Waarom ik blij ben dat ik genadeloos gepest werd op de middelbare school

Sommige mensen zeggen dat genegeerd worden het ergste is dat je kan overkomen, maar dat zou ik niet weten. Ik heb zo'n enorme pluizige bos haar dat je me van kilometers ver ziet aankomen. Ik maak luide grappen en vertel vaak net iets teveel over mijn persoonlijke leven, en vraag mensen die ik niet ken, maar die me aardig lijken of ze een kopje koffie willen drinken – want waarom ook niet. Ik heb tot nu toe nog nooit iemand ontmoet die zo extrovert en sociaal is als ik, wat afhankelijk van jouw eigen karakter zowel een goed als slecht ding kan zijn.

Als kind werd ik ook niet genegeerd. Mijn liefde voor boeken en rare outfits betekende dat ik genadeloos gepest werd op de basisschool, constant uitgescholden werd op de middelbare school, en publiekelijk voor paal werd gezet op de universiteit. Ik had soms wel vrienden, maar die kwamen en gingen en zaten vaak niet op dezelfde school, dus dat bood weinig bescherming tegen de pestkoppen.

Er zijn geaccepteerde rollen in en manieren van praten over pesten: een slachtoffer dat hulpeloos en teruggetrokken is, dat door de jaren heen steeds verder buitengesloten en onzeker wordt, dat in een diepe depressie terechtkomt; en een dader, een boosaardig en lomp figuur met problemen thuis die zich afreageert op de zwakste schakel. Dat is in sommige gevallen misschien waar, maar in mijn eigen ervaring is het niet zo zwart-wit.

Een paar jaar geleden ging ik een weekend weg met een vriendin van me. Tijdens het eten vroeg ik haar of ze dacht dat we bevriend zouden zijn als we elkaar tien jaar eerder hadden ontmoet. "We hadden een groepje op school van meisjes die veel met elkaar optrokken. We waren allemaal blond en dun en droegen veel make-up. We lieten niet met ons sollen," vertelde ze. Ze praatte een beetje met een dubbele tong door de wijn die we op hadden. "Om eerlijk te zijn, ik zou je leven waarschijnlijk een hel hebben gemaakt."

Ze weet dat ik vroeger gepest werd. Dat een paar negentienjarigen een facebookgroep over me maakten toen ik op de universiteit zat om met elkaar te kunnen praten over hoe verschrikkelijk ik was. Ze wist dat omdat ik het haar heb verteld – en anderen ook –omdat ik me niet schaam dat ik gepest werd. Het is geen geheim. Het is een van de vele dingen die me de persoon hebben gemaakt die ik nu ben. Natuurlijk geldt dat niet voor iedereen. Ik heb het geluk gehad dat ik het pesten kon verwerken, in plaats van de pijn en het verdriet op te kroppen en daar later last van te krijgen.

Mijn vriendin was zichtbaar beschaamd toen ze me vertelde over de keer dat zij en haar vriendinnenkliekje tegen het dikke meisje van de klas hadden gezegd dat de schoolhunk haar leuk vond, alleen maar zodat ze stikkend van de lach konden toekijken toen ze naar hem toeliep om hem uit te vragen. Ze keek ook gepijnigd toen ze vertelde over de keer dat een onpopulaire studiebol uitgenodigd was voor een slaappartijtje, en iemand haar wenkbrauwen had afgeschoren terwijl ze sliep.

"Ja, je was echt een kreng toen," antwoordde ik. "Maar maak je niet al te druk, misschien zijn ze er wel net zo uit gekomen als ik."

Liam Hackett is een van de succesvolste mensen die ik de laatste tijd heb ontmoet. Hij is 24 jaar oud, de directeur van een digitalmarketingbureau en de oprichter van de anti-pestorganisatie Ditch the Label. Hij werd ook gepest als tiener, en belandde zelfs een keer in het ziekenhuis nadat hij in elkaar geslagen werd – maar hij gelooft dat deze ervaringen hem de motivatie en ambitie hebben gegeven om een succesvolle carrière op te bouwen.

"Het pesten is mijn drijvende kracht geworden," zegt hij. "Als je als kind vaak wordt afgewezen, dan wil je jezelf als volwassene beschermen, en iedereen doet dat op een andere manier. Voor mij geldt dat het tot mijn succes heeft geleid. Het is gek om te zeggen dat pesten een positieve impact kan hebben, maar het draait er allemaal om hoe verschillende mensen ermee omgaan. Het kan wel iets positiefs zijn."

Ik vond het interessant om iemand te ontmoeten die dezelfde weg heeft afgelegd als ik. Iemand die begrijpt dat als je als kind wordt buitengesloten door de enige sociale kring die ertoe lijkt te doen, het later moeilijk is om een fuck te geven als een collega je niet uitnodigt om een drankje te gaan drinken, of als een vriend van een vriend je een beetje irritant vindt, of iemand in de metro een kutopmerking maakt over wat je aanhebt. Je hebt het ergste al achter de rug, dus kan je net zo goed jezelf zijn en maar zien wat er gebeurt. Zo erg zal het toch niet meer worden.

Ik begrijp dat dit makkelijker gezegd dan gedaan is. Als je gepest wordt, heb je ervaringen nodig buiten jouw leeftijdsgroep en directe omgeving – of dat nou een baantje in een winkel is of een boekenclub of iets ertussenin – om erachter te komen wie je kan zijn als je niet alleen maar 'die ene die altijd gepest wordt' bent.

Lisa* is 21 jaar oud en staat op het punt om aan een universitaire opleiding te beginnen. Ze is bang dat ze wederom gepest zal worden door haar klasgenoten. Ze is het doelwit van pesterijen geweest sinds ze negen jaar oud was, werd zowel online als op school uitgescholden en buitengesloten, en er werd regelmatig tegen haar gezegd dat ze beter van het dak kon springen.

"Nadat ik mijn examens had gehaald, heb ik me niet gelijk aangemeld voor de universiteit, omdat ik jarenlang aan anorexia leed en pas net daarvan hersteld ben. Ik ben bang voor de universiteit, omdat ik mijn verleden niet wil herbeleven, en omdat ik zo verlegen ben. Ik weet niet hoe ik vrienden moet maken. Ik raak er elke dag weer door in paniek."

Ik had graag tegen haar gezegd dat het anders zou zijn op de universiteit – dat volwassenen minder grote klootzakken zijn – maar dat deed ik niet, omdat ik dat niet zeker weet. Het enige dat ik kan zeggen is dat het op een dag waarschijnlijk beter zal worden.

Ana Bird is in de twintig en werkt als een virtuele assistent in Nottinghamshire. Net als ik schaamt ze zich er niet voor dat ze gepest werd. Ze praat openlijk over hoe ze als tiener geslagen, geschopt, en uitgescholden werd; hoe iemand haar haar in de fik stak met een aansteker; hoe er over haar geroddeld werd; en haar spullen gestolen en vernield werden.

Toen het pesten ondragelijk werd, ging ze van school af. Ze haalde met een thuisopleiding haar middelbareschooldiploma en vond een baan in haar interessegebied. "Door het pesten leerde ik om met tegenslag om te gaan en ben ik een veerkrachtiger mens geworden," zegt ze. "Ik heb mijn trauma achter de rug, dus weet ik als volwassene wie ik ben en heb ik daar vrede mee. Ik ben blij met wie ik ben, en ik kan daar bijna mijn pesters voor bedanken, omdat zij me gemaakt hebben tot de persoon die ik nu ben."

Toch betekent dit niet dat de ervaringen van Ana geen effect hebben gehad op de rest van haar leven. Ze vertelt dat een van de redenen dat ze bang is om kinderen te krijgen, is dat ze doodsbang is dat haar kinderen hetzelfde zullen meemaken op school als zij.

"Als ik kinderen zou krijgen, hoop ik dat ze welbespraakt, beleefd en zachtaardig zijn, dat het slimme leerlingen zijn die graag naar school gaan," zegt ze. "Dat past natuurlijk precies in het stereotype van het pestslachtoffer. En dat vind ik eng, want ik weet hoe dat is. Het pesten is een factor in mijn beslissing om wel of geen kinderen te krijgen, en dat is best treurig."

Professor Chris Kyriacou doceert educatieve psychologie aan de Universiteit van York, en heeft talloze artikelen geschreven over pesten. Ik vroeg hem wat de meest voorkomende oorzaak is van pesten of gepest worden op school. Zijn antwoord was geruststellend: "Onder bepaalde omstandigheden kan bijna iedereen een pester of een pestslachtoffer worden," zei hij. "Iemand die anderen pest heeft wel vaak problemen in zijn of haar persoonlijke leven. Het pesten kan een manier zijn om stoom af te blazen en hun sociale status te verhogen. Maar slachtoffers zijn vaak gewoon op het verkeerde moment op de verkeerde plek."

Pesten kan verschrikkelijk zijn om mee te maken, en is niet iets wat ik ooit iemand zou toewensen. Als je gepest wordt, dan is het belangrijk dat je er met iemand over praat – of dat nou een vriend of een ouder is, of een organisatie die hulp kan bieden – want als je je zorgen met iemand deelt, dan kunnen zij je helpen om deze op een rationale manier te verwerken. En het is ook belangrijk om te onthouden dat dingen beter zullen worden. Dat was voor mij zo, en voor Liam, en voor Anna, en zal ook voor Lisa zo zijn – en ook voor jou.