In het vrouwenvoetbal kun je openlijk met je teamgenoten daten

Je wordt in het voetbal beloond als je je focust. Tijdens een wedstrijd moet je niet denken aan de naderende ondergang van de planeet of het bestaan van Thierry Baudet, want er is niets zo belangrijk als jouw contact met de bal.

Tenzij je verliefd bent op een van je teamgenoten.

Voor sommige vrouwen in deze prachtige sport is dit heel normaal. Terwijl het mannenvoetbal bol staat van homofobie – van gescheld van supporters tot spelers die worden aangemoedigd om niet over hun geaardheid te praten om sponsordeals niet te verpesten – staat het vrouwenvoetbal veel transparanter en vriendelijker tegenover de lhbtq-cultuur.

Op dit moment zijn er geen openlijk homoseksuele mannelijke voetballers in de Nederlandse eredivisie. Ook in de Engelse topdivisies zijn er geen, en de paar spelers die ervoor uitkomen (letterlijk iets van vier), doen dat pas vaak nadat ze met pensioen zijn gegaan. Maar in het vrouwenvoetbal zijn er zowel op professioneel als op amateurniveau veel openlijk lesbische of biseksuele spelers. Je hebt bijvoorbeeld Karen Bardsley en Lucy Bronze, die dit WK beiden deel uitmaken van het Engelse vrouwenelftal; Nadine Angerer, aanvoerder van het Duitse vrouwenteam; en Megan Rapinoe uit de Verenigde Staten. De vrouwelijke tak van de voetballerij kent in vergelijking tot de mannen een ongekende acceptatie van lhbt-personen. Dat is geweldig en bevrijdend voor de spelers, maar kan ook uitdagend zijn.

Hoe is het bijvoorbeeld om op professioneel niveau te sporten met iemand met wie je aan het daten bent? Is het niet onmogelijk om je liefdesleven en carrière uit elkaar te houden als je elke paar dagen samen op het veld staat? En hoeveel invloed heeft het op je spel?

Ana Romero, een Spaanse voetballer die eerder bij FC Barcelona en Ajax speelde, heeft ervaring met ‘voetbaldaten’. Ze ging in haar tijd bij Ajax met teamgenoot Merel van Dongen en nu, bijna drie jaar verder, spelen ze samen bij Real Batis. “Het is fijn, want je doet wat je het leukste vindt en waar je het meest van geniet,” zegt ze tegen me over de telefoon. “Maar soms is het wel moeilijk, als je bijvoorbeeld niet in de selectie staat of je niet lekker in je vel zit en je partner het wel heel goed doet.”

Een van moeilijkste uitdagingen is volgens Romero dan ook dat je een passie en een carrière deelt, die je humeur zowel kan opheffen als verpletteren. “Alles is fantastisch als ik een goed seizoen heb en het goed gaat met m’n partner. Maar als een van ons moet stoppen vanwege een blessure, dan kan elke dag verschrikkelijk zijn. Wat haar gelukkig maakt, is dan een marteling voor mij.”

Naast hun persoonlijke relatie is het voor Romero soms ook moeilijk om normaal om te gaan de verwachtingen van de supporters. Een wedstrijd wordt na afloop natuurlijk altijd besproken, maar het laatste dat je wilt horen is iemand die je ervan beschuldigd dat je slecht hebt gespeeld, omdat diegene denkt dat het thuis niet zo lekker gaat. “Iedereen weet van onze relatie, maar ik praat er nooit over op social media, omdat de supporters dan kunnen denken: zij zijn samen dus speelden ze de bal alleen maar naar elkaar, of: ze zijn boos op elkaar, dus ze speelden slecht vandaag.

“Natuurlijk weet iedereen dat we samen zijn,” zegt ze. “Maar het is ook je beroep, dus als we het veld betreden, zijn we gewoon teamgenoten.”

Samen met je vriendin of partner spelen is niet alleen voorbehouden aan professionele spelers. Nu vrouwenvoetbal steeds populairder wordt en lhbt’ers op professioneel niveau steeds zichtbaarder worden, kiezen steeds meer vrouwen die regelmatig op een versleten veldje een balletje trappen ervoor om samen met hun partners te spelen. Of hun partners op het veld te ontmoeten.

Louise Selsby, die bij de Engelse nationale voetbalbond werkt, zegt: “Ik ontmoette mijn vriendin Roanna Fawcett via wederzijdse vrienden. Ze is supersportief en draait nergens haar hand voor om. We voetbalden een beetje in de het park, maar we hadden nog nooit echt samen gespeeld.”

Het paar besloot vier jaar geleden om lid te worden van Lambeth Allstars, een amateurclub uit het zuidoosten van Londen. Nu hebben ze samen meerdere competitiewedstrijden en een bekerfinale gespeeld. Hoewel er door het nonchalante karakter van een zaterdagse voetbalcompetitie niet zoveel druk is en het minder door anderen wordt beoordeeld, is het nog steeds een uitdaging om je relatie niet te laten beïnvloeden door je gezamenlijke hobby. Hoe is het bijvoorbeeld als je teamgenoot, waartegen je begint te schreeuwen omdat ze mijlenver over schiet, ook je vriendin is?

“Over het algemeen gaat het erg goed en is het erg belangrijk voor ons,” zegt Selsby. “Maar vroeger, toen we net als elftal gingen spelen, moesten we het wel even hebben over onze communicatie. Omdat ik haar zo goed ken, kan ik heel makkelijk tegen haar zeggen dat het niet goed genoeg was, of was ik zelfs nog gemener. Dat gebeurde best vaak op het veld, totdat zij tegen me zei dat ze meer positiviteit nodig had.”

“Dus daar hadden we al vroeg een gesprek over en toen heb ik m’n gedrag aangepast,” vervolgt Selsby. “Als we nu tegenover staan tijdens een training ben ik nog steeds aan het geinen, maar als we samen een wedstrijd spelen, ondersteun ik haar en zeg ik het als ze iets goeds doet.”

Roanna, de vriendin en teamgenoot van Selsby, is het ermee eens dat het belangrijk is om te leren communiceren over gevoelige onderwerpen.

“Ik heb eigenlijk bijna alleen maar gevoetbald met een partner,” zegt ze. “Het is echt fijn en leuk om die persoon bij je te hebben om je aan te moedigen en je te ondersteunen, maar soms kan ze ook superbot zijn. Als zij op het veld iets pittigs tegen me zegt, is dat erger dan wanneer iemand anders dat doet, omdat ik het in mijn hart voel. Maar het allerergste is als Selsby veel goals mist en ik haar daarna twee dagen moet troosten terwijl ze zichzelf in slaap huilt.”

Nog een probleem: wie blijft er voetballen als jullie uit elkaar gaan? Hoewel het heel opwindend kan zijn om je grootste passie te delen met de persoon van wie je houdt, is het absoluut niet prettig om het uit te maken met een teamgenoot. Het uitmaken met je vriendin die een verdieping boven je werkt is grimmig. Maar je relatie verbreken met iemand waarmee je op een internationaal podium staat en met wie je bijna dagelijks in een kleine groep traint is een heel ander verhaal.

“Uit elkaar gaan was echt moeilijk, omdat we elkaar de volgende dag weer moesten zien, en elke dag daarna, maandenlang,” zegt Johanne Fridlund, een professionele voetballer die samen met haar ex speelde voor het Noorse topteam Vålerenga. “Ik denk niet dat we de ruimte hadden om op een normale manier over elkaar heen te komen. Het was moeilijk, maar we waren vrienden en zijn ook nu nog vrienden, dus het had erger kunnen zijn. Het was geen vreselijke break-up.”

Zo’n situatie kan emotioneel al heel moeilijk zijn, maar wat betreft je carrière kan het nog schadelijker zijn. Dacht Fridlund dat haar relatie of het einde van haar relatie haar voetbalcarrière zou kunnen beïnvloeden?

“Het antwoord is dat ik het nog niet weet,” zegt ze. “Het was goed om ervoor uit te komen – dat maakte het makkelijker – maar ik vond het voetballen verwarrender door haar. Ik kon me moeilijker concentreren en minder mijn eigen ding doen, omdat ik aan haar dacht. En we speelden in dezelfde positie, dus dat was wel een beetje moeilijk.”

De accepterende cultuur van het vrouwenvoetbal is een belangrijke reden waarom er zoveel koppels zijn. Dit is ook goed te zien tijdens wedstrijden. Bij wedstrijden tussen mannen bestaat het publiek uit een zee van gasten die aan het schelden zijn op de supporters van het andere team en vice versa. De wedstrijden tussen vrouwen hebben een jonger en diverser publiek van welke seksualiteit dan ook, wat de sfeer een miljoen keer beter maakt – afhankelijk van je tolerantie voor scheldende gasten natuurlijk.

“Aangezien er zoveel mensen onderdeel zijn van de lhbt-gemeenschap, maakt het gewoon deel uit van het vrouwenvoetbal – van spelers tot supporters en coaches. De representatie is er, en daardoor is het heel open en inclusief,” zegt Selsby. “Ik denk dat iedereen zich er comfortabel bij voelt, wat alles fijner en ruimdenkender maakt. De sfeer is ontspannen en mensen oordelen niet zo gauw, wat veel mensen leuk vinden aan voetbal. Het is in ieder geval zeker wat ik leuk vind aan voetbal.”

De inclusieve houding van het vrouwenvoetbal kan het ook makkelijker maken voor vrouwen die hun eerste lesbische relatie ervaren, zoals Fridlund. “Toen wij elkaar ontmoetten, was ik nog niet uit de kast gekomen,” zegt ze. “Maar de meeste mensen in het vrouwenvoetbal begrijpen dat mensen homo kunnen zijn en dat het normaal is. Dus iedereen begreep het. Het was goed voor me en voelde als een veilige plek om uit de kast te komen.”

Fawcett is het ermee eens dat je heersende cultuur heel erg belangrijk is. “Ik denk dat we erg veel geluk hebben met ons team, want er komen zelfs nieuwe mensen bij die zoiets hebben van: ‘Wow, jullie zijn zo’n gastvrije, vriendelijke groep.’ Het is hetzelfde bij de wedstrijden van het WK, of het EK, of zelfs de finale van de FA Cup. Je gaat erheen en er zijn gezinnen en lesbiennes. Het is gewoon superinclusief.”

Vrouwenvoetbal: de perfecte plek of ware liefde of een teamgenoot te vinden – of allebei.