Waarom het kindsterretje uit The NeverEnding Story nooit filmactrice werd

De Kleine Keizerin komt eigenlijk maar vrij kort in beeld in The NeverEnding Story, de fantasyfilm uit 1984 met geluksdraken, gigantische slakken en de dood van een paard die minstens zo traumatisch was als die van de moeder van Bambi. Ze was ook maar een van de weinige vrouwelijke personages in deze cultklassieker. En toch draait eigenlijk de hele film om haar, aangezien het rijk Fantasia en zijn zieke keizerin gered moeten worden.

Van de jonge actrice die haar speelde, is na The NeverEnding Story echter nauwelijks meer wat vernomen. Veel andere kindsterretjes uit de jaren tachtig zijn later doorgebroken, maar Tami Stronach bleef uit de schijnwerpers.

“Mensen hebben weleens gezegd dat ik op mijn tiende al heb gepiekt,” zegt Stronach via Zoom vanuit Schotland, waar ze op dit moment met opnames bezig is. “Maar dat is zo dom. Wat is pieken überhaupt? Is iets minder veel waard als er maar vijfhonderd mensen naar je kijken, maar je er zelf wel heel gelukkig van wordt?”

We spraken Stronach over haar iconische rol, wat de faam op jonge leeftijd met haar deed en hoe ze via een grote omweg tegenwoordig alsnog een belangrijke rol speelt in fantasyfilms voor kinderen.

De jeugd van Stronach lijkt rechtstreeks uit een roman te komen. Ze heeft een Schotse vader en een Israëlische moeder, die elkaar in Iran ontmoetten. Haar vader had namelijk de loterij gewonnen en verhuisde vervolgens naar Teheran om daar archeoloog te worden. Hij raakte binnen een handomdraai verliefd, en in 1972 werd Stronach geboren. Tijdens haar jeugd sprak ze zowel Engels als Farsi en zag ze hoe archeologen botten afschrobden met tandenborstels en expats er hun leven opbouwden.

“Het was een erg internationaal ingestelde plek,” zegt ze. “Agatha Christie kwam er ook vaak om aan haar boeken te schrijven, omdat haar man Max Mallowan er ook als archeoloog werkte. Het was een komen en gaan van diplomaten.”

Tijdens de Iraanse Revolutie in 1979 evacueerde de Israëlische regering de Joodse inwoners, en vloog ook Stronach met haar ouders naar Tel Aviv, waar ze tijdelijk bij haar grootouders gingen wonen.

“We hadden geen huis en ook geen idee waar we naartoe moesten,” zegt ze. “Mijn vader vond het best lastig om zich hier te settelen, dus toen gingen we terug naar Engeland, maar daar vond mijn moeder het weer lastig.”

Uiteindelijk vonden ze een middenweg, en gingen ze in het Amerikaanse Berkeley wonen.

In de Verenigde Staten kreeg haar vader een baan bij de Universiteit van Californië. Zelf ging ze naar een theaterschool in San Francisco. Op een dag kwam er een impresario langs van The NeverEnding Story, die met haar docent ging lunchen en haar toevallig zag optreden.

Toen Stronach op auditie kwam, had ze nog haar make-up op van de rol waarvoor ze op dat moment aan het repeteren was – ze speelde Knorretje. Dat ze meedong om een plekje in de cast van de duurste film die ooit buiten de VS of de Sovjet-Unie werd gemaakt, was kennelijk niet helemaal tot haar doorgedrongen.

“Ik kwam aan met een dikke laag schmink en grote zwarte lijnen op mijn gezicht,” zegt ze. “De rest zag er helemaal opgetut uit, en ik had eigenlijk geen idee waar ik auditie voor deed. Maar achteraf gezien was het misschien wel een voordeel dat ik zo naïef was.”

Haar onwetendheid wierp inderdaad zijn vruchten af. Na meerdere extra auditierondes – zonder Knorretjes-look – won ze de strijd van onder meer Heather O’Rourke, een actrice die later op haar twaalfde al zou overlijden, maar wel nog in Poltergeist zou spelen. Stronach werd de Kleine Keizerin. Niet veel later zat ze met haar moeder in het vliegtuig naar Duitsland, aangezien de opnames in Beieren plaatsvonden. Een ‘zomerkamp’ van drie maanden, noemt ze het achteraf.

“Ik had geen ouders die me, ten koste van hun eigen carrière, meteen van hot naar her lieten vliegen, zodat ik door zou breken,” zegt ze. “Ze hadden al een heel leuk leven en zeiden: ‘Prima om dit even deze zomer te doen. Maar daarna ga je weer terug naar school.’”

Een maand voordat haar scènes geschoten werden, werkte Stronach samen met onder anderen regisseur Wolfgang Petersen om de perfecte look voor haar personage te creëren. Aangezien ze nog kind was, verloor ze wat van haar melktanden, dus kreeg ze een kunstgebit dat ze op de set kon dragen.

“We schoten in chronologische volgorde, en tegen de tijd dat ik terug moest komen voor mijn tweede scène waren mijn tanden al flink gegroeid,” zegt ze. “Dus Wolfgang zei dat ik maar niet al te hartelijk moest lachen. Alleen een beetje glimlachen, zonder mijn tanden te ontbloten. Dat zie je goed in de tweede scène, mijn mond wordt echt een beetje kleiner.”

De tranen die Stronach op de set liet zien waren echt – zo gegrepen was ze door het lot dat de personages tegemoet gingen. En aan haar accent had ze destijds niks veranderd. Dat was gewoon haar natuurlijke stem, omdat ze in Iran, Israël, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten had gewoond.

“Ik vond dat best gek, want ze klonk helemaal niet als mijn moeder,” zegt haar nu tienjarige dochter Maya tegen VICE over het moment dat ze de film voor het eerst keek. “Ik kon zien dat zij het was, maar ze klonk niet als zichzelf. Eerst vond ik dat best verwarrend, maar ik vond het ook leuk.”

Stronach vierde zelf haar elfde verjaardag toen ze aan het filmen was, maar vanwege het drukke draaischema hadden zij en de andere kindacteurs Noah Hathaway (die Atreyu speelde) en Barret Oliver (die Bastian speelde) weinig tijd om los van het filmen met elkaar rond te hangen.

“We verbleven in hetzelfde hotel en klopten weleens bij elkaar aan op de deur,” zegt ze. “Dan vroeg ik: ‘Hey Barret, wat ben je aan het doen?’ En zei hij: ‘Ik speel met mijn soldaatjes.’ En dan ging ik maar weer weg.’”

De film is gebaseerd op de roman Die unendliche Geschichte van de Duitse schrijver Michael Ende. Omdat dit boek zo populair was in Duitsland, schoven de acteurs tijdens de productie geregeld aan bij Duitse talkshows om over de verfilming te praten. Tijdens een van die uitzendingen vroeg de presentator aan Stronach of ze wat Duits had geleerd toen ze daar was. “Ik zei: ‘Ik spreek geen woord Duits, maar ik ken wel dat nummer 99 Luftballons.’ Dus dat zong ik toen voor ze.”

De volgende dag werd ze benaderd door een Duitse muziekproducent, die haar een platendeal aanbood. Maar haar moeder stond erop dat ze wel gewoon terug naar Amerika zou komen – wat drie dagen later gepland stond.

“Hij zei: ‘Oké, ik schrijf het nummer vanavond. We nemen het morgen op. En dan maken we een videoclip en doen we één tv-optreden.’ Het ging zo snel, het was echt gestoord. En we zijn ook daadwerkelijk drie dagen later teruggevlogen.” 

Het resultaat was een LP van catchy popliedjes en de videoclip hierboven van Fairy Queen, een nummer vol jarentachtigbeats waarin Stronach een dakloze tot miljonair transformeert en een vogel in een vis laat veranderen.

Stronach had alles in zich om een ster te worden, maar dat was niet wat ze zelf wilde. “Ik wilde niet per se een ster worden – ik wilde gewoon heel graag acteren,” zegt ze. “Dat zijn twee verschillende dingen.”

Toen Stronach in de herfst weer terugging naar school, kreeg ze haar normale leven weer terug. En daar veranderde eigenlijk weinig aan toen de film de volgende zomer uitkwam. In het pre-internettijdperk was de enige plek waar ze voor iedereen te zien was immers op het grote doek.

Dat nam niet weg dat ze fans kreeg. Volwassen mannen spoorden haar adres op en gingen vlak bij haar huis kamperen om een glimp van haar op te vangen. Een Duitse man stuurde haar per post een verlovingsring op. Er kwamen zelfs producenten aanbellen, met de vraag of ze ook naakt deed. “Ik had zoiets van: ‘Ik ga niet in een naaktfilm spelen’,” zegt ze. “Ik ben Lolita niet.”

Haar ouders hadden weinig van doen met het wereldje, en konden haar eigenlijk ook niet echt helpen om zich erdoorheen te manoeuvreren. Ze besloten haar professionele acteercarrière niet verder te stimuleren.

“Mijn ouders waren gewoon niet geschikt om mijn managers te zijn. We deden het niet voor het geld, en al helemaal niet voor de roem. Als ik naar Los Angeles was verhuisd en ze me hadden geholpen met zoeken naar klusjes, dan hadden we die denk ik wel gevonden. Maar dat was niet de stap die we als gezin wilden nemen.”

Tientallen jaren later interviewde Stronach de jonge actrice Millie Bobby Brown (bekend van Stranger Things) op een fan-bijeenkomst, en verbaasde ze zich erover hoe zij met haar succes omging. “Iemand klom gewoon het podium op en gaf haar een trouwring. Ze was pas tien, maar ging er zoveel luchtiger mee om dan ik destijds. Ze zei: ‘Nou, bedankt!’ En dat was het.”

“Toen ik die ring opgestuurd kreeg, vroeg ik iemand die toevallig naar Duitsland ging om ‘m mee te nemen, want ik wilde ‘m niet aannemen. Ik voelde me heel schuldig en ik nam alles veel te serieus. Ik vraag me af of ik dat ook anders had kunnen doen.”

In plaats daarvan liet Stronach haar rol in The NeverEnding Story achter zich en vertelde ze er nooit over toen ze opgroeide en volwassen werd. “Ik sprak er niet over. Het smolt eigenlijk gewoon een beetje weg.”

Na de middelbare school besloot Stronach naar New York te verhuizen, om daar een professionele danser te worden. Zo dacht ze op te kunnen treden zonder de druk van roem te hoeven voelen.

“Ik heb The NeverEnding Story nooit op mijn cv gezet,” zegt ze. “Het leek me niet zo relevant, want dansen is een totaal ander iets.”

In de twintig jaar erna zou ze in New York blijven dansen en in theatervoorstellingen spelen. Ze zette haar eigen eigen bedrijf op, werd dansdocent aan het Marymount Manhattan College en ging ook yoga doceren.

“Ik begon opnieuw voor mezelf te bepalen wat waardevol is, wat ik zie als succes en wat voor verhalen ik wil vertellen,” zegt ze. “Ik was de hele tijd aan het optreden in New York, dus met acteren ben ik eigenlijk nooit gestopt. Ik ben alleen van film naar het theater overgegaan.”

Ze had gezworen dat ze nooit met een artiest zou daten, maar haar huidige man – acteur en schrijver Greg Steinbruner – ontmoette ze toch echt in het theater. Nadat hun dochter Maya werd geboren in 2011, zocht ze een manier om haar carrière met het moederschap te combineren.

“In onze samenleving wordt van werkende vrouwen verwacht dat ze doen alsof ze geen ouders zijn. Dat vind ik pijnlijk en wreed,” zegt ze. “Ik wil kunnen zeggen dat ik een moeder ben die werkt, over een gezond stel hersens beschikt en ook het moederschap kan gebruiken om mijn werk te verbeteren.”

Net als andere acteurs die zijn gaan produceren, zoals Reese Witherspoon en Robin Wright, besloten Stronach en Steinbruner om The Paper Canoe Company te lanceren, waarmee ze theater- en filmproducties voor kinderen maken. “Ik wilde mijn eigen ervaring als moeder inzetten voor de verhalen die ik maak.”

Toen Stranger Things aan het einde van het derde seizoen een gezongen eerbetoon aan The NeverEnding Story bracht, realiseerde Stronach zich dat de film nog erg geliefd was – net als oude fantasyfilms in het algemeen. Samen met Steinbruner besloot ze een nieuwe fantasyfilm te maken: Man & Witch. Ze spelen allebei een rol, en daarnaast doet Stronach de choreografie en schreef Steinbruner het script. Verder doen er ook acteurs aan mee als Christopher Lloyd, Sean Astin en Rhea Perlman – en hun dochter Maya. Stronach zegt het heel leuk te vinden als haar dochter met acteren door wil blijven gaan.

“Het is een moderne film, in die zin dat we ‘m er niet uit willen laten zien alsof-ie uit de jaren tachtig komt. Het gaat meer om de manier waarop we het verhaal vertellen. Het is geen cynisch, maar juist een hartverwarmend verhaal.”

Met de film, die momenteel in Schotland wordt opgenomen, wil ze ook “complexe vrouwen van middelbare leeftijd” in het zonnetje zetten, en laten zien dat liefde “niet alleen is weggelegd voor mooie, jonge en heteroseksuele mensen. Die oudere films hadden ook een wat seksistische ondertoon, en daar geven we een moderne twist aan.”

Daarmee is de cirkel toch een beetje rond voor de inmiddels 48-jarige Stronach, die op haar tiende in de filmwereld kwam, maar toch haar eigen pad naar geluk heeft weten te vinden. Ze woont nog altijd in New York, waar ze nog weleens met haar oude medespeler Hathaway samenkomt met fans om herinneringen op te halen aan die ene zomer in de jaren tachtig.

“Je vroeg me of ik vroeger een ster wilde worden? Ik vond het heel leuk werk om te doen, maar het leven eromheen sprak me niet erg aan,” zegt ze. “Ik moest gewoon mijn eigen pad bewandelen, en daar ben ik heel gelukkig mee.”

Dit artikel verscheen oorspronkelijk bij VICE US.

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.