Hoe mijn leven als jongvolwassen vrouw eruit had kunnen zien als ik in de provincie was gebleven

Tot en met mijn achttiende ben ik ervan uitgegaan dat ik na mijn vijfentwintigste zou heersen over een auto, een rijbewijs, een grote hond, een tuin met Frans thema grenzend aan een huis met daarin weggewerkte kabels (van één soort merk apparatuur), een trap naar de tweede etage, een trap naar de derde etage, een eettafel met vier identieke stoelen eromheen, een koelkast met een ijsblokjesmachine, ergens in een land waar de golven van de zee aan mijn voeteneind zouden breken. Hoe ik aan het geld zou komen om dit alles te bekostigen was van ondergeschikt belang in mijn fantasie; wanneer het over later ging, was alles nog mogelijk.

Inmiddels ben ik net zesentwintig, en mijn meest kostbare bezit is mijn iPhone (waar ik nog niet eens de helft van heb afbetaald). Via die iPhone word ik elke ochtend op sociale media geconfronteerd met foto's van mijn voormalige klasgenoten, poserend in bruidsjurken met baby's in hun armen en honden aan hun voeten in een tuin waar in de verte een auto staat geparkeerd.

Tijdens mijn basisschooltijd in Maastricht trouwde ik met mijn klasgenoten in de poppenhoek en speelden we papaatje en mamaatje. In groep acht zwaaide ik mijn echtgenoot uit, en mijn twaalfjarige ik realiseerde zich natuurlijk niet dat alles wat we speelden voor de één binnen tien jaar werkelijkheid zou worden, en voor mij slechts een verwachting zou blijven – iets vaags in de toekomt.

Sommige van mijn vrienden gingen naar het VMBO, anderen naar het gymnasium. Wat dat betekende wist ik niet precies, maar later werd me verteld dat zij van het gymnasium rijk zouden worden en zij van het VMBO in een supermarkt gingen werken, en daar werd ik niet koud of warm van omdat ik alleen maar bezig was met het uitzoeken van een Eastpak, in plaats van me voorbereiden op het verkrijgen van een salaris waarmee je later een rashond zou kunnen kopen.

Gedurende de zes jaar van mijn middelbareschooltijd werd ik gedrild om hoge scores te halen. In mijn hoofd stond het behalen van deze scores niet gelijk aan de mogelijkheid om een toekomst vol auto's, grote honden en ijsblokjesmachines te realiseren, maar aan het bemachtigen van mijn totale vrijheid; elke dag zelf bepalen wat ik zou eten, dat was vooral mijn streven. De hond en tuin was voor later, voor écht later. Serieus later.

Op de dag dat ik mijn diploma had behaald, stond ik versteld van het feit dat mijn medeklasgenoten, waarmee ik zes jaar in de klas had gezeten, er niet hetzelfde over dachten. Ik was de enige die naar een andere stad verhuisde met een koffer vol ambities en op mezelf ging wonen, om mijn verworven vrijheid te beleven. De rest bleef thuis bij zijn ouders wonen, van wie ze een auto kregen waarmee ze elke dag naar de universiteit konden rijden, waardoor ze geld bespaarden voor in het verschiet.

En terwijl zij geld aan het besparen waren voor de toekomst en zichzelf aan het prepareren waren voor een grote mensenbaan, of al gingen samenwonen en een laminaatvloer uitzochten, sleet ik mijn tijd overdag op de kunstacademie en 's avonds achter een glas wijn in het café, vergezeld door een aura van grootheidswaan dat alles later (serieus later) op zijn plek zou vallen. Dat ik ontdekt zou worden en ik heus wel een salaris zou verdienen.

Laatst vond ik oude klassenfoto's van groep acht terug, en ik zocht iedereen op op Facebook. Meer dan de helft (zowel de jongens als de meisjes van mijn basisschool en middelbare school) was al heel erg in de buurt van het serieuze later – ik voelde me het vijftienjarige kind dat nog steeds voor een Happy Meal gaat.

Sinds een aantal maanden voel ik een lichte jaloezie jegens de meisjes uit mijn klas van vroeger, de meisjes die in de provincie zijn gebleven – het lijkt er niet toe te doen of zij hun VMBO-diploma of een diploma van hoger niveau op zak hebben; ze hebben geld gespaard en een betrouwbare vervolgstudie gekozen. En wanneer ik hun nerveuze gezichtjes omlijst door een kanten sluier aanschouw, realiseer ik me dat ik zo ver achterloop op de toekomst dat ik in paniek raak en onzekere gedachtes krijg, zoals: ik heb nog nooit een kunstwerk verkocht, geen uitgeverij durft het met mij aan, fondsenbazen wijzen me af, ik kan niet eens aan de bak als baliemedewerker – en mag ik deze gedachtes wel hebben, of ben ik dan een anti-feminist?

Terugkeren lijkt geen optie. Dat zou zijn alsof Ariël de kleine zeemeermin, die zo nodig benen moest hebben, na twee jaar last krijg van spataders en cellulitis en erachter komt dat er boven water mensen als Donald Trump en Gordon rondlopen, en dan denkt: fuck, waarom moest ik zo nodig boven water wonen? Als ze dan teruggaat naar haar zeemeerminvrienden, kijken die haar fronsend aan en zeggen ze: 'Zo bitch, ik dacht dat we te min (sorry) voor je waren.'

Natuurlijk beschikt de randstad ook over stadhuizen, bruidsjurkenwinkels en de mogelijkheid tot voortplanting, maar als ik ook maar iets fluister over trouwen tegen mijn vriend, dan krijg ik een soort grom te horen – een geluid dat ik direct neutraliseer omdat het nou eenmaal niet past bij ons, dat trouwen. Niemand die ik heb leren kennen na 2009 is getrouwd of heeft een baby, en dit zijn allemaal gelukkige en zelfverzekerde mensen.

Toch ben ik nieuwsgierig naar hoe mijn leven eruit had gezien als ik was gebleven, en om daar achter te komen nam ik na tien jaar contact op met mijn beste vriendin uit het verleden, met wie ik acht jaar lang bijna elke nacht in één bed sliep en met wie ik fantaseerde over de toekomst. Zij zou mij het beste kunnen representeren als provinciale dubbelganger: we hebben bijna dezelfde opvoeding gehad, deelden dezelfde humor en kregen op hetzelfde moment een eerste vriendje. Zij is inmiddels met datzelfde vriendje getrouwd, heeft haar VMBO afgerond en een HBO-studie gevolgd, een huis gekocht vlakbij de basisschool waar we samen opzaten, en ze is zeer gelukkig, gelukkig.

Ik stelde haar een aantal vragen, waaronder 'of ze een trap heeft in haar huis'. Ze antwoordde: "Ja, wel drie want ik heb een kelder en een zolder." Ook vertelde ze dat ze geen grote hond en geen ijsblokjesmachine heeft. Na even slikken vroeg ik hoeveel ze ongeveer verdient per maand – het is meer dan ik (met mijn vwo-diploma op zak). Op de vraag of haar huwelijk de mooiste dag van haar leven was, antwoordde ze: "Ja, maar ik realiseer me ook dat we in een tijd leven waarin dat niet meer de mooiste dag hoeft te zijn." Hoe ze naar ongetrouwde mensen van haar leeftijd kijkt, is een beetje onzeker, geeft ze toe: "Vaak vraag ik me af of anderen mij wel serieus nemen omdat ik jong getrouwd ben."

Dit verbaasde me en bracht me naar de volgende vraag, waar ik me ook voor excuseerde, namelijk: als je iets anders had kunnen doen, wat zou dat dan zijn? Waarop ze antwoordde dat er absoluut dingen zijn, "maar op dit moment neem ik het mezelf kwalijk dat ik de laatste tien jaar alleen maar bezig was met mijn relatie veiligstellen en daarop toekomstplannen maken. Alles draaide om het krijgen van een vaste baan, huis kopen, trouwen en baby's krijgen. Ik heb me zo laten overnemen door de veilig te stellen levenschecklist dat ik vergat om herinneringen te maken."

Tot slot vroeg ik hoe haar toekomst eruitziet, waar ik heel erg benieuwd naar was omdat mijn toekomst haar hedendaagse leven is. "Ik wil mooie herinneringen maken en reizen, risico's nemen en mezelf losmaken van alle stigma's die ik mezelf heb opgelegd."

Na het lezen van haar antwoorden voelde ik een enorme opluchting in mijn lichaam ontwaken. Ik werd er zelfs een beetje arrogant van en gaf als respons opschepperige verhalen over mijn reizen, mijn mooie herinneringen en zelfstandige, vrije leven waar ik de afgelopen tien jaar aan heb gewerkt. Ik realiseerde me dat zij en ik over veertig jaar waarschijnlijk ongeveer dezelfde toekomst achter ons hebben liggen, maar dan in een andere volgorde.

Ook bedacht ik me dat het andersom dus ook zo werkt: iemand die een andere levenskeuze heeft gemaakt dan ik, kan jaloers worden van mij.

Ik besloot ontslag te nemen bij mijn huidige baantje als serveerster en naar het café te gaan en daar met mijn benen te zwaaien.

-

Vrouwen praten misschien veel, maar we horen ze te weinig. Daarom is Broadly Nederland er. Like onze pagina.