Het leven van een pretpark-Jezus

Foto’s van Holy Land Experience door de auteur

Op een zonnige middag in september zat ik samen met twaalf toeristen in een plastic grot bij de Holy Land Experience – een bijbels pretpark van zestien hectare in Orlando, Florida. We keken naar een man verkleed als Jezus, die samen met zijn twaalf apostelen het laatste avondmaal naspeelde. “Dit brood is mijn lichaam,” zei de Jezus-imitator. “Dit is mijn bloed… speciaal voor u vergoten.”

Ik zette mijn tanden in het individueel verpakte voedsel dat Jezus aanduidde als ‘Zijn vlees’, en spoelde het vervolgens weg met een glas van ‘Zijn bloed’. De vieze nasmaak van het suikerrijke druivendrankje bleef nog lang hangen in mijn mond toen ik later door het park wandelde. Holy Land Experience is eigendom van de Trinity Broadcasting Network, en heeft naast tientallen replica’s van Bijbelse scènes, ook de vierde grootste collectie bijbelartefacten in de wereld.

Maar ik was hier niet om rond te kijken. Ik was gekomen om me meer te verdiepen in de man die voor zijn dagelijkse kost Jezus speelt in het attractiepark: Michael Job, een veertigjarige evangelisch christen uit Brooklyn.

Job werkt sinds 2004 in het park – waar hij meestal optreedt als Jezus, en zo nu en dan de rol van een soldaat op zich neemt. Hij groeide op in een katholiek gezin in Brooklyn waar hij muziek studeerde. Toen hij begin twintig was, boekte hij naar eigen zeggen succes als acteur in TV-shows en theatervoorstellingen. Toen ik Job aan de telefoon sprak, vertelde hij dat hij vooral optrad om te ontsnappen aan de donkere gedachtes die zijn leven beheersten. “Van de buitenkant leek ik aardig en verlegen. Ik praatte nooit veel,” vertelde Job. “Maar ik was depressief. Ik haatte mezelf en had suïcidale gedachten.” De tijd die hij spendeerde op het podium liet hem tijdelijk zijn problemen vergeten, maar na ieder optreden voelde hij zich weer ellendig. Hij probeerde een oplossing in de kerk te vinden, maar na iedere mis pakte hij de metro naar een feestje. Dat veranderde toen hij zich bekeerde tot het evangelisch christendom. Hij werd gered van zijn depressie en gaf zich over aan de liefde van de Heer.

Zijn ouders waren geschokt door zijn transformatie. “Ik ben opgegroeid met het soort religie waar je alleen op zondag mee bezig bent,” vertelde Job. “Als je je religie vaker uitoefent, dan noemen ze je radicaal. Ze dachten dat ik gestoord was, en gehersenspoeld.” In 2004 kon Job zijn werk- en privéleven combineren toen hij als niemand minder dan Jezus Christus bij de Holy Land Experience mocht werken. “Ik had het park voor mijn auditie nog nooit bezocht, dus ik had geen idee waar ik aan begon,” vertelde Job.

Marvin Rosenthal opende het park in 2001. Rosenthal zette het park in de markt als een museum dat ascese, soberheid en geheelonthouding propageerde, maar het trok ook demonstranten die dachten dat het uiteindelijke doel van het park was om joden te overtuigen dat ze Christus als de messias moesten accepteren.

In 2007 werd het park gekocht door Trinity Broadcasting Network – het grootste christelijke televisienetwerk van de wereld, dat over de hele wereld uitzendt. Dat leidde tot een hoop veranderingen: prijzen van de entreekaartjes werden verhoogd van minder dan twintig dollar (ongeveer vijftien euro) naar vijftig dollar (ongeveer veertig euro) en het park werd onmiskenbaar smakelozer. Toen ik het park bezocht werd ik bij de ingang gegroet door een  kartonnen bord van Jezus op een motor, en in een tentoonstelling over de stalscène was het gewaad van de Heilige Maagd Maria bedekt met nepdiamantjes. Precies zoals in elk pretpark wemelde het er van de gezinnen met overgewicht die gefrituurde kip naar schrokten en selfies namen bij het ‘doopzwembad’.

Job is blij met de veranderingen die TBN in het park doorvoerde, met name met de Church of All Nations – een met glimmertjes versierd auditorium met tweeduizend zitplaatsen, waar vaak bloederige toneelstukken worden nagespeeld waarin het leven en de leer van Jezus centraal staat. Job is vooral zo dol op TBN omdat het bedrijf de Heilige Geest met open armen ontvangt, Job vroeg me of ik ergens in mijn lichaam pijn had. Ik zei van niet, maar vertelde dat ik zo nu en dan druk voel op mijn knieën. Hij deed onmiddellijk beroep op de Heer voor een of andere knieënwondermiddel: “Onze heer God, Ik vraag U om alle artritis in de naam van Jezus uit het lichaam van deze vrouw te verbannen. Schenk haar nieuwe pezen, nieuw kraakbeen, nieuwe gewrichtsbanden, en alle dingen die nieuw mogen zijn in de naam van Jezus!”

Mijn knieën zijn tot de dag van vandaag niet genezen, maar Job houdt stug vol, “We zijn vaak getuige van mensen die genezen. Ik kan je wat video’s sturen van mijn mobieltje, waarin mensen echt worden genezen. De blinden kunnen weer zien, de doven kunnen weer horen en mensen die niet konden lopen, kunnen weer lopen.” Job heeft me die video’s nooit gestuurd, maar hij zweert dat hij ongeveer acht geloofsgenezingen per dag verricht.

Hij treedt ook op in vijf shows per week waarin het kruisigen van Jezus centraal staat. Om stipt vier uur ’s middags, elke dinsdag tot en met zaterdag, kronkelt Job of een andere Jezus-imitator van de pijn als hij hangend aan een kruis zweepslagen krijgt van Romeinse soldaten. Daarbij sproeit het stroperige, rode namaakbloed in de richting van het publiek. Het 75-minuten durende spektakel is het meest realistische evenement in de Holy Land Experience, en Jobs optreden voelt angstaanjagend geloofwaardig.

Maar veel Holy Land-medewerkers zouden nooit de rol van Jezus op zich willen nemen. Toen Job wat luidruchtige toeristen naar doopzwembad leidde, vertelde een acteur gekleed in eerste-eeuwse dracht dat hij zelf uit was op de rol van Judas. “Dat is meer een kunst. Het is makkelijk om Jezus te zijn,” zei hij. “Je kunt het hele optreden verpesten, en dan houden de mensen nog steeds van je.”