terechtgekomen dan jij. Hoe was dat voor jou?
Ik zat in een bizarre machtspositie, omdat ik mijn landgenoten in het kamp bezocht vanuit het perspectief van een documentairemaker. Ik dacht: waarom heb ik wel het recht om naar de Bekavallei te gaan en deze beelden te schieten, terwijl dit hun dagelijkse realiteit is? Bij de première van mijn documentaire, vorig weekend, was ik best emotioneel. Ik vond het pijnlijk om Abdulhadi op een scherm in een luxe bioscoop in Nederland te zien, terwijl hij nog steeds daar in Libanon zit. Alleen omdat ik wel de kans heb gehad om naar Nederland te vluchten.
Ik zat in een bizarre machtspositie, omdat ik mijn landgenoten in het kamp bezocht vanuit het perspectief van een documentairemaker. Ik dacht: waarom heb ik wel het recht om naar de Bekavallei te gaan en deze beelden te schieten, terwijl dit hun dagelijkse realiteit is? Bij de première van mijn documentaire, vorig weekend, was ik best emotioneel. Ik vond het pijnlijk om Abdulhadi op een scherm in een luxe bioscoop in Nederland te zien, terwijl hij nog steeds daar in Libanon zit. Alleen omdat ik wel de kans heb gehad om naar Nederland te vluchten.
De documentaire van Aziz Kawak, We Have A Message For You, die hij in samenwerking met Rabee Karzoun heeft gemaakt, is vorige week in Utrecht in première gegaan . Voor screening-data kan je het best de Instagrampagina van Kawak in de gaten houden.