Pascal Tierce (61) fotografeert al 35 jaar met veel passie Belgische festivals zoals Dour, Rock Werchter, Pukkelpop en Graspop. Zo maakte hij in 1989 de foto waarmee de allereerste editie van Dour Festival werd aankondigd. [zie foto hieronder]Wij spraken met hem over wat hij zoal meemaakte tijdens die eerste edities, wat er in de jaren daarop zoal veranderde op onze festivalweien, en welke invloed onze festivals hadden op de Europese muziekscene.
Advertentie
Een krantenartikel waarin de alllereerste editie van 'Dour Music Festival' werd aangekondigd. Inkomprijs: zo'n 14,87 euro (600 Belgische Frank).
VICE: Hey Pascal. Hoe word je fotojournalist op festivals?
Pascal Tierce: In mijn geval: vrij toevallig eigenlijk. Toen ik 14 was, ging ik naar een concert van de Britse rockband Slade in Vorst Nationaal. Daar heb ik toen een verslagje over geschreven dat ik naar een maandblad heb gestuurd, en die hebben dat gepubliceerd. Dat was in 1972. Zo ontdekte ik hoe zalig het is om over events te schrijven die ik had bezocht. Ik ben zo’n 38 jaar leraar Sociologie op een middelbare school geweest , en daarnaast altijd journalist in bijberoep. In 1985 begon ik te schrijven over Belgische festivals, die ik daarvoor al had leren kennen als festivalganger.Heb je in de loop der jaren een bijzondere band met bepaalde artiesten opgebouwd?
Als fotojournalist heb ik toegang tot een heleboel plekken waar je als doorsnee festivalganger niet snel zou mogen komen. Maar ook daar moet je artiesten altijd voorzichtig benaderen, met respect voor hun privacy. En ze vooral niet kwaad maken. Al komen sommige artiesten ook uit zichzelf naar jou toe.Voordat je een interview mag doen, is bijna alles al vooraf onderhandeld en vastgelegd met de platenmaatschappij. Je ontwikkelt dus niet noodzakelijk een bijzonder nauwe band met zo’n artiest. Toch kwam ik bijvoorbeeld meteen heel goed overeen met Billy Lunn, de zanger en gitarist van The Subways, toen ik hem moest interviewen. Hij vertelde me dat hij regelmatig naar België komt om wat Kriek-degustaties te doen. Vlak na ons gesprek heb ik dus twee Kriekjes voor hem geregeld. Sindsdien zien we elkaar elke keer als hij op Dour speelt. In een interview met de RTBF noemde hij mij “zijn vriend Pascal van Dour, die nooit vergeet om hem een Kriek mee te brengen.”
Pascal Tierce: In mijn geval: vrij toevallig eigenlijk. Toen ik 14 was, ging ik naar een concert van de Britse rockband Slade in Vorst Nationaal. Daar heb ik toen een verslagje over geschreven dat ik naar een maandblad heb gestuurd, en die hebben dat gepubliceerd. Dat was in 1972. Zo ontdekte ik hoe zalig het is om over events te schrijven die ik had bezocht. Ik ben zo’n 38 jaar leraar Sociologie op een middelbare school geweest , en daarnaast altijd journalist in bijberoep. In 1985 begon ik te schrijven over Belgische festivals, die ik daarvoor al had leren kennen als festivalganger.Heb je in de loop der jaren een bijzondere band met bepaalde artiesten opgebouwd?
Als fotojournalist heb ik toegang tot een heleboel plekken waar je als doorsnee festivalganger niet snel zou mogen komen. Maar ook daar moet je artiesten altijd voorzichtig benaderen, met respect voor hun privacy. En ze vooral niet kwaad maken. Al komen sommige artiesten ook uit zichzelf naar jou toe.Voordat je een interview mag doen, is bijna alles al vooraf onderhandeld en vastgelegd met de platenmaatschappij. Je ontwikkelt dus niet noodzakelijk een bijzonder nauwe band met zo’n artiest. Toch kwam ik bijvoorbeeld meteen heel goed overeen met Billy Lunn, de zanger en gitarist van The Subways, toen ik hem moest interviewen. Hij vertelde me dat hij regelmatig naar België komt om wat Kriek-degustaties te doen. Vlak na ons gesprek heb ik dus twee Kriekjes voor hem geregeld. Sindsdien zien we elkaar elke keer als hij op Dour speelt. In een interview met de RTBF noemde hij mij “zijn vriend Pascal van Dour, die nooit vergeet om hem een Kriek mee te brengen.”
Advertentie
Pascal (Bovenaan, tweede van links) met de leden van rockband Praying Mantis.
Hoe was de vibe op de eerste edities van Dour, Rock Werchter of Pukkelpop? En wat is er sindsdien veranderd?
In het begin waren festivals heel spontaan en oprecht. Daarna zijn ze stilaan maar zeker ‘professioneel’ geworden. Op de eerste edities van Dour Festival bestond het personeel volledig uit mensen uit de buurt. De ouders van Carlo Di Antonio [een van de oprichters van Dour Festival, red.] hadden op een bepaald moment zelfs hun huis gehypothekeerd zodat er genoeg geld was om het festival verder te laten doorgaan. De lokale bevolking stond in voor de opbouw en de communicatie, de judoclub deed de beveiliging… Bij Pukkelpop was het dan weer een jeugdhuis dat dat festival in het begin op poten zette.Maar dat is nu allemaal voorbij. In de afgelopen drie decennia is die lokale identiteit vervangen door gespecialiseerde bedrijven. Ik wil hun werk daarmee niet bekritiseren, maar het laat in elk geval wel zien dat er nu eerder professionals dan lokale burgers achter de schermen werken. Deze zomer zonder festivals is dan ook een gigantische ramp voor al die festivals die ondertussen zo groot zijn geworden, en daardoor ook zorgen voor een groot deel van de inkomsten van een heleboel andere bedrijven.Hebben onze Belgische festivals een grote invloed gehad op de Europese muziekscene?
België is een festivalland bij uitstek. Dat begon ooit met Jazz Bilzen (1965-1981) en Festival d'Amougies (dat in 1969 in de geest van het Woodstockfestival werd georganiseerd met namen als Frank Zappa), en daarna kwamen namen als Rock Werchter (vanaf 1975), Rock Torhout (1977-1998), Pukkelpop (1985) en Dour (1989). Deze Belgische festivals waren een openbaring voor mensen uit de muziekwereld in de rest van Europa, omwille van hun goed uitgedachte structuur en organisatie. In 1989 kwamen er een bescheiden 800 mensen naar Dour Festival. Vandaag de dag komen mensen naar Werchter om het gebeuren achter de schermen te observeren en zich erdoor te laten inspireren.
In het begin waren festivals heel spontaan en oprecht. Daarna zijn ze stilaan maar zeker ‘professioneel’ geworden. Op de eerste edities van Dour Festival bestond het personeel volledig uit mensen uit de buurt. De ouders van Carlo Di Antonio [een van de oprichters van Dour Festival, red.] hadden op een bepaald moment zelfs hun huis gehypothekeerd zodat er genoeg geld was om het festival verder te laten doorgaan. De lokale bevolking stond in voor de opbouw en de communicatie, de judoclub deed de beveiliging… Bij Pukkelpop was het dan weer een jeugdhuis dat dat festival in het begin op poten zette.Maar dat is nu allemaal voorbij. In de afgelopen drie decennia is die lokale identiteit vervangen door gespecialiseerde bedrijven. Ik wil hun werk daarmee niet bekritiseren, maar het laat in elk geval wel zien dat er nu eerder professionals dan lokale burgers achter de schermen werken. Deze zomer zonder festivals is dan ook een gigantische ramp voor al die festivals die ondertussen zo groot zijn geworden, en daardoor ook zorgen voor een groot deel van de inkomsten van een heleboel andere bedrijven.Hebben onze Belgische festivals een grote invloed gehad op de Europese muziekscene?
België is een festivalland bij uitstek. Dat begon ooit met Jazz Bilzen (1965-1981) en Festival d'Amougies (dat in 1969 in de geest van het Woodstockfestival werd georganiseerd met namen als Frank Zappa), en daarna kwamen namen als Rock Werchter (vanaf 1975), Rock Torhout (1977-1998), Pukkelpop (1985) en Dour (1989). Deze Belgische festivals waren een openbaring voor mensen uit de muziekwereld in de rest van Europa, omwille van hun goed uitgedachte structuur en organisatie. In 1989 kwamen er een bescheiden 800 mensen naar Dour Festival. Vandaag de dag komen mensen naar Werchter om het gebeuren achter de schermen te observeren en zich erdoor te laten inspireren.
Advertentie
De Belgische geografie laat eigenlijk twee soorten festivals toe: stedelijke en semi-landelijke. Je raakt vrij snel van het stadscentrum naar meer afgelegen plekken, wat extra mogelijkheden met zich meebrengt. Zo verwelkomt Dour tegenwoordig zo'n 50.000 mensen per dag, maar dankzij hun locatie kunnen ze ook 90.000 bezoekers aan. Vergelijk dat met het Main Square Festival in Arras in Frankrijk: dat vindt plaats in een citadel en kan daardoor niet meer groeien, ook al is het een prachtig decor.
Stuck Up op Dour in 1996.
Volgens critici staan sommige festivals ook bekend om de drugs die daar in omloop zijn. Dat was 30 jaar geleden ook al het geval?
Dertig jaar geleden waren mensen gewoon wiet aan het roken. Vandaag de dag is dat wel anders. Op Dour, bijvoorbeeld, bracht de toevoeging van bepaalde muziekgenres ook de komst van andere stoffen dan alleen gedroogd gras met zich mee. Het is trouwens pas sinds drie à vier jaar geleden dat de politie dat deftig is beginnen controleren.Is er qua programmatie veel veranderd volgens jou?
Er is een soort segmentatie van de festivals aan de gang. Toen ik vroeger naar Les Ardentes ging, was er een mix van urban- en rockmuziek. De laatste twee jaar dat alleen nog maar urban, want daar komt het publiek voor. Dour begon in heel alternatieve sferen met artiesten als Jean-Louis Aubert en Bernard Lavilliers, ging daarna voor extreme rock en werd uiteindelijk een niche voor electro en hiphop. Graspop is meer metal-georiënteerd, terwijl Werchter de rock Top-50 bij uitstek is: iedereen kent sowieso de helft van de namen op de line-up. Pukkelpop is gevarieerder en Les Solidarités blijft een familiaal gebeuren.
Dertig jaar geleden waren mensen gewoon wiet aan het roken. Vandaag de dag is dat wel anders. Op Dour, bijvoorbeeld, bracht de toevoeging van bepaalde muziekgenres ook de komst van andere stoffen dan alleen gedroogd gras met zich mee. Het is trouwens pas sinds drie à vier jaar geleden dat de politie dat deftig is beginnen controleren.Is er qua programmatie veel veranderd volgens jou?
Er is een soort segmentatie van de festivals aan de gang. Toen ik vroeger naar Les Ardentes ging, was er een mix van urban- en rockmuziek. De laatste twee jaar dat alleen nog maar urban, want daar komt het publiek voor. Dour begon in heel alternatieve sferen met artiesten als Jean-Louis Aubert en Bernard Lavilliers, ging daarna voor extreme rock en werd uiteindelijk een niche voor electro en hiphop. Graspop is meer metal-georiënteerd, terwijl Werchter de rock Top-50 bij uitstek is: iedereen kent sowieso de helft van de namen op de line-up. Pukkelpop is gevarieerder en Les Solidarités blijft een familiaal gebeuren.
Advertentie
Festivalgangers in Torhout in 1985.
Welke festivaleditie of welk concert is je het meeste bijgebleven van al die jaren?
Elk festival heeft zijn eigen bijzonderheden en zijn eigen publiek. Persoonlijk hou ik van metal, alternatieve rock en punk. Dus ga ik maar al te graag naar festivals als Werchter, Graspop, Alcatraz en Pukkelpop. Maar ik vind het ook leuk om mooie dingen te ontdekken op andere festivals zoals Dour, en ik waardeer ook de familiale sfeer van Les Solidarités.Wat maakt een geslaagde festivalfoto?
Een goeie foto draait voor mij in de eerste plaats om emotie. Hij moet iets zeggen, mensen een bepaald gevoel geven, hun interesse wekken zonder al té kunstig te willen zijn. Een persfoto is uiteindelijk geen artistieke foto. Het is de weergave van een bepaald moment op een bepaalde plek: je hebt nooit de mogelijkheid om dezelfde foto nog eens opnieuw te nemen of hem daarna nog urenlang te retoucheren.
Elk festival heeft zijn eigen bijzonderheden en zijn eigen publiek. Persoonlijk hou ik van metal, alternatieve rock en punk. Dus ga ik maar al te graag naar festivals als Werchter, Graspop, Alcatraz en Pukkelpop. Maar ik vind het ook leuk om mooie dingen te ontdekken op andere festivals zoals Dour, en ik waardeer ook de familiale sfeer van Les Solidarités.Wat maakt een geslaagde festivalfoto?
Een goeie foto draait voor mij in de eerste plaats om emotie. Hij moet iets zeggen, mensen een bepaald gevoel geven, hun interesse wekken zonder al té kunstig te willen zijn. Een persfoto is uiteindelijk geen artistieke foto. Het is de weergave van een bepaald moment op een bepaalde plek: je hebt nooit de mogelijkheid om dezelfde foto nog eens opnieuw te nemen of hem daarna nog urenlang te retoucheren.
Les Garçons Bouchers op Dour, 1991.
Je bent begonnen met analoge fotografie. Was de overstap naar digitaal een grote verandering?
Natuurlijk. Een twintigtal filmrolletjes ontwikkelen in vier dagen tijd kostte ongelofelijk veel tijd – en geld. Toen ik analoog fotografeerde voor Dour, was ik rond 23 uur klaar met fotograferen, om dan thuis direct alle foto’s te ontwikkelen. Dan moesten ze nog drogen, zodat ik daarna mijn negatieven naar de krantredactie kon brengen. Het was dan vaak al 2 uur 's nachts voordat ik in m’n bed lag, en om 8 uur 's ochtends moest ik alweer aan de teksten schrijven die ik later die dag per fax doorstuurde naar de krant. Nu, met digitale fotografie, is alles veel goedkoper en kun je zelfs met goedkopere camera’s professionele foto's maken. Al heeft dat tegelijk ook een ander soort druk gecreëerd: mensen verwachten dat er praktisch onmiddellijk na een optreden al foto’s gaan verschijnen.
Natuurlijk. Een twintigtal filmrolletjes ontwikkelen in vier dagen tijd kostte ongelofelijk veel tijd – en geld. Toen ik analoog fotografeerde voor Dour, was ik rond 23 uur klaar met fotograferen, om dan thuis direct alle foto’s te ontwikkelen. Dan moesten ze nog drogen, zodat ik daarna mijn negatieven naar de krantredactie kon brengen. Het was dan vaak al 2 uur 's nachts voordat ik in m’n bed lag, en om 8 uur 's ochtends moest ik alweer aan de teksten schrijven die ik later die dag per fax doorstuurde naar de krant. Nu, met digitale fotografie, is alles veel goedkoper en kun je zelfs met goedkopere camera’s professionele foto's maken. Al heeft dat tegelijk ook een ander soort druk gecreëerd: mensen verwachten dat er praktisch onmiddellijk na een optreden al foto’s gaan verschijnen.
Advertentie
Depeche Mode in Torhout, 1985.
Hoe voelt het om nu door je oude festivalfoto’s te gaan, wetende dat er deze zomer geen festivals zullen plaatsvinden?
Het was eerlijk gezegd wel moeilijk, maar ook best nostalgisch. Wat dit jaar betreft: Covid-19 is er nog steeds, dus moeten we gewoon kijken hoe alles verder zal evolueren. Het is ook niet gemakkelijk om festivals plotseling in een soort nieuwe gedaante te laten doorgaan. Persoonlijk zie ik mezelf nog niet echt naar een festival gaan met een mondmasker op…Omdat ze dit jaar niet doorgaan, besefte ik ook des te meer dat het einde van mijn carrière als fotojournalist stilaan in zicht is. Al heb ik er wel een aantal geweldige ontmoetingen met artiesten en toeschouwers aan te danken, en ik heb absoluut nooit spijt gehad van al de moeite die ik erin heb gestoken. Zolang mijn gezondheid het toelaat, zal ik verslag blijven doen van onze festivals!
Het was eerlijk gezegd wel moeilijk, maar ook best nostalgisch. Wat dit jaar betreft: Covid-19 is er nog steeds, dus moeten we gewoon kijken hoe alles verder zal evolueren. Het is ook niet gemakkelijk om festivals plotseling in een soort nieuwe gedaante te laten doorgaan. Persoonlijk zie ik mezelf nog niet echt naar een festival gaan met een mondmasker op…Omdat ze dit jaar niet doorgaan, besefte ik ook des te meer dat het einde van mijn carrière als fotojournalist stilaan in zicht is. Al heb ik er wel een aantal geweldige ontmoetingen met artiesten en toeschouwers aan te danken, en ik heb absoluut nooit spijt gehad van al de moeite die ik erin heb gestoken. Zolang mijn gezondheid het toelaat, zal ik verslag blijven doen van onze festivals!
Liftiba op Dour, 1992.
U2 in Torhout, 1985.
Het publiek in Torhout, 1985.
Placebo op Dour, 1996.
Faudel op Dour, 1999.
Pascal.
