Dit bedrijf zorgt ervoor dat je na je dood verder leeft als avatar in de metaverse

Bijna vijf jaar geleden werd bij de vader van Artur Sychov een agressieve vorm van kanker vastgesteld, waaraan hij uiteindelijk overleed. Het nieuws van zijn vaders ziekte verscheurde Sychov. “Opeens drong het tot me door dat ik nog maar beperkte tijd met hem had,” vertelt hij me. Op dat moment waren Sychovs kinderen nog maar een paar jaar oud, en hij vond het idee heel verdrietig dat ze zouden opgroeien zonder hun grootvader te kennen.

Sychov vroeg zich of er een manier was waarop zijn kinderen een gesprek met hun grootvader zouden kunnen hebben, na diens dood.

Sychov is de CEO en oprichter van Somnium Space, een van de vele versies van de metaverse die de laatste jaren zijn ontstaan. In tegenstelling tot veel van zijn concurrenten kun je Somnium Space nu al in 3D ervaren met een VR-bril op. 

De dood van Sychovs vader inspireerde hem om ‘Live Forever’ te ontwikkelen. Dit is een functie die in de toekomst beschikbaar zal zijn in Somnium Space. Het idee is dat Live Forever data opslaat van je bewegingen en gesprekken en die dupliceert om een avatar te creëren die net zo beweegt, praat en klinkt als jij – en dat kan blijven doen lang nadat je bent gestorven. In Sychov’s gedroomde virtuele wereld zullen mensen met hun overleden dierbaren kunnen praten wanneer ze maar willen.

“Als ik sterf – en ik heb mijn data opgeslagen – kunnen mensen, onder wie mijn kinderen, letterlijk binnenkomen om een gesprek te voeren met mijn avatar.  Die avatar beweegt zoals ik en heeft dezelfde stem als ik,” vertelt hij me. “Je ontmoet een persoon, raakt aan de praat en je hebt de eerste tien minuten niet door dat het AI is. Dat is het doel.”

Volgens Sychov wordt de metaverse door dit soort innovaties een ruimte voor nieuwe menselijke ervaringen, en daarmee ook een waardevolle investering. “Men denkt dat het in de metaverse alleen gaat om de verkoop van NFT's of om merken die spullen willen verkopen, maar daar gaat het niet om”, vertelt hij. “Het gaat veel dieper.”

De mogelijkheden voor grootschalige datacollectie in virtual reality waren een openbaring voor Sychov – die de technologie tijdens ons gesprek ‘magisch’ noemt. “De hoeveelheid gegevens die we over je zouden kunnen verzamelen is waarschijnlijk honderd tot driehonderd keer groter dan wanneer je een mobiele telefoon gebruikt ,” zegt hij. Virtual reality-technologie kan gegevens verzamelen over hoe je je vingers, mond, ogen en je hele lichaam beweegt. Het kan je hierdoor snel identificeren, en het is “preciezer dan een vingerafdruk,” beweert Sychov.

Onderzoek uit oktober 2020, gepubliceerd in Nature, ondersteunt die bewering. Zo concludeerden de onderzoekers dat de VR-technologie al na 5 minuten, en met een precisie van 95 procent, de juiste persoon kon identificeren uit een groep van 500 mensen, door het tracken van lichaamsbewegingen. “Dit is waarom VR zo krachtig is,” zegt Sychov. “Je kunt het niet voor de gek houden.”

Somnium Space heeft ook geïnvesteerd in Teslasuit – dat overigens niets met Elon Musk te maken heeft – en werkt ook met hen samen. Teslasuit ontwikkelt momenteel een volledig haptisch VR-lichaamspak. De drager van het pak zal elektrische signalen kunnen ontvangen die aanvoelen als menselijke aanrakingen. Daarnaast zal het pak ook gegevens over de drager kunnen opslaan omdat er een hoogwaardige biometrische scanner in zit, die data op het gebied van cardio- en stressniveaus verzamelt, zegt Sychov.

Sychov beweert ook dat er data verzameld zal worden over hoe je spreekt en klinkt, hoewel hij niet uitlegt hoe dit in zijn werk zal gaan. Het moet er in ieder geval toe leiden dat de ervaring met een avatar levensecht lijkt. Zoals wanneer je een paar minuten met een chatbot spreekt, maar denkt dat het een echt persoon is. “Hetzelfde zal in VR gebeuren”, zegt hij, “maar dan nog overtuigender”. 

Met alle verzamelde data kan Somnium Space dan werken aan de creatie van onsterfelijke digitale dubbelgangers. Dit lijkt een science fiction scenario, zoals we dat kennen uit films als Dollhouse, Dune en Man of Steel. In die laatste film vochten Henry Cavill en Michael Shannon om een USB stick met daarop een menselijke representatie van Russell Crowe, die in werkelijkheid al jaren dood is, maar toch zijn zoon Cavill wil mentoren.

“We gebruiken AI om met jouw data een avatar van jezelf tot leven te brengen, en die avatar leeft op jouw eigen digitale stukje grond, of in jouw NFT-wereld, en mensen zullen met je komen praten,” vertelt Sychov me.

De eerste stap in dit proces is dus het verzamelen en opslaan van de data van mensen die willen deelnemen aan ‘Live Forever’, en daar ook voor willen betalen. Somnium Space is van plan daar dit jaar mee te beginnen. Het zal data opslaan van de beweging en de geluiden die gebruikers maken wanneer zij zich op hun eigen ‘land’ bevinden, of zoals dat heet in metaverse-jargon, op hun eigen ‘percelen’.

Somnium Space hoopt volgend jaar de eerste reeks AI-versies van zijn gebruikers te kunnen presenteren. Avatars zullen dan de bewegingen en elementaire gespreksvaardigheden van mensen nabootsen.

Volgens Sychov is het mooie van dit idee dat, zolang AI zich blijft ontwikkelen, ook je avatar zal blijven evolueren. Ook als de data misschien wel jaren geleden zijn verzameld. “Stel dat jij of iemand anders overlijdt,” legt Sychov uit. “We kunnen je in de loop van de tijd steeds beter namaken, op grond van dezelfde hoeveelheid gegevens die we over jou hebben verzameld, dankzij de mogelijkheden die AI biedt”.

Het idee dat een virtual-reality bedrijf toegang heeft tot zoveel gegevens over zijn gebruikers is op zijn zachtst gezegd verontrustend, iets waar Sychov niet voor terugdeinst als ik hem ernaar vraag.

“Daarom is Facebook zo eng,” zei hij de eerste keer dat we elkaar spraken. “Het is eng dat Facebook de leidende metaverse is.”

In tegenstelling tot Meta, wat voorheen Facebook was, verdient Somnium Space geen geld door de gegevens van mensen te verkopen aan adverteerders. “We zijn gedecentraliseerd,” zegt Sychov. “We willen je naam niet weten. Het maakt ons niet uit wie je bent.”

Sychov vindt zelf dat hij een meer verantwoordelijk bedrijfsmodel creëert, en hij hoopt dat gebruikers het daardoor niet erg zullen vinden dat het bedrijf een ongelimiteerde hoeveelheid data ophaalt voor analyse. De ‘Live Forever’- functie zal standaard uitstaan, en het bedrijf zegt dat ze alleen data zullen verzamelen van mensen die voor die functie kiezen en betalen. “Als jij niet betaalt, zullen wij jouw data nooit verzamelen, omdat wij je gegevens niet verkopen,” benadrukt hij. “Jij hebt de controle.”
Het bedrijf hoopt de prijs zo laag mogelijk te kunnen houden – Somnium Space rekende early adaptors ongeveer 45 euro per jaar. Sychov denkt dat de kosten van dataopslag altijd een betaling zullen vereisen.

Degenen die de keus hebben gemaakt om deel te nemen, kunnen de opslagfunctie naar believen aan- en uitschakelen en het bedrijf opdragen alle gegevens te wissen als zij dat willen. Sychov merkt daarbij wel op dat, hoe meer gegevens Somnium verzamelt, hoe nauwkeuriger de toekomstige versie van jou zal zijn.

Hoewel het een jong bedrijf is, heeft Somnium Space al te maken gehad met de dood. Een van haar landeigenaren overleed onverwachts in wat Sychov omschrijft als een tragisch moment voor het bedrijf. Op verzoek van de familie heeft Somnium Space het eigendom van zijn percelen overgedragen aan een vriend die een herdenkingsplek in de metaverse heeft gebouwd.

Hoe goed het bedrijf zich ook meent te hebben voorbereid, het eeuwig laten voortbestaan van een digitale avatar zal terechte, ethische vragen oproepen. Wat als bijvoorbeeld de kinderen van een overleden Somnium Space-gebruiker het pijnlijk vinden dat hun geliefde vader of moeder in een of andere vorm voortleeft in hun metaverse?

“Deze dingen moeten we uitzoeken met ons juridisch team,” zegt Sychov, “en ook met onze gebruikers.”