In Zweden is gedwongen sterilisatie nog steeds een dingetje

Sinds 1972 moeten Zweedse transgenders die hun geslacht legaal willen veranderen eerst gesteriliseerd worden. Ja, dat lees je goed. Zweden, progressief thuisland van Ingmar Bergman en van het door de overheid gesubsidieerde ALLES, heeft een ontzettend agressief anti-transbeleid.

De Zweedse overheid is altijd al heel beschermend geweest voor haar eigen cultuur en genetische Zweedse populatie. Er vond vanaf de jaren '40 een agressief sterilisatieprogramma plaats dat tot de jaren '70 duurde, en vooral gericht was op allochtone populaties en andere genetische 'ongewensten'. De eugenetische wetgeving die het Zweedse sterilisatiebeleid verantwoordde werd formeel verworpen in 1976, maar pas nadat 31.000 mensen gesteriliseerd waren. Hoe dan ook blijft er een wet uit 1972 van kracht die vereist dat iedereen die zijn of haar geslacht legaal wil veranderen eerst gesteriliseerd wordt. Deze wetgeving bepaalt verder dat elke transgender ook moet bewijzen dat deze geen gameten (eitjes of sperma) in spermabanken heeft gestockeerd voor toekomstig gebruik. De Zweedse overheid berooft transseksuelen effectief van hun recht om biologisch nageslacht te produceren.

"Het is een schending van de mensenrechten om een persoon te verplichten tot chirurgie die deze niet nodig heeft, zodat je geslacht legaal erkend zou worden," vindt de Zweedse actrice Aleska Lundberg, die gesteriliseerd werd toen ze op haar 17e van geslacht veranderde. Ze staat op de foto bovenaan en voert momenteel de one-woman-show Infestus op. Deze gaat over haar ervaringen als kleine jongen, haar geslachtsverandering in haar late tienerjaren en haar leven als volwassen vrouw.

Een sterilisatiebeleid is meestal onder te verdelen in drie verschillende categorieën: Eugenetische, therapeutische (gebaseerd op de veronderstelling dat sterilisatie op de één of andere manier iemands ‘vitaliteit’ zou bevorderen) en bestraffende (sterilisatie van criminelen). Er is een mogelijkheid dat transseksualiteit genetisch bepaald is, maar er zijn geen harde feiten om deze theorie te onderbouwen. Zweedse politici houden zich niet per se bezig met het tegengaan van de verspreiding van transseksuele mensen, maar meer met het standvastig proberen te behouden van de traditionele genderrollen. (Zweden is niet het enige land waar geforceerde sterilisaties plaatsvinden. Het komt ook voor in Namibië, Congo, Zuid-Afrika en Chili, waarbij het gaat om hiv-patienten, en in China, meldt Amnesty International, gaat het één-kind-beleid vaak gepaard met sterilisatie en abortus.)

Terwijl steeds meer mensen de rechten van transseksuelen steunen binnen de regering van Zweden, zorgen de Christen Democraten, een kleine maar luidruchtige conservatieve partij binnen de Zweedse politiek, voor het uitblijven van wetsaanpassingen omtrent dit onderwerp. Zij zorgen voor het technische onderhoud van de ministeriële controle bij de sociale dienst, die dit soort wetgevingen regelt. Annika Eclund, een woordvoerster van de Christen Democraten, zegt voor de wetgeving te pleiten in het belang van kinderen: "Er zijn grenzen in hoeverre we moeten experimenteren met hoe het leven gecreëerd wordt. Ik ontmoet iedere dag mensen die op zoek zijn naar hun identiteit en hun achtergrond, vragend naar waar ze vandaan komen," zegt ze. "Mannen baren geen baby's. Een vader kan niet tegelijkertijd ook een moeder zijn. Dat het mogelijk is, betekent dat dan dat je dat maar moet doen ook?"

Het lijkt wat onwaarschijnlijk dat de Zweedse religieuze minderheid moet bepalen wat iedereen met zijn voortplantingsorganen zou moeten doen. De Zweedse Federatie voor Rechten voor Lesbiennes, Homo's, Biseksuelen en Transseksuelen vroeg recentelijk aan de Nationale Raad voor Gezondheid en Welzijn om transseksuelen niet langer borstvergrotingen te weigeren.

Voorstanders van transseksualiteit houden goede hoop dat de motie direct aan het Europees Parlement gepresenteerd zal worden, om zo de Christen Democraten te omzeilen. Je kunt hier een petitie tekenen aan de Zweedse premier Frederik Reinfeldt, voor het steunen van een nieuwe wetsaanpassing.

Foto: Ann Tornkvist/Global Post