Hoe ik als jonge speler alles achterliet om belazerd te worden in Lapland

Adriaan Kruisheer (21) speelt tegenwoordig zijn potjes bij Sparta Nijkerk in de hoofdklasse, maar een jaar geleden zag zijn leven er totaal anders uit. De middenvelder was aanvoerder van Jong Almere City, en liet alles in Nederland achter om zijn eerste profavontuur aan te gaan bij PS Kemi, een club uit het Finse Lapland.

Anderhalve maand later landde Kruisheer alweer op Schiphol. Hij had nog wel het noorderlicht gezien en een sledehondentocht gemaakt, maar op voetbalgebied was het een grote chaos in het ijskoude Kemi. Op een terras in Amsterdam vertelt Kruisheer over beschimmelde banken, horrorappartementen en een Nigeriaanse proefspeler die binnen een dag kon vertrekken.

Dit is het verhaal van Adriaan Kruisheer.

Toen ik na het tekenen van mijn contract het shirt van PS Kemi vasthield, voelde ik me geweldig. Het was mijn droom om profvoetballer te worden en nu was het na jarenlang keihard werken eindelijk zover. Bij Almere City was er op dat moment geen perspectief om in het eerste door te breken. Ik wilde het ergens anders proberen en werd een handje geholpen door Wouter van der Molen, een kennis van me die in de amateurs speelt. Hij had contacten in Finland en stuurde beelden van mij op naar PS Kemi, dat uitkomt op het hoogste niveau. De trainer van de club was meteen razend enthousiast, dus ik besloot eens te gaan kijken.

Een week later vloog ik die kant op. Toen ik er aankwam vroor het 25 graden en was het stadion compleet ondergesneeuwd. Ik heb de trainingsaccommodatie bekeken, een aantal trainingen en een wedstrijd. Het stadje Kemi stelt verder weinig voor. Bijna alle inwoners werken bij een houtfabriek, er is veel bos en binnen een omtrek van vijftig kilometer is er verder geen ander plaatsje. Dat vond ik vrij heftig, maar op dat moment was ik nog zo enthousiast dat ik alles eigenlijk geweldig vond. Ik wilde het avontuur aangaan en besloot de kans met beide handen aan te grijpen.

De voorzitter wilde graag dat ik al met de eerste bekerwedstrijd mee zou doen, en dat ik dus snel naar Lapland zou komen. De vliegtickets waren daardoor wel extra duur, maar dat zouden zij betalen. Maar eenmaal daar zei de voorzitter: “Oh lord, deze tickets zijn veel te duur.” Ik dacht: vind je het gek dat die ticket zo duur zijn, ik moest toch zo snel die kant opkomen?

Dat begon dus een beetje moeizaam, maar het weerhield me er niet van om de bekerwedstrijd gewoon te spelen. Die was op mijn derde dag in Lapland, tegen Rovaniemen Palloseura. We speelden op een ontzettend klein veld in een overdekte hal. Eigenlijk leek het niet eens op voetbal. Veel spelers ontbraken nog, en we waren nog totaal niet op elkaar ingespeeld. Vraag me niet hoe, maar we wonnen die wedstrijd. Iedereen was dolblij.

Het gedoe bleef ondertussen aanhouden. De club zou ook een appartement voor me regelen, maar het kwam er uiteindelijk op neer dat ik er vooral zelf achteraan moest. Een man van de club liet me op zijn telefoon een aantal appartementjes zien: “Deze is wel leuk, toch?” Het zag er niet bepaald leuk uit, maar ik besloot toch maar te gaan kijken – misschien waren het gewoon ongelukkige foto’s. Dat bleek niet zo te zijn: het waren hele kleine appartementen, met smerig behang en beschimmelde badkamers. Alsof ik in het Oostblok terecht was gekomen. Er hing zo’n kille sfeer in die appartementen, het leek wel een horrorfilm.

Door zelf wat bij te betalen lukte het me uiteindelijk om alsnog een prima appartement te vinden. Vooraf was er ook afgesproken dat ik al mijn meubilair zou krijgen. De club had een loods vol spullen, waar ik een heel interieur bij elkaar mocht zoeken. Ik had alleen de pech dat er vlak voor mij net wat andere spelers waren geweest, waardoor ik overbleef met de restjes. Er stonden beschimmelde banken en pannen die zo oud waren dat het waarschijnlijk ongezond was om erin te koken. Diezelfde man liet in de loods ook nog een tv zien. “Helemaal prima toch?” Ik overdrijf niet als ik zeg dat-ie nog kleiner was dan mijn laptop.

Ik probeerde hem nog uit te leggen dat het fijn zou zijn om een goede tv te hebben, omdat ik in een vreemd land zat en er buiten weinig te doen was in de winterse maanden. “I’m sorry about that,” zei hij. Ik heb toen maar besloten om het allemaal zelf te kopen. Ik was ongeveer duizend euro kwijt aan een bank, een kleed, een tv en nog wat andere spullen.

Gelukkig ging het voetballend wel lekker bij PS Kemi. Onze trainer Jari Aman zei na drie trainingen dat hij dacht dat ik een van de beste spelers van de competitie zou worden. In de eerste paar oefenwedstrijden maakte ik twee doelpunten, dus het begon inderdaad aardig. Daarna stond onze tweede bekerwedstrijd op het programma, helemaal in het onderste stukje van Finland. We zaten elf uur in de bus, dat was voor mijn al een avontuur op zich. Het verste dat ik daarvoor ooit was geweest voor een wedstrijd was MVV-uit.

We kwamen in die wedstrijd met 2-0 achter, maar door een assist en een goal van mij in de 93ste minuut maakten we toch nog gelijk. Iedereen was door het dolle heen en blij met mijn bijdrage. Behalve de voorzitter dan. Hij stuurde me na de wedstrijd een appje: “Je was vreselijk vandaag.” What the fuck, dacht ik. Ik reageerde er maar niet op.

PS Kemi was een grote duiventil van spelers. Ik keek er na een tijdje niet raar meer van op als er bij een training weer eens drie of vier nieuwe gezichten waren. Ze kwamen overal vandaan, van Oekraïne tot Nigeria. Vooral die jongen uit Nigeria zal ik niet snel vergeten. Hij was vanuit Afrika overgevlogen om in Kemi te mogen trainen. Maar na een training werd hij alweer vriendelijk bedankt: “Dit gaat hem niet worden.”

De club was sowieso niet echt professioneel. Onze looptrainer was tegelijkertijd ook de fysio, en een soort verkapte materiaalman. Op een gegeven moment had ik wat last vanwege het keiharde kunstgrasveld, en wilde ik me laten masseren. Maar hij deed meteen of er iets heel ernstigs aan de hand was. Daarna ben ik maar nooit meer naar hem toe geweest. Mijn Nederlandse ploeggenoot bij PS Kemi, Kevin Tano, ging altijd naar zijn eigen fysio in Nederland. Dat deed hij niet voor niets.

De vliegtickets waren ondertussen nog steeds niet betaald. Omdat dat soort gedoe maar door bleef gaan, was ik er op een gegeven moment helemaal klaar mee. Ik zei: “Geef me maar gewoon waar ik recht op heb, dan ben ik weg.” Toen ik dat eenmaal had uitgesproken, was de voorzitter ineens heel behulpzaam. “Als jij dat graag wil, dan gaan we dat regelen.” Binnen twee dagen stortten ze een aantal maandsalarissen en de kosten van de vliegtickets op mijn rekening. Toen ik het geld eenmaal binnen had, hebben Kevin Tano en een andere ploeggenoot me diezelfde nacht nog naar het vliegveld gebracht. Ik had verder geen zin in juridische spelletjes en wilde zo snel mogelijk naar huis.

Eenmaal terug in Nederland relativeerde ik het allemaal weer een beetje, en bekeek ik wat mijn opties waren. Er waren nog wat mogelijkheden in Zweden en Israël, maar uiteindelijk is een nieuw buitenlands avontuur er niet van gekomen. Ik kreeg wel ineens geregeld belletjes van zaakwaarnemers waar ik nog nooit van had gehoord, waarschijnlijk omdat ik net een paar profwedstrijden achter mijn naam heb staan. Geen flauw idee hoe ze aan mijn nummer komen, maar de boodschap is iedere keer hetzelfde: “Ik kan je daar en daar naartoe brengen.” Ik liet ze elke keer weten dat ze maar moesten terugbellen als het concreet werd, maar dat doen ze daarna nooit.

Ik hoopte nog een tijdje op een club uit de Keuken Kampioen Divisie, maar die kwam niet. Toen heb ik voor mezelf de afweging gemaakt: hoe groot is de kans dat ik mezelf financieel onafhankelijk speel in vijftien jaar? Niet bepaald groot, dus ik sloot aan bij hoofdklasser Sparta Nijkerk en ging bedrijfskunde studeren aan de universiteit. Dat gaat allebei erg lekker: we staan bovenaan en mijn propedeuse is in zicht. Ik ben blij met hoe mijn leven er nu uitziet, en ik heb veel geleerd van mijn avontuur.

En PS Kemi? Ik zag al dat ze na mijn vertrek lang onderaan stonden en veel spelers zijn vertrokken. Op een gegeven moment hadden ze ook ineens een andere naam, Kemi Kings. Rustig is het er dus zeker nog niet. Het interesseert me verder ook niet zoveel hoor, al had ik wel een klein beetje leedvermaak toen ze uiteindelijk degradeerden. Ik gunde het mijn teamgenoten niet, maar voor die eigenaar dacht ik wel: lekker voor je.