Larry Clark (72) begint volwassen te worden

Een punker als Larry Clark wordt nooit echt volwassen, maar nu hij 72 is begint zijn werk toch voorzichtig iets volwassener te worden. Clarks meest recente film Marfa Girl, die in 2012 al op zijn website te zien was, is een coming-of-ageverhaal rond Adam, een Mexicaans-Amerikaanse tiener die in het afgelegen grensstadje Marfa in Texas woont. In de film zitten net zo veel sicke seks- en drugsscènes als in zijn oudere klassiekers als Kids en Bully, maar het gaat ook over dingen als spiritualiteit, je ergens thuis voelen en ouderschap, met een soort gevoeligheid die niet in zijn eerdere werk zit.

Ik dineerde met Clark en sprak met hem over zijn veranderde kijk op de wereld, die zich uit in Marfa Girl, en over zijn plannen voor een sequel.

VICE: Hoe is het gekomen dat Marfa Girl uiteindelijk toch wordt uitgeven, terwijl de film aanvankelijk alleen online te bekijken was?
Larry Clark: Mijn idee was om Marfa Girl online te zetten en alle producers en distributeurs – het addergebroed, zoals ik ze noem – erbuiten te houden. Ik zette de film op mijn website en daar heeft hij ongeveer een jaar gestaan. Hij deed het best oké, maar het bleek moeilijk om mensen te overtuigen om 5,99 dollar voor een film te betalen. Het was een experiment en ik ben blij dat ik het heb gedaan, maar ik ben niet van plan om het vaker zo te doen. Hoe dan ook, mensen benaderden op een gegeven moment mijn producer, Adam Sherman, en vroegen hem waarom de film niet in de bioscoop werd uitgebracht. Dus daar zijn we nu mee bezig. En inmiddels heb ik ook Texas Marfa Girl 2 al opgenomen, dus in de nabije toekomst kunnen we dubbelvoorstellingen gaan houden.

Je hebt niet stilgezeten sinds Marfa Girl werd uitgebracht. Je hebt bijvoorbeeld duizenden van je archieffoto's verkocht. Wat heb je nog meer gedaan?
Ik kom net terug van Parijs, waar ik een film heb gemaakt die The Smell of Us heet. Die gaat over tienerskaters die daarnaast een beetje snabbelen, hier en daar. Ik heb een jaar in Parijs gespendeerd en het was erg interessant om een film te maken in een andere taal, met een cast en crew die Frans spraken. Ik spreek geen Frans, maar dat was oké, aangezien de taal en de emotie van de film heel dicht bij het Engels liggen, denk ik. Ik wilde al lang een Franse film maken en nadat ik Mathieu [Landis, scenarioschrijver] in Parijs had ontmoet ontwikkelden we samen het project. In het begin was het een soort autobiografie van hem, maar halverwege het filmen gooide ik het script weg en veranderde ik het hele verhaal. Ik denk dat het nu niet echt meer zijn persoonlijke verhaal is. We gaan een boek uitbrengen van het scenario, samen met beelden uit de film. Dus als je Frans kan lezen, kun je zelf zien in hoeverre het oorspronkelijke script afwijkt van de uiteindelijke film.

Waarom leek het je een goed idee om een film op te nemen in Marfa? In je film schilder je het stadje af als een compleet afgelegen plek.
Toen ik er voor de eerste keer was bezocht ik mijn vriend Christopher Wool, de grote Amerikaanse schilder. Het stadje fascineerde me. Er is daar niks. Er is geen werk en de enige ambitie van alle kinderen daar is om te maken dat ze zo snel mogelijk wegkomen. Het ligt echt in the middle of nowhere en hoewel het stadje op meer dan honderd kilometer van de grens ligt, zijn er honderden grenswachters die niets anders te doen hebben dan de bevolking lastig te vallen en de Spanjaarden, die daar geboren en getogen zijn, structureel tegen te werken. Er zit dus een behoorlijk racistisch aspect aan het stadje. Toen ik daar was hield ik een notitieboekje bij en was ik van dag tot dag de film aan het verzinnen, terwijl ik ondertussen al aan het draaien was. Ik had een paar basisideeën, die we opnamen, maar er bleven steeds maar ideeën bij komen terwijl we bezig waren. Ik bleef de slechterik steeds slechter en slechter maken, zoals te zien in die scène waarin hij Adam seksueel misbruikt. Ik vertelde de acteurs daar pas twintig minuten van tevoren over, hopend dat ze er in mee zouden gaan. Die tactiek heeft me wel een paar crewleden gekost.

Dat deel van de film kwam erg onverwachts voor me. Hoe kwam je op die scène?
Toen ik nog een kind was, was er een politieman in Oklahoma die een vriend van me had gearresteerd. Hij zei dat hij mijn vriend zou laten gaan als het kind zich zou laten pijpen door de agent. Dus de agent pijpte de jongen en liet hem vrij! Ik wilde Tom zo gestoord maken als ik kon, dus dacht ik aan elk gestoord persoon dat ik ooit heb gekend en elk gestoord ding dat ik ooit had meegemaakt. Al die dingen stopte ik in dat ene personage.

Je werk draaide altijd al om bepaalde onderwerpen, vooral om jonge mensen. Waarom heb je nooit een volwassen hoofdpersonage gebruikt – zelfs geen twintiger?
Voor mij is The Smell of Us een verhaal over alle leeftijden, maar het wordt gewoon verteld vanuit het perspectief van jonge mensen. Dat is gewoon hoe ik het altijd heb gedaan en waar ik mee vertrouwd ben. Niemand anders lijkt het zo goed te doen als ik.

Wat is er anders aan Franse tieners, als je ze vergelijkt met bijvoorbeeld Amerikanen?
Het zijn echte moederskindjes. Ik mag ze ontzettend graag hoor, maar het zijn wel een klein beetje watjes.

Denk je nu anders over jonge mensen dan in het begin van je carrière?
Ja, dat weet ik wel zeker. Ik denk dat ik veel meer inzicht heb. En de gevolgen van alles in het leven zijn nu veel duidelijker voor me. Wat je ook doet, alles heeft altijd gevolgen. Ik zie het nu meer vanuit de ogen van een oude man: ik weet ongeveer wat er gaat gebeuren. Ik kan altijd redelijk voorspellen wat er met mensen gaat gebeuren en vaak is dat tamelijk verontrustend. Dat is deels ook de reden waarom ik altijd terug wilde gaan [naar Marfa] om een tweede film te maken en zelfs een derde. Het zijn dezelfde personages, hetzelfde verhaal. Ik had gewoon het gevoel dat er nog heel veel onbeantwoorde vragen waren aan het einde van de film. Dus was het interessant om terug te gaan, de losse draadjes op te nemen en te zien wat er vervolgens zou gebeuren.