Eindelijk echt handige tips om niet constant naar je telefoon te staren

Een hoop mensen zijn nu een stuk vaker online dan normaal – om te kunnen socializen, maar ook om jezelf te informeren of simpelweg te werken (of om werk te zoeken, voor de werklozen onder ons). Mocht je voor de pandemie al aan je telefoon vastgeplakt hebben gezeten, dan is de kans groot dat je toestel nu al helemaal aan je handpalm zit vastgegroeid. En je weet ondertussen ook wel dat het beter is als je dat ding voor de verandering eens weglegt, even wat beweegt en daadwerkelijk een gezonde maaltijd nuttigt, maar ‘weten’ is nog altijd niet hetzelfde als ‘doen’.

Vind je het lastig om je schermtijd binnen de perken te houden – of heb je niet echt een keus, vanwege je werk bijvoorbeeld, maar zou je dan wel graag naar je scherm willen turen zonder dat je het eigenlijk het liefst op de grond kapot zou willen smijten? Dan hebben we hier wat tips voor je.

Het is vrij algemeen bekend dat telefoons (en social media in het bijzonder) een hoop kostbare tijd en energie kunnen vreten. Het begint vaak onschuldig: je wilt een berichtje beantwoorden, even snel wat googelen, een Tikkie betalen – en dan kijk je toch even naar die notificatie op Instagram, of open je Twitter omdat dat nu eenmaal je gewoonte is. Een uur later voel je je versuft en ben je ineens bereid om geïrriteerd te sissen naar de eerstvolgende persoon die een mening over de cancelcultuur heeft.

Om dit te voorkomen, zou het kunnen helpen om bewuster te worden van de reden waarom je precies je telefoon pakt, en te bedenken of er ook manieren zijn om dat net effe wat efficiënter te doen. Ga langs de apps die je vaak gebruikt en ga na waarom je ze altijd opent, en of dat eigenlijk wel wat bijdraagt aan wat je van plan was.

Voorbeeld. Je wilt even op Instagram kijken wat je vrienden allemaal uitspoken. Het probleem is misschien dat je inderdaad ziet wat je vrienden uitspoken, maar ook wat mensen doen waarvan je vergeten bent waarom je ze ook alweer volgt, of hoe een of andere influencer even een spontane fotoshoot doet op een hagelwit strand in Kaapverdië. Wat je dan óók kunt doen, is alle onbelangrijke mensen ontvolgen, de tijd die je op Instagram doorbrengt beperken en gewoon wat vaker een-op-een met vrienden afspreken.

Als je zelf een story uploadt of een tweet de wereld in slingert, leidt dat natuurlijk ook weer tot reacties – waarop jij weer moet reageren en je dus weer op je telefoon zit, waarna die ander weer reageert, en vervolgens jij weer moet, nou ja, je snapt het. Onhandig!

We gaan natuurlijk niet zeggen hoe vaak je maximaal iets mag posten of tweeten, we zijn immers je moeder niet, maar er is een bepaald punt dat een post niets meer dan een opvulsel is – probeer dat punt voor te zijn. Als je veel dingen post, probeer dan eens te bedenken wat je bedoeling er precies mee is, en of je dat allemaal wel nodig hebt. Voel je je er beter door? Hoe? Als je daar geen overtuigend antwoord op kunt formuleren, probeer dan ook even wat andere manieren uit waarvoor je niet constant op ‘refresh’ hoeft te drukken.

Ik kan een goed chatgesprek best waarderen, maar moet toegeven dat als je berichtjes stuurt in plaats van belt, je ook simpelweg meer online bent – en ik zit ook vaak op andere apps als ik met vrienden aan het appen ben. Mogelijke oplossing: het gouwe ouwe telefoongesprek, een beproefde manier om op afstand met mensen in contact te zijn. 

Misschien bel je wel degelijk regelmatig met je vrienden of familie, dan heb ik niks gezegd. Maar veel jonge mensen vinden een berichtje sturen toch een veel fijner idee – bijna 40 procent van de Nederlanders tussen de 18 en 30 jaar oud, volgens onderzoek van Motivaction. Zelf heb ik het ook een hele tijd niet gedaan, maar sinds ik het weer doe merk ik dat ik er veel meer uit haal, en het ook gewoon leuk is. Je verleert het ook niet, het is net als fietsen.

Het kan best veel energie kosten om alle mensen die dicht bij je staan up-to-date te houden met alle belangrijke dingen die je wel niet meemaakt in je leven, maar het is niet per se handig om dat dan maar via apps als Twitter of Instagram te doen – plekken waar ook collega’s, kennissen of volslagen vreemdelingen het kunnen lezen. Het maakt het er voor vrienden ook niet per se makkelijker op om te begrijpen hoe het met je gaat.

Probeer dit soort gesprekken gewoon lekker met je eigen, vertrouwde kring te hebben. Via een FaceTime met je gezin, of gewoon in het echt – je wilt immers je schermtijd beperken. Daar ben je waarschijnlijk ook een stuk eerlijker dan op social media, waar je ook maar een bepaald beeld van jezelf laat zien.

Dit is de meest effectieve truc die ik probeerde om minder op mijn telefoon te zitten. Het is zeer aan te raden. Ik werd geïnspireerd door Courtney Carver, auteur van Soulful Simplicity: How Living with Less Can Lead to So Much More, en deelde mijn startscherm zo in dat het iets meer op het hare leek. Ik verplaatste Instagram en Twitter naar een scherm waarvoor ik een paar keer moest swipen – en zo verborg ik de apps in wezen voor mezelf.

Ik ontdekte al snel dat ik deze apps meer uit gewoonte opende, en niet vanuit een verlangen om te zien wat erop gebeurde. Ik leerde ook dat ik ze niet echt miste. De mate waarin ‘uit het oog, uit het hart’ voor mij waarheid bleek te zijn, was eerlijk gezegd nogal beschamend.

Overweeg om alle notificaties uit te zetten, behalve voor telefoontjes en berichtjes van de belangrijkste mensen uit je leven. Als je notificaties van je werkmails wilt blijven ontvangen, zorg er dan voor dat je daarvoor een andere e-mailapp gebruikt dan voor je persoonlijke e-mail. Zo krijg je niet aan de lopende band te maken met de online winkel waar je toeterlam dingen wilde bestellen, en je er nu aan herinnert dat er nog steeds iets in het online winkelwagentje staat.

Het is logisch om geïnformeerd te willen worden over de staat van de wereld, vooral nu hij zowat in brand staat. Maar het is vermoeiend om op de hoogte te blijven via Twitter en het levert wat nieuws betreft vaak het tegenovergestelde op van wat je belangrijk of relevant vindt.

Als je in je hart weet dat het niet goed is om je nieuws via social media te krijgen, probeer dan je nieuwsconsumptie tot een of twee keer dag te beperken. Probeer het ook geconcentreerder tot je te nemen. Je kunt bijvoorbeeld naar een podcast luisteren als je je klaarmaakt voor je werk, je inschrijven voor een nieuwsbrief met de belangrijkste nieuwtjes van de dag of elke ochtend en avond regelrecht naar je favoriete nieuwssite gaan. Je zult aangenaam verrast zijn: blijkbaar kan je gewoon geïnformeerd blijven zonder jezelf elke minuut te onderwerpen aan de updates over de zoveelste slechte tweet.

Het is moeilijk om minder op je telefoon te zitten als je niets beters te doen hebt. Als jij je telefoon er continu bij pakt, uit gewoonte of uit verveling, probeer dan wat alternatieve manieren te vinden om je tijd door te brengen. 

Als je geen hobby hebt, is dit een goed moment om er een te zoeken. Het hoeft niet moeilijk of tijdrovend te zijn (maar het is bijvoorbeeld ook écht prima om zuurdesembrood te bakken). Hier zijn wat tips: lees een boek, duik in een nieuwe documentaireserie, of maak wat leuks voor je vrienden.

Je vrije tijd hoeft niet altijd productief te zijn. Je zou je ook goed moeten voelen als je elke dag een beetje voor je uit kunt staren. Als je dat in combinatie met je telefoon doet en je je daardoor een beetje vies voelt, overweeg dan een paar andere geesteloze opties die net zo vermakelijk zijn, maar iets meer structuur hebben. Denk aan het kijken van reality-tv of oude sitcoms, of gamen. Als ik op het punt sta om een uur van mijn leven te verliezen aan mijn telefoon, pak ik tegenwoordig mijn Nintendo Switch er even bij. Daardoor voel ik me veel beter.

Dit is denk ik een van de moeilijkste dingen als je de bovenstaande tips in praktijk wilt brengen. Notificaties zijn vermoeiend, maar ze kunnen ook fijn aanvoelen. Ze geven ons het gevoel dat we minder alleen en belangrijk zijn. Dat we gezien worden en nodig zijn. Het is vooral moeilijk om je telefoon weg te leggen – al is het maar voor een uurtje – als je ervan houdt om een bereikbare vriend te zijn en/of je bewust wilt zijn van wat er in de wereld gebeurt. Als je minder op je telefoon zit, kun je je ook zorgen gaan maken dat je mensen teleurstelt omdat je niet snel genoeg reageert. Dat kan zelfs tot schuldgevoelens leiden. 

Maar als je een beetje ruimte wilt tijdens een pandemie, ben je geen slecht persoon. Constant bereikbaar zijn is trouwens ook geen vereiste om een goede vriend te zijn. (Je ontdekt misschien zelfs wel dat de mensen die er moeite mee hebben dat je minder bereikbaar bent, eigenlijk helemaal niet zo geïnteresseerd zijn om met je te praten. Ze houden er gewoon van dat jij een soort vriendschapvormige bak bent, waarin zij alle gedachtes die in hun hoofden opkomen kunnen dumpen.) 

Het is heel redelijk en een goed idee om niet altijd bereikbaar te zijn. Laat wat tijd verstrijken voordat je op een berichtje antwoordt, of zeg iets als: “Ik heb me gerealiseerd dat ik overdag meer focus nodig heb, wat betekent dat ik waarschijnlijk niet zo snel zal reageren als ik aan het werk ben.” Of leg je telefoon gewoon in een laatje totdat je er weer aan toe bent. Dat is in het begin misschien moeilijk, maar wordt alleen maar makkelijker als je écht de tijd neemt om te beslissen wanneer en waarom je er weer aan toe bent.

Rachel Wilkerson Miller is de auteur van The Art of Showing Up: How to Be There for Yourself and Your People.

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op VICE US