Er zijn nog 28 geheime pagina's die kunnen vertellen wat Saoedi-Arabië te maken had met 9/11

Vroeger was het de moord op Kennedy, tegenwoordig zijn de aanslagen van 11 september 2001 de afvoerput voor alle internationale samenzweringstheorieën. De lichtste vorm zegt dat de regering Bush een oogje dichtkneep omdat het graag oorlog wilde en daaraan kon verdienen, de zwaarste vorm is een potpourri van de wildste speculaties: dat de regering zelf bommen heeft geplaatst in de wolkenkrabbers, dat de vliegtuigen nooit hebben bestaan, en dat alles wat je ooit gehoord hebt over 11 september een complot is van de massamedia.

Het maakt het onderwerp bijna giftig om over te schrijven: je wordt vrijwel zeker aangevallen door 'truthers' die aan de hand van Youtube-filmpjes en getuigenverslagen zeker weten dat ze de waarheid boven tafel hebben gekregen.

Maar er is één puzzelstukje dat wel serieuze aandacht verdient. Dat zijn 28 pagina's die in de naam van nationale veiligheid uit het rapport Joint Inquiry into Intelligence Community Activities Before and After the Terrorist Attacks of September 11, 2001 zijn gehaald. Er zijn in die jaren meerdere grote onderzoeken gedaan, en dit was er eentje naar welke fouten de geheime diensten hebben gemaakt in de jaren voor 11 september. Uiteindelijk zijn 28 pagina in het eindrapport geheim gemaakt door de regering Bush.

Het missende deel bevat vermoedelijk informatie over hoe de Saoedische inlichtingsdienst de vliegtuigkapers – waaronder vijftien Saoedische burgers – geholpen zou kunnen hebben.

Voormalig senator Bob Graham leidde in 2002 het onderzoek dat het rapport geproduceerd heeft. Hij noemt de acties van de regering na de publicatie simpelweg een “cover up”. “Ik zeg het al sinds de eerste keer dat de informatie ons werd onthouden,” zegt hij tegen VICE News. “Het is steeds moeilijker te verklaren waarom het Amerikaanse volk nergens van op de hoogte gesteld wordt. Het volk heeft het recht om te weten wat er daadwerkelijk gebeurd is die dag.”

Graham mag geen details noemen over wat er op de 28 pagina’s staat – het is immers nog altijd geheim – maar volgens de senator vertellen ze over hoe de aanslagen werden gefinancierd. En het is niet zo dat per definitie alles op die pagina's fonkelnieuwe informatie is, maar het kan de boel wel verhelderen. Vooral over de rol van Saoedi-Arabië.

Een ontmoeting tussen President George W. Bush en de Saoedische ambassadeur Bandar bin Sultan. (foto van Wikimedia Commons)

De senator is ervan overtuigd dat er een direct verband bestaat tussen de terroristen en de Saoedische regering. Dat zei hij in een rechtszaak in 2012 die families hadden aangespannen tegen die regering. Desondanks heeft het Saoedische koninkrijk altijd alle medeplichtigheid met de aanslagen ontkend.

“Het idee dat de Saoedische overheid de aanslagen van 9/11 financierde of organiseerde is absoluut niet waar,” zei Prins Bandar bin Sultan in 2003. Hij is lid van het Saoedische koningshuis en was ambassadeur van de VS van 1983 tot 2005. “De logica van degenen die zulke bedrieglijke beschuldigingen verspreiden, is ver te zoeken. Al-Qaida is een sekte die er op uit is om zowel Saoedi-Arabië als de VS te vernietigen. Dus waarom zouden wij een sekte ondersteunen die ons wil vermoorden?”

In die jaren kwam er van Saoedische kant een verzoek om het rapport vrij te geven – zodat ze de beschuldigingen konden weerleggen – maar de Bush-regering weigerde dit. Zelfs een brief van 46 senatoren kon de toenmalige president niet overhalen om het vrij te geven. Dat moet complotdenkers toch ergens hoop geven: veel Amerikaanse congresleden willen de informatie gewoon boven tafel hebben.

Pas sinds december 2013 is de vraag naar de openbaring van deze informatie een stuk groter geworden, toen twee congresleden daarvoor een motie indienden. Negen congresleden sloten zich bij ze aan, van zowel Democratische als Republikeinse kant.

‘Als een land wordt aangevallen door een buitenlandse partij, heeft de familie van de slachtoffers het recht om te weten wie de daders zijn,’ vertelt congreslid Walter Jones, een van de twee initiatiefnemers van de motie. Afgelopen april heeft hij Obama er opnieuw een brief over gestuurd.

Jones heeft de documenten namelijk zelf gelezen. Twee jaar geleden waagde hij een poging om ze onder ogen te krijgen. Daarvoor moest hij eerst toestemming krijgen van de House Intelligence Committee. Dat lukte. Jones moest zich melden in een geluidsdichte kamer waar hij onder toezicht van een FBI-agent het rapport mocht inkijken. Dat toezicht was er om ervoor te zorgen dat hij geen notities kon maken.

En waar kwam hij achter? Nou, ook hij moet zijn mond houden.

“Deze 28 pagina’s gaan de regering van Bush in verlegenheid brengen,” aldus Jones. Verder mag hij niets vertellen over wat hij heeft gelezen. Zijn stelling is dat de informatie geheim is gehouden omdat er bepaalde wereldleiders boos zouden kunnen worden.

“Wellicht dat de vorige regering probeerde zichzelf of haar bondgenoten niet in verlegenheid te brengen, maar onze huidige regering moet zich afvragen wat president Obama eraan heeft om dit document nog verborgen te houden,” aldus congreslid Thomas Massie, die de motie om de documenten openbaar te maken steunde.

Ook hij heeft het rapport ooit ingezien en hij zegt dat hij geschokt was over wat hij las.

“Ik denk dat dit de publieke opinie rondom ons buitenlandbeleid in het Midden-Oosten compleet zal veranderen,” aldus Massie. “Het Amerikaanse volk heeft een compleet plaatje nodig over wie of wat 9/11 mogelijk maakte, als het voorkomen van een nieuwe 9/11 de rechtvaardiging is voor oorlog in het Midden Oosten.”

Prins Bandar is er aanhoudelijk van beschuldigd dat hij informatie achterhoudt omtrent 9/11. Bandar had gedurende de tijd dat hij ambassadeur was heel hechte banden met de familie Bush – zo hecht dat hij de bijnaam ‘Bandar Bush’ kreeg.

Twee dagen na de aanslagen diende Bandar een verzoekschrift in om tientallen Saoedi’s uit de VS te evacueren, met succes. Onder die geëvacueerden waren ook familieleden van Osama Bin Laden. Die avond zou Bandar nog met zijn ouwe maat Bush sigaren hebben gerookt op het balkon van het Witte Huis en nog gezellig gekletst hebben met vicepresident Dick Cheney en toenmalig veiligheidsadviseur Condoleezza Rice. De snelle evacuatie laat zien hoe nauw de banden toen waren tussen de regeringen van Riyad en Washington.

“We leven in een wereld waar mensen worden overspoeld met een overvloed aan idiote samenzweringstheorieën,” volgens Jeffrey Bale, terrorisme- en Midden-Oosten-expert. “Maar nu hebben we de kans om echt bewijs te krijgen over hoe de Saoedi’s de kapers van 9/11 hielpen – informatie die de Bush-regering achterhield.”

De bal ligt nu volledig bij president Obama, die familieleden van slachtoffers van 11 september ooit heeft beloofd om de documenten vrij te geven. Maar dat is inmiddels drie jaar geleden en Obama heeft er nog niks aan gedaan. Met een persconferentie op 11 september 2014 proberen de families de druk op te voeren.

De 28 pagina's komen niet uit het bekendste onderzoek naar 9/11. Dat was het rapport van de 9/11-commissie waar politicus Thomas Kean leiding aan gaf. Hij heeft de geheime pagina's ook ooit gelezen en vindt dat het belachelijk is dat ze nog altijd niet zijn vrijgegeven, ook al was de meeste informatie allang bekend via andere kanalen.

Afgaande op zijn ervaring zullen de pagina’s het kersje op de taart worden van een paar complottheorieën.

“Ik stond perplex toen ik het eindelijk mocht lezen, hoewel ik het eigenlijk allemaal al wist,” aldus Kean. Hij herinnert zich nog hoe hij toen de FBI-agent aankeek en zei: “Dit wist ik allang.” Daarop  zei de agent: “Ja, maar je wist nog niet dat het waar was.”